این روزها عرضه قلیان، علاوه بر چایخانه‌های سنتی، در اماکن تاریخی - فرهنگی نیز فراوان به چشم می‌خورد و به موضوعی عادی و یک رفتار اجتماعی تبدیل شده و یکی از دلایل استقبال گرم جوانان از آن همین موضوع است. بیشتر سود روزانه چایخانه‌های سنتی، به‌ویژه چایخانه‌های اماکن فرهنگی که زبان گویای گذشتگان هستند، از پول قلیان است و این نشان می‌دهد که سرمایه‌های تاریخی نیز خیلی وقت‌ها زورشان به قل‌قل قلیان‌ها نمی‌رسد. بسیاری از مراکز پذیرایی مجاز و غیرمجاز از قلیان به عنوان یک ابزار تفریح و وسیله‌ای برای جذب و افزایش مشتری به‌ویژه جوانان و زنان استفاده می‌کنند تا قلیان به یک رفتار اجتماعی تبدیل شود.
اما به گفته کارشناسان، زیان مصرف قلیان ۲۰ برابر سیگار است. ضمن این‌که وجود توتون با اسانس - به اصطلاح - میوه‌ای در قلیان‌ها سبب بروز بیماری‌های ریوی و مشکلات تنفسی می‌شود. کارشناسان معتقدند مصرف هر وعده قلیان برابر مصرف یک پاکت سیگار و حتی بیشتر است و در هر بار مصرف آن دود بسیار زیادی وارد ریه می‌شود و عوارض زیادی برای مصرف‌کننده در درازمدت به همراه دارد.
- اعتیادآوری قلیان
رئیس مرکز بهداشت غرب اهواز در گفت‌وگو با همشهری، با بیان این‌که میزان اعتیادآوری نیکوتین موجود در تنباکوها ۱۰ درصد از هروئین بیشتر است، اظهار می‌کند: انواع روانگردان‌ها به اکثر تنباکوهای موجود در بازار افزوده و قلیان دروازه‌ای برای مواد مخدر شده است. «مهرداد شریفی» با اشاره به مضرات قلیان برای سلامت می‌گوید: متاسفانه برخی از مردم گمان می‌کنند استعمال قلیان هیچ تاثیری بر سلامت ندارد در صورتی که این تفکر اشتباهی بزرگ است. فقط یک بار قلیان کشیدن معادل مصرف ۵۰ تا ۷۰ نخ سیگار است. وی می‌افزاید: متاسفانه این معضل در حال فراگیر شدن است و شهرداری و مرکز بهداشت به تنهایی قادر به مقابله با آن نیستند. نیازمند عزمی راسخ از سوی کلیه دستگاه‌ها اعم از سازمان صنعت و معدن، اتاق اصناف، دستگاه قضایی، روحانیت معظم، دستگاه‌های فرهنگی و رسانه‌ها برای مقابله با این معضل هستیم.
- تفریحی به نام قلیان
اما با وجود اعلام خطرات و زیان‌های مصرف قلیان از سوی رسانه‌های گوناگون، بسیاری از شهروندان زیر بار خطرآفرین بودن آن نمی‌روند و فقط به عنوان یک تفریح به آن نگاه می‌کنند. یکی از مراجعه‌کنندگان به سفره‌خانه‌ای سنتی در منطقه لشکرآباد اهواز به خبرنگار همشهری می‌گوید: متاسفانه برنامه‌های جالبی برای اماکن فرهنگی تدوین نشده و این موضوع سبب شده است بازدید از این اماکن کاهش یابد. عمده بازدیدکنندگان آن هم جوانان هستند که نه برای بازدید، بلکه برای کشیدن قلیان دور هم جمع می‌شوند.
«رضا تابان» با اشاره به این‌که با ورود به این اماکن فقط پخش موسیقی آنها جالب است و هیچ برنامه مفرح و فرهنگی برای‌شان لحاظ نشده، بیان می‌کند: وقتی مسئولان به فکر سلامت جوانان نیستند و قلیان را که مضرات آن حتی بیش از سیگار اعلام شده با کمترین هزینه در چنین اماکنی عرضه می‌کنند، از جوانان چه انتظاری می‌توان داشت؟ وی ادامه می‌دهد: در شهرهای خوزستان، به خصوص اهواز که مرکز استان است، هیچ تفریحی وجود ندارد و نباید همین یک تفریح را هم از جوانان گرفت.
