مروری بر کن ۵۵/ هیچ چیز قابل پیش بینی نبود

از25 اردیبهشت ماه  (15 می)  که جشنواره کن آغاز شد، نزدیک به پنجاه هزار خبرنگار، پوشش خبری و تصویری این مهمترین جشنواره فیلم دنیا را به عهده گرفتند.در این دوره 800 فیلم تقاضای شرکت در بخش مسابقه را کردند که از این تعداد، تنها70 فیلم متعلق به فرانسوی‌ها بود.

سهم سينماي امریکا؛ شرکت کننده در بخش مسابقه نیز نسبت به سال قبل بیشتر بود. به هر حال در بخش مسابقه 4 فیلم از فرانسه ،3 فیلم از امریکا و3 فیلم از انگلستان شرکت داشت و از کانادا، ایتالیا، چین ، بلژیک ، کره جنوبی ، پرتغال ، روسیه و ایران هر کدام یک فیلم در بخش مسابقه حضور یافته بود.

در این دوره ، سالن اصلی نمایش فیلم در مراسم افتتاحیه ، سالن معروف پاله دو فستیوال بود اما برای تماشاگران فرانسوی که به هر حال گردشگران بسیاری نیز در بین آنها وجود داشت ، سالنی با سقف چادری در کنار ساحل مهیا شد؛ در حالی که پرده نمایش روی آب می افتاد و زمان نمایش فیلمهای جشنواره در این مکان خاص و زیبا بیشتر هنگام غروب بود خبرهای داخلی پیش از برگزاری مراسم افتتاحیه به گوش می رسید.

مهمترین آنها این بود که برای اولین بار طی 46 سال گذشته ، یک فیلم داستانی مستند در بخش مسابقه جشنواره کن حضور دارد این فیلم که آخرین ساخته مایکل مور است ، بولینگ برای محکومین نام دارد مایکل مور در فیلم قصد داشته است به صورت ریشه ای دلیل اعمال خشونت در جامعه امریکا را مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار دهد برنامه های جنبی پنجاه و پنجمین دوره جشنواره کن جذابیت های خاص خود را داشت .

این برنامه ها در حالی موفقیت اجرای خود را جشن گرفتند که در بخش مسابقه جشنواره ،22 فیلم از 15 کشور و در بخش نوعی نگاه ، نوزده فیلم از شانزده کشور جهان به رقابت پرداخته بودند. در این میان گذشته از فیلم ده عباس کیارستمی ، که در بخش مسابقه بود و در هر سئانس مورد توجه و استقبال تماشاگران و دیگر اهالی سینما واقع می شد، در بخش نوعی نگاه ، فیلم بانی ساخته داریوش مهرجویی و رازهای سرزمین مادری ام ساخته بهمن قبادی به نمایش درآمدند همچنین بهمن قبادی عضو هیات داوران اهدای دوربین طلایی بود؛ ضمن این که وی موفق شد در بخش جنبی نوعی نگاه ، جایزه یادبود فرانسوا شاله منتقد برجسته فرانسوی را از آن خود کند که در حقیقت یکی از اصلی ترین جوایز بخش جنبی جشنواره کن به حساب می‌آید.

عباس کیارستمی نیز یکی از اعضای هیات داوران فیلمهای کوتاه بود؛ ضمن این که ریاست هیات داوران فیلمهای کوتاه به عهده مارتین اسکورسیزی گذاشته شده بود.قرار بود یک فیلم 11 دقیقه ای از سمیرا مخملباف درباره وقایع 11 سپتامبر نیز در جلسه افتتاحیه به نمایش درآید که به دلیل اثرات منفی اش ، از برنامه حذف شد نکته درخور اهمیت ، حضور دیوید لینچ به عنوان رئیس هیات داوران جشنواره کن بود از دیگر موارد جالب توجه در افتتاحیه این دوره جشنواره کن ، حضور جرالدین چاپلین فرزند چارلی چاپلين فقید بود که روی صحنه آمد و بسیار صمیمانه با حاضران صحبت کرد.

جرالدین چاپلین اظهار کرد که صحنه هایی از برخی فیلمهای پدرش که تاکنون به نمایش درنیامده اند، برای تماشاگران به نمایش درخواهد آمد، که در راس آنها فیلم پسربچه و دیکتاتور بزرگ رخ می نمود از دیگر موارد مهم و تاثیرگذار در کنار برگزاری جشنواره فیلم کن ، برگزاری میزگردی از سوی ماهنامه معتبر و معروف کایه دو سینما بود که با عنوان سینمای فرانسه در جهان در کاخ جشنواره برگزار شد آنچه در این میزگرد بیش از هر چیز برای حاضران جالب توجه بود، حضور الیاسلیمان فیلمساز فلسطینی بود که با فیلم مداخله الهی در بخش مسابقه شرکت کرده بود.

