امسال به‌رغم نزدیک شدن به فصل مجامع شرکت‌های خودروساز و به رسم هر سال استقبال چندانی از سهام این شرکت‌ها در بورس تهران نمی‌شود.
هر سال با نزدیک شدن زمان برگزاری مجامع شرکت‌های خودروساز بورس در تیرماه، سهامداران بورس تهران اقدام به خرید سهام این شرکت‌ها می‌کنند و بازار سهام علائم مثبتی به این سهام نشان می‌دهد.
اما امسال واکنش بازار سهام برخلاف سنت هر ساله بوده و سهام خودرو چندان با اقبال بازار مواجه نیست. کارشناسان دلایل مختلفی را در این‌باره ارائه می‌کنند،
حسین خزلی خرازی مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک کشاورزی معتقد است: هزینه‌های سنگین مالی شرکت‌های خودروسازی عمده‌ترین دلیل رکود بازار سهام این شرکت‌هاست.
وی می‌گوید: شرکت‌های خودروسازی هم‌اکنون به دلیل هزینه‌های مالی سنگین با مشکل مواجه شده‌اند. از طرف دیگر این شرکت‌ها هم‌اکنون با مشکل فروش محصولات داخلی خود روبه‌رو هستند چرا که بازار داخلی خودرو در کشور به حد اشباع رسیده است. به همین دلیل بود که شرکت‌های لیزینگ عمده فعالیت خود را برای فروش خودرو با شرایط لیزینگ متمرکز کرده‌اند.
از سوی دیگر وام‌های بسیار کلانی که برخی از خودروسازها دریافت کرده‌اند در حال حاضر مشکلات زیادی را برای آنها به‌وجود آورده است.
وی می‌افزاید: شرکت ایران خودرو تاکنون 5 هزار و 500 میلیارد تومان از بانک‌های مختلف وام دریافت کرده است که زمان پرداخت یک هزار و700 میلیارد تومان از این وام‌ها سر رسیده است و با توجه به مشکلاتی که این شرکت‌ها در فروش دارند، این شرکت‌ها را با کمبود نقدینگی روبه‌رو کرده است.
خرازی در تشریح واکنش بازار سهام در تمایل نشان ندادن به سهام خودرو می‌گوید: عملکرد این شرکت‌ها به‌ویژه ایران خودرو در طول سال‌های گذشته نشان داده است که توان پرداخت سود نقدی را ندارند در نتیجه اعتماد سهامداران را در انجام سرمایه‌گذاری بلندمدت در این شرکت‌ها از بین برده است.
وی تصریح کرد: در واقع جریان وجوه نقد در شرکت‌های خودروسازی به‌ویژه ایران خودرو بسیار ضعیف است. در نتیجه انگیزه سهامداران برای سرمایه‌گذاری بلندمدت در سهام خودرو کمرنگ شده است.
خرازی می‌گوید: دولتی بودن ساختارهای این 2 خودروساز بزرگ کشور عملاً شرایط رقابتی را در مورد این صنعت در کشور از بین برده است، در واقع دولت با تعیین مدیران خود و ایجاد ساختارهای غیررقابتی جریان واقعی بازار این صنعت را از بین برده است، به همین دلیل تنها راه کمک به این صنعت برای آینده خصوصی‌سازی جدی است.
ضمن این‌که در کل این صنعت در دنیا به دلیل اشباع بازارهای جهانی و عوامل دیگر، صنعت سودآوری محسوب نمی‌شود و همین حالا بسیاری از شرکت‌های خودروساز غربی در حال ورشکسته شدن هستند.
وی تصریح کرد: تنها خودروساز بزرگی که هم‌اکنون در جهان در حال سودآوری است شرکت تویوتا به دلیل رعایت برخی ویژگی‌هاست. به همین دلیل تنها راه باقی ماندن صنعت خودروسازی ایران، خصوصی‌سازی جدی و فروش این شرکت‌ها به خودروساز‌های بزرگ جهان است.
نقش سهمیه‌بندی بنزین
مدیرعامل کارگزاری بانک کشاورزی در پاسخ به این پرسش که آیا تصمیم دولت برای سهمیه‌بندی بنزین و افزایش بهای آن منجر به واکنش منفی بازار سهام به شرکت‌های خودروسازی شده است اظهار داشت: اگر بنزین به یکباره جهش قیمت زیادی داشته باشد قطعاً در روند فروش تولیدات این شرکت‌ها و در نهایت سهام آنها تأثیر منفی خواهد داشت اما در شرایط کنونی بازار و مردم چنین تصوری از جهش ناگهانی قیمت بنزین ندارند در نتیجه این موضوع نمی‌تواند دلیل چندان مستحکمی در رکود سهام خودرو در بورس باشد.
از سایپا چه خبر؟
از سوی دیگر مسئولان سایپا معتقدند کاهش سود هنگفت شرکت ایران خودرو در پایان سال گذشته زمینه ساز رکود سهام خودرو در بورس تهران شد.
به گونه‌ای که اکنون سهامداران فکر می‌کنند که این کاهش سود گریبانگیر شرکت سایپا نیز خواهد شد.
مسئولین سایپا می‌گویند: بازار سهام وضعیت و روند کنونی شرکت ایران خودرو را به تمام شرکت‌های حاضر در این گروه تعمیم می‌دهند.
آخرین اخبار دریافتی از شرکت سایپا حاکی از آن است که فروش تمامی شرکت‌های زیرمجموعه سایپا در دستور کار مدیران شرکت است و قرار است تا براساس این استراتژی سهام تمامی شرکت‌های زیرمجموعه سایپا با حفظ سهام مدیریتی (51 درصد) در بازار سهام فروخته شود.
از سوی دیگر به نظر می‌رسد مسئولین سایپا قصد دارند تا سهام این شرکت را به میزان 40 درصد افزایش دهند این موضوع چندی پیش به صورت شایعه در بین سهامداران گوش به گوش نقل می‌شد.
