این در حالی است که بنا به‌نظر کارشناسان اقتصادی، استفاده از روش‌های نوین کشت زعفران، رعایت استانداردهای بین‌المللی و بسته‌بندی مناسب از مهم‌ترین راه‌کارهای ارتقای صادرات زعفران در دنیا محسوب می‌شوند.
بر اساس آمار موجود به نقل از سازمان توسعه تجارت، ایران سالانه بیش از 240 تن زعفران تولید می‌کند که عمده آن در استان‌های خراسان شمالی، جنوبی و رضوی تولید می‌شود.
وزیر جهاد کشاورزی درخصوص صدور فله‌ای زعفران معتقد است: با وجود آنکه تولید زعفران در دست ایرانیان است، اما هنوز فرآوری این محصول کشاورزی جدی گرفته نشده و همچنان زعفران به شکل فله‌ای از کشور صادر می‌شود.
به گفته محمد رضا اسکندری، به منظور حمایت از فرآوری زعفران باید برای افرادی که می‌خواهند در چارچوب بسته‌بندی این محصول فعالیت کنند، تمهیداتی در نظر گرفته شود.
وی می‌گوید: هم‌اکنون حدود 46 هزار هکتار زعفران در خراسان رضوی کشت می‌شود که متوسط عملکرد آن در این استان 2/5 کیلو در هکتار است.وی با اشاره به تولید 186 تن زعفران در سال گذشته، به همشهری می‌افزاید: در 17 استان کشور زعفران کشت می‌شود که 30 درصد آن در خراسان جنوبی تولید می‌شود.
معاون سازمان جهاد کشـاورزی خراسان رضـوی نیز در این باره به ایسنا گفته است:با کاهش قیمت تمام شده زعفران در داخل، افزایش کیفیت این محصول و بسته‌بندی زعفران با توجه به سلایق جهانی، می‌توانیم بازارهای جهانی زعفران را در اختیار داشته باشیم.
محمد سلطان‌پور، بر این باور است که مسلما درصورت تمایل بخش خصوصی به فرآوری و بسته بندی زعفران، دولت از این بخش حمایت خواهد کرد.
وی می‌افزاید: صدور زعفران تقلبی برای کشور مشکل‌ساز خواهد بود، از این‌رو برای جلوگیری از این اتفاق، باید زعفران از داخل به شکل فله‌ای صادر نشود.
وی با بیان اینکه برای صادرات زعفران باید کشورهای هدف را مطالعه و شناسایی کنیم، می‌گوید: برخی از کشورهای هدف برای محصول زعفران ایران مناسب نیستند چراکه برخی از آنها با تغییراتی در بسته‌بندی مجدداً زعفران ایرانی را با نام خود صادر می‌کنند، در این شرایط مطلوب است که با انعقاد تفاهم‌نامه‌ای اقدام به صدور زعفران به این کشورها کنیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی هم بر این باور است که برای سالم‌سازی بازار زعفران، باید تاجران به استمرار سود فکر کنند.
محمد اسماعیل‌نیا، در این باره به همشهری اظهار می‌کند: برخی حرکت‌ها توسط دلالان صورت گرفته است که باعث شده بهای هر کیلو زعفران به حدود 2 میلیون تومان برسد.
وی در مورد انجام اقدامات کارشناسی برای صدور زعفران بسته‌بندی شده، می‌گوید: اگر به صورت ناگهانی به سراغ صدور زعفران بسته‌بندی برویم، این امکان وجود دارد که بازار دچار شوک شود، از این‌رو باید به صورت مرحله‌ای به این سمت گام برداریم.
وی معتقد است که باید زعفران بسته‌بندی شده با سایزهای مختلف و استانداردهای ملی و آرم مشخص به خارج صادر شوند.
این در حالی است که اخیراً یک روزنامه انگلیسی با اشاره به سابقه 3 هزار ساله ایران در تولید زعفران صادرات 100 میلیون دلاری این محصول طی سال گذشته را بسیار کمتر از پتانسیل‌های ایران در این بخش دانسته است.
به نوشته روزنامه دیلی مورنینگ، علت حجم پایین صادرات زعفران ایران ناشی از روش‌های سنتی تولید و بسته بندی نامناسب است.
افزایش بهای زعفران از دست دادن بازارهای جهانی
با وجود تلاش‌های صورت گرفته باز هم بهای هر کیلو زعفران در حد 2 میلیون تومان باقی مانده است و این در حالی است که این روند باعث کاهش تقاضا برای خرید این محصول در داخل نیز به‌دنبال کم شدن توان خرید عمومی شده است.
رئیس سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در این باره می‌گوید: افزایش قیمت زعفران باعث از دست دادن بازار خارجی و استفاده کشورهای رقیب از بازار این محصول می‌شود.
به گفته محمد علی شم‌آبادی، تولید‌کنندگان و کشاورزان در فروش محصول خود باید به منافع دراز مدت بیندیشند و آینده را هم در نظر داشته باشند.
وی بر این باور است که اگر بازارهای خارج از کشور به مرور از دست برود، محصولی که بالای 90 درصد آن صادر می‌شود، نمی‌تواند آینده بازار را پیوسته در دست داشته باشد و کشورهایی دیگر نیز به کشت و رقابت با این محصول ترغیب می‌شوند و در این صورت عرضه بیشتر باعث کاهش قیمت خواهد شد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی، می‌گوید: باید کشاورزان از طریق شرکت‌های تعاونی ساز و کار ایجاد ارزش افزوده در بسته‌بندی و فرآوری محصولات را کسب کنند، نه آنکه با خام فروشی و فله فروشی به‌دنبال کسب حداکثر سود باشند.
رئیس هیأت‌مدیره صندوق توسعه صادرات زعفران نیز در این خصوص اظهار می‌کند: جای تأسف است که کشوری مانند افغانستان توانسته فروش زعفران از یک کانال را پیاده‌سازی کند، ولی ما هنوز نمی‌توانیم جلوی صادرات فله‌ای که صادراتی تقویت نشده و با رقابتی منفی است را بگیریم.
علی شریعتی مقدم، در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرده است که افغانی‌ها حتی زعفران ایران را به صورت فله خریداری می‌کنند و سپس با بسته‌بندی زعفران کشور ما را به نام خود به فروش می‌رسانند.
وی می‌افزاید: کارشناسان وزارت جهاد کشاورزی پیش‌بینی کرده‌اند که تولید امسال به 200 تا 220 تن برسد که نسبت به سال گذشته 30 تا 40 درصد افزایش را نشان می‌دهد.
