۲۰ اسفند ۹۸ دو گزارش به فارسی و انگلیسی درباره کتیبه‌ای پهلوی مکشوفه از شهرستان داراب (استان فارس)، بدون اطلاع از مکان دقیق کتیبه توسط نگارندگان در سایت آکادمیا منتشر شد. پس از آن خبر این کشف در خبرگزاری صدای میراث نیز منعکس شد. سپس جستجوی نگارندگان برای کشف محل دقیق کتیبه ادامه یافت.

image.png

پس از چندی آقای عمادالدین شیخ الحکمایی (از موسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران) به یکی از نگارندگان (حسنی) اطلاع داد، تصاویری از این کتیبه و مکان تقریبی آن توسط یکی از دوستداران میراث فرهگی داراب برای او ارسال شده است.

تصاویر کتیبه توسط ایشان برای یکی از متخصصان خطوط باستانی ارسال شد، اما همه‌گیری بیماری کرونا و احتمالا دشواری خوانش کتیبه از روی عکس سبب شد گزارشی تکمیلی درباره آن منتشر نشود. در اوایل شهریور ۱۳۹۹ یکی از نگارندگان(حسنی) با تماس یکی از دوستداران میراث فرهنگی داراب به نام آقای وحید رنجبر از مکان کتیبه مطلع شد.

مقدمات سفر از تهران به شهرستان داراب در استان فارس و ضرورت بررسی کتیبه از نزدیک در تاریخ روز جمعه ۱۴ شهریور ماه با هزینه شخصی نگارندگان فراهم شد. پس از طی حدود ۱۴۰۰ کیلومتر در روز شنبه ۱۵ شهریور ماه به اتفاق آقای وحید رنجبر از داراب به سمت منطقه زرین‌دشت حرکت آغاز شد. محل کتیبه در اطراف روستای دروا در ۳۶ کیلومتری داراب قرار دارد. با خروج از روستای دروا و با گذر از قبرستان فعلی روستا، گروه با پای پیاده و دشواری زیاد از تپه‌هایی که بر سطح آنها گورهای سنگی باستانی وجود داشت به گذرگاهی صخره‌ای رسید. یافتن محل دقیق کتیبه با کمک آقایان حسین پاباغی و حسن جدی از اهالی روستای دروا امکان‌پذیر شد. محل استقرار کتیبه در گذرگاهی صخره‌ای است که در پشت آن دشتی کم وسعت قرار دارد که در سطح آن قبرهایی باستانی به صورت سنگ‌چین ساده و بدون سنگ مزار مشاهده می‌شود. دشت مقابل کتیبه دشتیمحصور در میان رشته‌کوهی است که وسعت قابل توجهی دارد (معروف به دشت باران). کتیبه بر دیواره صخره‌ای گذرگاه و در سمت راست (رو به جنوب) نقر شده است. کتیبه مورد بحث سه خطی است. ارتفاع آن از سطح زمین ۳۰/۲ سانتی‌متر و طول کتیبه ۱۰/۱ سانتی‌متر و ارتفاع آن ۵۰ سانتی‌متر است. در جنب کتیبه و در سطح گذرگاه بقایای حفاری غیرمجاز مشاهده می‌شود. چنانکه در گزارش مقدماتی بیان شد این کتیبه پهلوی دومین کتیبه مکشوفه از منطقه زرین‌دشت است. کتیبه قبلی کتیبه‌ پهلوی سنگ مزاری است که در منطقه زیرآبِ زرین‌دشت یافت شده و توسط آقای سیروس نصراله‌زاده گزارش شده است.

آنچه مسلم است این گزارش تکمیلی با ارائه تصاویری جدید از کتیبه و مشخص کردن شکل حروف به طور قطعی با پر کردن شیار حروف به کمک گرافیت مداد و سپس شستن کتیبه با آب پس از اتمام بررسی، امکان خوانش کتیبه را برای متخصصان خطوط و زبان‌های باستانی در هر نقطه از جهان فراهم آورده است. در پایان نگارندگان با ارائه این گزارش به ریاست میراث فرهنگی شهرستان زرین‌دشت تقاضای ثبت این اثر تاریخی و اقدامات اولیه برای محافظت از این اثر باستانی را دارند.

محل قرارگیری کتیبه و گذرگاه صخره‌ای

ورودی شمالی گذرگاه صخره‌ای

مسیر صخره‌ای گذرگاه به سوی دشت باران

سطح نقر کتیبه

محل گودبرداری غیر مجاز و نخاله‌های حاصل از آن. کتیبه حدود ۳ متر در سمت چپ محل حفاری قرار دارد.

نمای نزدیک محل حفاری غیر مجاز

محل قرارگیری کتیبه بر صخره.

حرف‌نویسی کتیبه

نویسندگان گزارش: دکتر میرزا محمد حسنی دکتری تاریخ ایران باستان از فرانسه و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد شاهرود و آقای رضا کلانی پژوهشگر آزاد
کد خبر 548558

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha