مشارکت دوستداران میراث فرهنگی در مرمت آثار اردکان

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، داوطلبان جهادگر میراث  در سال ۱۳۹۹ خورشیدی  برای سومین بار اقدام به مرمت یک بنای تاریخی اردکان کردند، پیشتر این گروه به مرمت اضطراری کاروانسرای قلعه خرگوشی بخش عقدا، به منظور رعایت عدالت جغرافیایی، این کار را در بخش دیگری از این شهرستان در منطقه خرانق انجام دادند.

این گروه که متشکل از علاقه‌مندان به میراث فرهنگی هستند، در سومین اردوی جهادی خود مرمت پل تاریخی روستای خرانق را که دستخوش تغییراتی در طول تاریخ شده و آسیب‌های فراوانی در اثر عبور آب دیده است را آغاز کردند.

هدف از انتخاب این پل برای بازسازی، معرفی و انجام عملیات اضطراری، نجات این اثر برای جلوگیری از تخریب این سازه آبی که یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی استان یزد است، عنوان شد.

نیاز مرمت اضطراری آثار باستانی یزد

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یزد گفت: کار داوطلبانه و جهادی در استان سابقه طولاتی دارد، طوری‌که سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) در دوره‌های مختلف بناهای مختلفی را برای مرمت و بازسازی معرفی کرد که دوستداران میراث فرهنگی در این زمینه مشارکت و حضور پیدا می‌کنند.

سید مصطفی فاطمی تصریح کرد: اولین گام در استان مرمت باغ پهلوان پور مهریز در سال ۹۸ بود که با همراهی افراد مختلف، کمپین(پویش) بین‌المللی و همکاری یونسکو برگزار شد و سپس این کار در منطقه «مرور» میبد ادامه یافت.

مشارکت خودجوش میراث دوستان در مرمت آثار باستانی

وی اظهار داشت:  اما کار متفاوتی که در اردکان انجام گرفت، این است که فعالان گردشگری و میراث فرهنگی به مرمت تعدادی از آثار باستانی آن هم در شرایطی که با کاهش اعتبار روبه‌رو هستیم و هزینه‌های مرمت افزایش پیدا کرده، پرداختند.

این مسئول یادآور شد: تعداد آثار تاریخی استان بسیار زیاد است و شاید رسیدگی به همه آنها خارج از توان وزارتخانه به‌عنوان متولی اصلی میراث فرهنگی در کشور نباشد.

فاطمی در ادامه تاکید کرد: اولین فراخوان در مورد کاروانسرای قلعه خرگوشی عقدا در اردکان بود،   نگرانی‌های زیادی در مورد این بنا وجود داشت، کتیبه‌های تاریخی کنده شده بود و نیاز به مرمت اضطراری داشت که با مشارکت فعالان میراث فرهنگی گردشگری در قالب اردوهای جهادی شروع  به بازسازی آن  شد.

به گفته وی، حرکت سوم در روستای تاریخی خرانق آغاز شد که  یکی از زیباترین و تاریخی‌ترین روستاهای استان یزد است و شاید بتوان گفت، از بناهای متعددی برخوردار است که مهم‌ترین  آن قلعه، کاروانسرا،   پل آبرو و خانه‌های تاریخی است که متاسفانه همه این بنا نیاز به مرمت اضطراری دارد.

وی اظهار کرد: پل آبرو وضعیت خوبی نداشت، آجرهای زیرین بنا ریخته بود و احتمال تخریب آن می‌رفت، قسمت‌هایی از قلعه کاملا شکسته شد و هر لحظه با تخریب بخشی از آن  روبه‌رو می‌شدیم. برای همین منظور اردوی جهادی دیگری برای خرانق پیشنهاد شد.

مدیرکل میراث فرهنگی یزد بیان کرد: یک ماه قبل بازدید و عکاسی از مجموعه، تعیین اولویت‌های مرمت با حضور کارشناسان و استادان شروع شد تا شیوه مرمت آن دقیقا مشخص و بازسازی شود.