- برخورد با توزیع‌کنندگان قلیان
جلوگیری از مصرف قلیان در پارک‌های شهر اهواز بر عهده شهرداری است و شهرداری نیز به صورت فصلی آمارهایی درباره جمع‌آوری قلیان‌ها از سطح شهر ارائه می‌دهد، اما باز هم قلیان‌فروش‌ها و بساط قلیان‌ها در اهواز پهن است. معاون خدمات شهری شهرداری اهواز نیز در این باره به همشهری می‌گوید: در روزهای گذشته ۶ هزار قلیان در اهواز منهدم شد که جمع‌آوری آنها نتیجه حدود ۴ ماه کار سخت و پیچیده با کمک و حمایت‌های مرکز بهداشت، نیروی انتظامی و دستگاه قضایی بود. تلاش شد با کمترین درگیری، تنش و حتی گاهی با وساطت، قلیان‌ها جمع‌آوری شوند.
«علیرضا عالیپور» می‌افزاید: طی ۱۰ تا ۱۵ سال اخیر جاده‌ها و پارک‌های ساحلی ایجاد شده‌اند و اکنون حدود ۵۰۰ هکتار فضای سبز اطراف کارون وجود دارد. این فضا محدوده‌ای کاملا باز و غیرمحصور است که این خود بستری برای انجام اعمال ناهنجار پدید می‌آورد. وی تاکید می‌کند: اگر کسی در این فضا مرتکب جرمی از قبیل عرضه و استفاده غیرمجاز دخانیات شد، طبق قوانین متعدد از قبیل قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات، باید با آن به عنوان جرم مشهود برخورد کرد.
- مقابله با بی‌انضباطی اجتماعی
عالیپور اظهار می‌کند: به زودی با همکاری نیروی انتظامی و دستگاه قضایی برنامه‌های خوبی برای مقابله با مظاهر بی‌انضباطی‌های اجتماعی در مناطق مختلف اجرا می‌شود که قطعا در این مسیر نیازمند یاری مردم هستیم. وی ادامه می‌دهد: بیلبوردهای متعددی با محتوای پیام‌های هشداردهنده در خصوص مضرات دخانیات و قلیان در نقاط مختلف شهر نصب شده‌اند. به همت سازمان فرهنگی هنری شهرداری حدود ۱۰۰ نمایش خیابانی اجرا و تیزرهای متعدد با این محتوا در فضای مجازی منتشر شده است. معاون خدمات شهری شهرداری اهواز ادامه می‌دهد: همچنین در سراهای محله و فرهنگسراها و نیز مدارس آموزش‌هایی در خصوص مضرات دخانیات و قلیان ارائه می‌شود.
- تبعات مصرف قلیان
یک پزشک متخصص آسم و آلرژی درباره عوارض مصرف قلیان و استعمال دخانیات به همشهری می‌گوید: مشکلات تنفسی مزمن و سرطان‌های حاد شایع‌ترین و مهم‌ترین عوارض ناشی از مصرف دخانیات به‌ویژه قلیان در افراد هستند. «سامان علی‌یاری» می‌افزاید: مصرف دخانیات اعم از سیگار، پیپ یا قلیان خطر ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان ریه و بیماری‌های قلبی و عروقی را برای افراد به وجود می‌آورد. وی بیان می‌کند: ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، سکته‌های حاد مغزی و قلبی، بیماری‌های مزمن انسداد ریوی و آسم، بیماری‌های گوارشی روده و معده و آب‌مروارید بر اثر مصرف دخانیات و قلیان به اثبات رسیده است.
این پزشک متخصص ادامه می‌دهد: این باور عام مبنی بر این‌که دود قلیان از طریق آب تصفیه می‌شود و ضرر ندارد، از اساس غلط است چون در قلیان‌ها بی‌کیفیت‌ترین و نازل‌ترین تنباکو به کار برده می‌شود و دود قلیان غلیظ‌تر، مرطوب‌تر و گرم‌تر از سیگار است. وی تاکید می‌کند: قلیان بیماری‌های مزمن بیشتری را به مصرف‌کننده خود نسبت به سیگار تحمیل می‌کند و احتمال ابتلا به سرطان حنجره و ریه با مصرف قلیان بیشتر است. به گفته علی‌یاری، فرد قلیانی در معرض خطر بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های ریوی و تنفسی و سکته‌های حاد مغزی و قلبی و نیز سرطان‌های گوارشی و مجاری ادراری قرار دارد.
نظر شما