همشهری آنلاین – محمد بلبلی: موسیقی علوانیه از ۲ مقام موسیقایی حجاز و بیات تشکیل شده است که با سازی به نام رباب یا به گویش محلی ربابه، یکی از سازهای مردم عرب خوزستان، نواخته می‌شود. سبک آوازی علوانیه در بخش موسیقی ریفی قرار دارد و در خوزستان، آوازخوانان بسیاری سبک و شیوه علوانیه را دنبال می‌کنند.
محمدرضا درویشی، آهنگساز، پژوهشگر موسیقی و مؤلف دایره‌المعارف سازهای ایران می‌گوید که سبک موسیقی علوانیه پیوند میان فرهنگ‌های مختلف کشور ایران است. وی همچنین نوازندگی علوانیه را با ساز َگَلن بسیار زیباتر از نوازندگی با ربابه می‌داند.
در سبک علوانیه از اشعار حماسی و اخلاقی استفاده می‌شود و خواننده در اشعارش از شجاعت، ازخودگذشتگی، صبر، صله رحم و وصف شخصیت‌ها و رویدادهای تاریخی می‌خواند. این سبک ابداع شخصی به نام «علوان الشویع» مشهور به ابوشهلا، خواننده اهل اهواز است و این سبک به نام او شناخته می‌شود.
سبک علوانیه از مرزهای کشور فراتر رفته و در عراق، بحرین و کویت نیز رواج پیدا کرده است. هنرمندان و ترانه‌سرایان کشورهای عربی این سبک را با نام علوان اهوازی می‌شناسند. در این سبک، با نواختن ساز ربابه که ساز سنتی خوزستان و جنوب عراق است، اشعاری از شاعران نامدار گذشته و حال را می‌خوانند. با آن‌که امروزه تب مدرنیزه شدن، بخش بزرگی از فرهنگ و سنن اقوام و ملل مختلف را تحت تاثیر خود قرار داده است، اهالی موسیقی مردمی که از میراث‌داران هنر فاخر و منحصربه‌فرد هستند، می‌کوشند اصالت هنر خویش را حفظ کنند و به آنچه از گذشتگان خود به ارث برده‌اند، پایبند باشند.
به‌رغم فراوانی گونه‌های مختلف موسیقی و سبک‌های فراوان رقص مردمی، موسیقی علوانیه در میان مردم خوزستان طرفداران بسیاری دارد و یکی از دلایل ماندگاری این هنر در استان، کاربرد فراوان آن در مراسم‌های مختلف است. همین امر سبب شده تا این موسیقی فاخر در میان مردم تداوم یابد، تا جایی که به موسیقی فراملی بدل شود. موسیقی علوانیه در سال ۱۳۹۴ به ثبت ملی رسید.
نظر شما