همچنین بخش دوهفته کارگردانان از26 اردیبهشت (16 می)آغاز شد. در این بخش ، فیلمهای کوتاهی از توفینو برناردی ایتالیایی ، پدرو کاستای پرتغالی و والتر سالس برزیلی پخش شد این بخش - با همین ترتیب -7 روز بعد یعنی سوم خرداد )24 می ( دوباره برگزار شد این برنامه با عنوان سینما در تمام وضعیت هایش در بخش دوهفته کارگردانان جای گرفت . همچنین 4 فیلم مستند کوتاه ساخته کارگردانان جوان و با آتیه ایتالیایی درباره کشته شدن کارلو جیلیانی جوان 23 ساله ای که همزمان با برگزاری اجلاس گروه هشت ، به دست پلیس ایتالیا کشته شد، به نمایش درآمد.

از بین این 4 فیلم ،2 فیلم به نامهای "کارلو جیلیانی ، پسری جوان ساخته فرانچسکو کونچینی و وداع زیبا"ساخته مارکو جوستی و روبرتو تورلی در بخشهای جنبی به نمایش درآمدند و2 فیلم دیگر نیز در بازار جشنواره پخش شدند. بازار فیلم جشنواره کن نیز مانند هر سال یکی از اصلی ترین قسمتهای جنبی به شمار می آمد بازار بین المللی فیلم جشنواره در تالار زیرین سالن اصلی بخش فیلمهای مسابقه برپا شد گفته می شود از سال 1962 تا به حال ، این بازار فیلم اعتباری صدچندان به دست آورده است.

در کن 2002 نزدیک به 7 هزار تهیه کننده و پخش کننده و عامل توزیع فیلم در سطح جهانی از 70 کشور جهان حضور به هم رساندند آنچه پویایی این بازار در راه اعتلای کن و همچنین سینمای جهان انجام داده و می دهد، این است که تهیه کننده یا پخش کننده با نزدیکترین فاصله به فیلم دلخواه ، شرایط خریداری ، اجاره ، توافق بر سر کپی رایت و قیمت نهایی و موارد دیگر را بررسی می کند و این مهم به اکران هر چه سریعتر این فیلم در کشور درخواست کننده می انجامد در کن همه چیز برای همه کس به شراکت گذاشته می شود طی برگزاری 55 دوره گذشته ، این روند به تعالی رسیده است .

برای مثال ، نوجوانی را تصور کنید که از مدرسه ای فارغ التحصیل می شود و چند سال بعد به عنوان معلم در همان مدرسه به تدریس می پردازد این معنای روند پویایی است کن نیز همواره پویا بوده است برای مثال ، دیوید لینچ و شارون استون که عضو هیات داوری جشنواره کن امسال هستند )لینچ ، ریاست هیات را نیز به عهده دارد(، هر دو از کسانی بودند که به عنوان انتخاب شونده در کن شرکت می کردند و حال خود انتخاب کننده اند. این مثال وقتی عینیت بیشتری می یابد که یادآوری شود دیوید لینچ در سال نود با فیلم قلبهای وحشی ، نخل طلای کن را در آن سال تصاحب کرد و یازده سال پس از آن یعنی در سال 2001 نیز موفق به کسب جایزه بهترین کارگردانی شد.

برای او که به هر حال کن سکوی پرتابی بی بدیل بوده است ، پویایی در تکیه زدن بر کرسی ریاست هیات داوران ممکن است ؛ مقوله ای که می تواند به کارگردانان جوانی که جوایزی همچون نخل طلایی یا دوربین طلایی را در این سالها از کن به دست می آورند، این نوید را بدهد که در سالهای بعد خود تقدیم کننده نخل طلا و دوربین طلا باشند البته ممکن است این پویایی برای برخی بسیار دامنه دار باشد این روند برای لینچ اتفاق افتاد؛ زیرا قرار است امسال از سوی دولت فرانسه طبق ضوابط این کشور به کسب نشان لژیون دونور مفتخر شود.

کن 2002 نیز به تعبیری بیشترین و شاخصترین نوآوری ها را تقسیم کرد برای افتتاحیه ، فیلمهایی در نظر گرفته شدند که همگی به طریقه دیجیتالی تولید شده بودند.4 فیلمی که با این روش در افتتاحیه کن پخش شدند، شامل ده ساخته عباس کیارستمی ، کمان روسی ساخته الکساندر سوخوروف ، جنگهای ستاره ای )حمله کلون ( ساخته جورج لوکاس و میهمانی 24 ساعته ساخته مایکل ونیتر باتوم ، بودند. یکی دیگر از اتفاقات پیش بینی نشده افتتاحیه جشنواره کن ، دریافت نخل طلای نخل ها از سوی وودی آلن سینماگر مطرح کمدی بود در این روز از او به عنوان سینماگری که یک عمر در این حرفه تلاش کرده است به بهترین وجه تقدیر شد ذکر این نکته نیز جالب توجه بود که آخرین فیلم وودی آلن به نام پایان هالیوود در بخش جنبی جشنواره کن پخش گردید و با است قابل مواجه شد.