مديركل محيط‌زيست كردستان با اعلام اين مطلب گفته است كه براساس طرح كنوني، تاج سد داريان در استان كرمانشاه و مخزن آن در استان كردستان قرار مي‌گيرد، اما مسئولان وقت كردستان در مورد ساخت سد دخالت داده نشده‌اند. درحالي‌كه اداره حفاظت محيط‌زيست كردستان از نخستين ادارات محيط‌زيست كشور است كه اقدام به ايجاد گروه ارزيابي زيست‌محيطي كرده است، براين اساس اگر مطالعات سد داريان به اداره حفاظت محيط‌زيست استان ارائه مي‌شد، شاهد بسياري از مشكلات كنوني نبوديم. آنطور كه در گزارش ديده بان حيات وحش ومحيط‌زيست ايران آمده است، ناصح قادري، مديركل حفاظت محيط‌زيست كردستان يكشنبه گذشته با بيان اين مطلب در هشتمين نشست گروه كاري نجات «چشمه بل» در سنندج گفته كه براساس گزارش مجري ساخت سد داريان، با وجود مكان يابي ۳۲ گزينه متفاوت براي ساخت سد، مكان فعلي براي ساخت اين سد درنظر گرفته شده است.
ارسال گزارش و تحقيقات موسوم به نجات چشمه بل به استانداري، تهيه نامه‌اي به امضاي استاندار كردستان و ارسال آن به وزيران و روساي سازمان‌هاي مرتبط با موضوع، برخي از فعاليت‌هاي اداره محيط‌زيست استان كردستان است كه به گفته قادري طي روزهاي اخير با هدف متوقف كردن آبگيري سد داريان با كمك گروه كاري نجات چشمه بل صورت گرفته است. درعين حال او مي‌گويد با آنكه در نامه‌اي به وزير نيرو از وي درخواست شده تا زمان حصول نتيجه، هرگونه عمليات در چشمه بل متوقف شود، بدون توجه به اين درخواست محيط‌زيست استان، عمليات اجرايي همچنان ادامه دارد. پيش از اين هم عبدالمحمد زاهدي، استاندار كردستان گفته بود كه با آبگيري سد داريان، چشمه بل كه از اهميت تاريخي، فرهنگي و اجتماعي برخوردار است غرق مي‌شود بر همين اساس از وزير نيرو در خواست شده آبگيري سد داريان تا پيدا شدن راهي براي نجات قطعي چشمه متوقف شود.
نابودي روستاهاي تاريخي وجنگل‌ها
عمليات ساخت سد داريان، از سال 1388روي رودخانه سيروان در منطقه اورامان استان كردستان آغاز شد. اين درحالي است كه با آبگيري اين سد، كاني‌بل (كه در زبان كردي به‌معناي چشمه بل است) غرق مي‌شود.
عباس محمدي، مديرگروه ديده بان كوهستان مي‌گويد كه همزمان با آغاز عمليات اجرايي سد داريان، بنا به اهميت كاني بل، سازمان ميراث فرهنگي اين چشمه رابه‌عنوان اثر طبيعي ملي اعلام كرد.
او مي‌گويد كه با آبگيري سد داريان فقط اين چشمه پر آب و زيبا كه نزد اهالي منطقه از احترام خاصي برخوردار است زير درياچه سد غرق نمي‌شود بلكه حدود هزار هكتار جنگل و مرتع درجه يك، بخشي از روستاي تاريخي هجيج (ثبت شده به‌عنوان روستاي نمونه گردشگري) و روستاهاي تاريخي روار و نوين و سلين، تاسيسات آب معدني نيز نابود مي‌شوند.
سدسازي بي‌ضابطه ادامه دارد
روند سدسازي همچنان ادامه دارد. حتي اعتراف بالاترين مقام مسئول در حوزه مديريت منابع آب كشور هم نتوانست مانع سدسازي بدون ضابطه شود. وزير نيرو 27ارديبهشت‌ماه امسال در يك برنامه تلويزيوني ناگزير به اعتراف واقعيتي شد كه پيش از وي، كارشناسان و منتقدان محيط‌زيست و منابع طبيعي بارها درباره آن هشدار داده بودند. حميد چيت‌چيان در آن برنامه گفت كه «در چند سال گذشته در سدسازي افراط كرديم؛ تمام اين سدها بالغ بر ۷۶ميليارد مترمكعب آب را مي‌تواند تأمين كند درحالي‌كه ميزان آب موجود در اين سدها ۴۶ميليارد مترمكعب است».
بيش از 60سال است كه متوليان سدسازي با توجيه افزايش اراضي زيركشت، توليد انرژي برقابي، مهار سيل و تأمين آب شرب 641سد ساخته‌اند اما اين سازه‌هاي گران‌قيمت كه اغلب بدون ارزيابي واقعي زيست‌محيطي احداث شده نه‌تنها آبي براي كشور مهيا نكرده‌اند كه باعث خشك شدن 40تالاب و درياچه ازجمله اروميه، بختگان و پريشان شده و تخريب بسياري از حوضه‌هاي آبخيز و زيست‌بوم‌هاي كشور را در پي داشته است.
جلوگيري از حقابه مسلم و موروثي ميليون‌ها خانوار كشاورز و نابودي كشت وكار آنها از ديگر پيامدهاي زيانبار اين شيوه سدسازي در كشور بوده است. اين كشاورزان ناگزير براي تأمين معاش به حاشيه‌نشيني در شهرهاي بزرگ و كوچك تن دادند و اكنون معضلات ناشي از اين حاشيه نشيني دامنگير بسياري از شهرهاي بزرگ وكوچك كشور شده است. شمار قابل توجهي از عشاير توليد‌كننده هم كه مراتع و چراگاه‌هاي خود را در پايين‌دست مخزن سدها از دست داده‌اند روزگار بهتري ندارند؛ آنها نيز به مشاغل كاذب در حاشيه شهرها روي آورده اند؛ با وجود اين، هنوز ساخت سدهاي بي‌ضابطه در دستور كار مديريت منابع آب كشور قرار دارد.
نظر شما