فاطمی افزود: با توجه به فراخوان، تعدادی ضمن اعلام آمادگی برای مشارکت در مرمت پروژه را ابراز کردند، با افراد زیاد نمی‌توانستیم به اهدافمان برسیم، بنابراین ۴۰ نفر از داوطلبان به منطقه خرانق اعزام شدند.

به گفته وی، تقسیم کار میان پیمانکاران، استادکاران حوزه بناهای تاریخی و کارکنان میراث، جمعی از مدیران و کارکنان صنعت بومگردی و فعالان گردشگری، علاقه‌مندان و مردم محلی انجام شد.

فاطمی یادآور شد:  در این حرکت جهادی پل آبرو، قلعه خرانق و قسمت‌های اضطراری  در سه روز مرمت شد.

کاهش هزینه ها با حرکت جهادی میراث دوستان

فاطمی تصریح کرد: مزیت کار جهادی این است، هزینه‌های  مرمت را بسیار کاهش داد و احساس تعلقی را  در بین جامعه محلی و میراث فرهنگی برقرار کرد، جامعه محلی به این باور رسید، اگر برای آثار تاریخی و ابنیه منطقه آنها اتفاق بیفتد حساس شدند و بیشتر از زمان‌های دیگر توجه و مراقبت می‌کنند.

 فاطمی افزود:  اگر میراث فرهنگی  می خواست این کار را انجام دهد نیاز به ۲۰۰ میلیون تومان بودجه داشتیم، ولی با این حرکت، مصالح تهیه شد و با کمک نیروی آشنا به کار و علاقه‌مند در مدت سه روز ۲ بنا مهم را مرمت کردند.

وی اظهار کرد:  این کار جهادی است که بتواند در این شرایط سخت از لحاظ اعتبار به حفظ بناهای تاریخی و میراث کمک کند.

 فاطمی در خاتمه گفت: دوستان واقعی کسانی هستند که به‌صورت عملی، حفاظت از بناهای تاریخی را نشان دهند.

هزینه ۳۰ میلیون تومانی در مرمت ۲ بنای تاریخی اردکان

فرماندار اردکان نیز ضمن بازدید از عملیات مرمت پل آبرو و قلعه تاریخی خرانق، از تلاش دست‌اندرکاران امر تجلیل کرد.

‌بهروز شهابی زاد گفت: عملیات مرمت این ۲ بنای تاریخی با مدیریت اداره میراث فرهنگی و با همکاری گروه داوطلبان دوستدار میراث‌ اردکان و جامعه محلی خرانق انجام ‌شد، برای این عملیات، ۳۰ میلیون تومان اعتبار اختصاص یافت.

پیامد سه روز تلاش جهاد گران میراث    

بخشدار خرانق اظهار کرد: پروژه‌های نجات پل آبرو و مرمت نمای تخریب شده یکی از ارزشمندترین بناهای واقع در ارگ خرانق، ظرف مدت سه روز به‌همت جهادگران گروه دوستداران میراث ارزشمند ایران (داما) متشکل از جوانان شهرستان اردکان، یزد و خرانق با مدیریت اداره میراث فرهنگی شهرستان، حمایت اداره کل میراث فرهنگی یزد و پشتیبانی فرمانداری اردکان، در واقع ۲ کار ماندگاری بود که گذشته از حجم بالا، سرعت عمل و استادی و تجربه  فعالیت، زنده کننده فرهنگ همیاری و مشارکت جمعی بود.

جاوید عیدانی افزود:  این حرکت، همراه با وفاق و همدلی و با تلفیق نام زیبای اردکان و خرانق بار دیگر ظرفیت شهرستان را به رخ کشید و ثابت کرد، اگر دست نوازش جوانان این دیار با حمایت مسئولان همواره بر سر بناهای تاریخی باشد اردکان شایستگی تبدیل به شهر جهانی را دارد.

 خرانق از توابع اردکان  یکی از غنی‌ترین روستاهای یزد با داشتن مجموعه‌ای از میراث‌های طبیعی و فرهنگی است که می‌تواند به یکی از از قطب‌های مهم گردشگری تبدیل شود.