به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، علی اکبر وحدتی سرپرست هیات باستان‌شناسی تپه چلو گفت: محدوده‌های کاوش شده در این بخش تا کنون منجر به شناسایی فضاهای مربوط به ذخیره و فرآوری محصولات کشاورزی یا دامی مربوط به اواخر دوره مس- سنگی یا مفرغ قدیم شده است.
به گفته وی، در این بخش تعدادی از گورهای مربوط به دوره مفرغ میانی و جدید پیدا شده که از نظر شیوه‌های تدفین، نوع هدایای تدفینی و آداب خاکسپاری به «مجموعه باستان‌شناختی باختر - مرو» در آسیای میانه شباهت زیادی دارند.
وحدتی با اشاره به اینکه فضاهای مربوط به ذخیره‌سازی اغلب به صورت دست کند در زمین حفر شده و در آنها خمره‌های بزرگ ذخیره‌سازی پیدا می‌شود، افزود: تعدادی از این فضاهای دست کند با دیوارک‌های جداکننده به چند بخش تقسیم شده‌اند و در برخی آثار حرارت‌دیدگی زیاد مشاهده می‌شود.
وی افزود: چند موردسازه‌های حرارت دیده به شکل اجاق‌های مستطیل شکل و گاهی دوقلو است که می‌توان اثر حرارت مداوم را در آنها شناسایی کرد که با توجه به شکل و میزان حرارت دیدگی این سازه‌ها، گمان می‌رود چنین فضاهایی برای استفاده‌های خانگی همچون فرآوری محصولات لبنی یا عصاره‌کشی از محصولات کشاورزی کاربرد داشته‌اند.
دانه‌های ذغال شده انگور
این باستان‌شناس تصریح کرد: بازیابی دانه‌های ذغال شده انگور و برخی غلات در تعدادی از این خمره‌ها با روش شناورسازی فرض کاربری خانگی این سازه‌های حرارتی را تقویت می‌کند. با وجودی که شواهد مربوط به فعالیت‌های صنعتی از قبیل سرباره‌های فلز در فصول مختلف کاوش در تپه چلو دیده شده، تاکنون آثار کوره یا بوته‌های فلزگری در این محوطه شناسایی نشده است.
وحدتی گفت: طی فصل جاری همچنین چند گور مربوط به دوره مفرغ میانی و متاخر پیدا شده است که مطابق معمولِ تدفین‌های همدوره در این محوطه، اجساد در آنها با جهت شرقی- غربی و بر پهلوی راست و به حالت خمیده همراه با تعدادی هدایای تدفینی و مقداری پیشکشی خوراکی متشکل از گوشت گوسفند یا بز دفن شده‌اند.
گورهای زنان غنی تر از مردان
به گفته این باستان‌شناس، نتایج اولیه بررسی‌های انسان‌شناسی در این گورستان نشان داده است، هدایای تدفینی بسته به سن و جنس مرده‌ها انتخاب شده و در اغلب موارد گورهای زنان از مردان غنی‌تر است.
او افزود: نتایج اولیه همین بررسی‌ها، به ویژه بررسی الگوی سایش دندانها نشان می‌دهد رژیم غذایی غالب بیشتر افراد مبتنی بر مصرف گوشت بوده و احتمالا نشان‌دهنده اقتصاد مبتنی بر دامداری است.
وحدتی خاطرنشان ساخت این در حالی است که بیشتر جوامع همزمان در آسیای مرکزی و به طور کلی فرهنگ معروف به «مجموعه باستان‌شناختی باختر - مرو» برمبنای اقتصاد کشاورزی و نظام زمینداری اداره می‌شده است.
این باستان‌شناس در ادامه گفت: پیش از این سه فصل کاوش باستان‌شناختی در تپه چلو با همکاری موسسه مطالعات تمدن‌های اژه و خاورمیانه وابسته به شورای تحقیقات ملی ایتالیا انجام شده است. نتایج این کاوشها حاکی از روابط فرهنگی گسترده شمال شرق ایران با محدوده وسیعی از آسیای میانه شامل ازبکستان، تاجیکستان، افغانستان و ترکمنستان در اواخر عصر مفرغ است.
چهارمین فصل کاوش در تپه باستانی چلو با موافقت رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و با حمایت پژوهشکده باستان‌شناسی اول آبانماه شروع و به مدت یک ماه ادامه دارد.
تپه چلو نخستین بار در سال 1390 و بدنبال عقد تفاهم‌نامه پژوهشی میان پژوهشگاه سازمان و موسسه مطالعات تمدن‌های اژه و خاورمیانه وابسته به شورای تحقیقات ملی ایتالیا کاوش شد.
این کاوشها با هدف شناسایی توالی منطقه‌ای از دوره مس و سنگ تا پایان دوره مفرغ و نیز بررسی روابط فرهنگی ایران و آسیای میانه در اواخر هزاره سوم و اوایل هزاره دوم پیش از میلاد تا کنون ادامه داشته است.
نظر شما