فرهنگ اتوبوس‌سواری

ما هم مردم اين پايتخت شلوغيم و بهتر از منتقدان مي‌دانيم كه تهران در حال انفجار جمعيتي و حمل و نقلي است. و نيز بهتر مي‌دانيم كه بعضي راننده‌ها شايد بدخلقي كنند، رانندگان بعضي‌ خط‌ها شايد كم‌كاري داشته باشند و چيزهايي از اين قبيل. اما نكته اينجاست كه تغيير، يك‌دفعه اتفاق نمي‌افتد.

چنين نيست كه شب توي خانه‌مان بنشينيم و اراده تغيير مثبت در ناوگان اتوبوسراني را داشته باشيم و يك ماه بعدش، همه چيز درست شود. اين كار برنامه‌ريزي مي‌خواهد، اتوبوس مي‌خواهد،‌ پول مي‌خواهد، خيابان و خط ويژه مي‌خواهد، همت مي‌خواهد، زمان مي‌خواهد و فرهنگ شهروندي رفت‌وآمد با وسايل نقليه عمومي مي‌خواهد. به‌نظرم اين آخري از همه چيز مهم‌تر است، نه؟ ما بيشتر از هر چيز براي بهبود عملكرد ناوگان اتوبوسراني به فرهنگ اتوبوس‌سواري نياز داريم.

فرهنگ به راحتي ديده نمي‌شود؛ يعني مثل خانه و ماشين و موبايل نمي‌توانيد انگشت اشاره‌تان را به آن سمت نشانه برويد و نشانش بدهيد اما در كنار اين ديده نشدن، به شدت حضور دارد. بهتر است آن را شبيه به هوا بدانيم كه ديده نمي‌شود اما طبيعي است كه بدون آن زندگي امكان‌پذير نيست. فرهنگ نيز ديده نمي‌شود اما بدون آن زندگي اجتماعي امكان‌پذير نيست. فرهنگ اتوبوس‌سواري هم اگر نباشد، سفر كردن با اتوبوس‌ها مي‌شود هزار و يك دردسر.

بيشتر ما ممكن است كه وسيله نقليه‌اي داشته باشيم كه اختصاصي ماست. اما وقتي كه اين وسيله نقليه متعلق به همه است و همه مردم اين حق را دارند كه از آن استفاده كنند آن وقت است كه اسم وسيله نقليه عمومي را روي آن مي‌گذارند. خب، شايد شما در وسيله نقليه شخصي خودتان بخواهيد سيگار بكشيد، بلندبلند حرف بزنيد،

از تلفن همراه‌تان استفاده كنيد ‌يا هر نوع موسيقي دلخواه‌تان را گوش دهيد اما وقتي اين وسيله نقليه عمومي شد بايد خيلي چيزها را رعايت كنيد تا همان زندگي اجتماعي كه گفتيم از روند عادي‌اش خارج نشود و دردسر به وجود نيايد. اين خيلي چيزها هم همان فرهنگ اتوبوس‌سواري است. براي داشتن اين فرهنگ هم بايد از خودمان شروع كنيم.

درست است كه هر جامعه‌اي مديران و متوليان فرهنگي دارد اما تا مردم نخواهند، كاري از دست اين مديران و متوليان ساخته نيست و برنامه‌هايشان فقط به درد پركردن بيلان‌هاي كاري خواهد خورد. بايد يادمان باشد كه فرهنگ، عمومي‌تر از آن است كه ساده‌انگارانه به آن نگاه كنيم و فقط مديران را راهي اين حوزه كنيم و خودمان كنار بايستيم. فرهنگ اتوبوس‌سواري نياز به توجه ما دارد تا حال اتوبوس‌سواري در شهرها خوب شود.