احسان‮ ‬صفاپور: همچنان‮ ‬که‮ ‬علم‮ ‬و‮ ‬دانش‮ ‬در‮ ‬سیر‮ ‬تطور‮ ‬خود‮ ‬همواره‮ ‬از‮ ‬سوابق‮ ‬و‮ ‬تجربیات‮ ‬گذشته‮ ‬خود‮ ‬سود‮ ‬می‌برد‮ ‬تا‮ ‬به‮ ‬دستاوردهای‮ ‬جدید‮ ‬برسد، ‮‬ادبیات‮ ‬نیز‮ ‬تحول‮ ‬و‮ ‬به‮‌‬روز‮ ‬شدن‮ ‬خود‮ ‬را‮ ‬مرهون‮ ‬متون‮ ‬مکتوب‮ ‬گذشتگان‮ ‬است؛به‮ ‬عبارت‮ ‬دیگر‮ ‬و‮ ‬به‮ ‬اعتقاد‮ ‬بسیاری‮ ‬از‮ ‬نویسندگان‮ ‬هیچ‮ ‬متن‮ ‬جدیدی‮ ‬نیست‮ ‬که‮ ‬به‌‬گونه‌ای‮ ‬با‮ ‬متون‮ ‬پیش‮ ‬از‮ ‬خود‮ ‬ارتباط‮ ‬زمانی- ‬متنی‮ ‬نداشته‮ ‬باشد‮ ‬و‮ ‬از‮ ‬این‮ ‬طریق‮ ‬شمایلی‮ ‬نو‮ ‬از‮ ‬متنی‮ ‬تازه‮ ‬‬پدید‮ ‬نیاورده‮ ‬باشد‮.

فردوسی

 ‬اگر‮ ‬چه‮ ‬امروز‮ ‬نویسندگان‮ ‬و‮ ‬شاعران‮ ‬بر‮ ‬مبنای‮ ‬نظریه‌های‮ ‬جدید‮ ‬ادبی‮ ‬ژانرهای‮ ‬تازه‌ای‮ ‬از‮ ‬ادبیات‮ ‬را‮ ‬پدید‮ ‬آورده‮ ‬و‮ ‬تاریخ‮ ‬جدید‮ ‬ادبیات‮ ‬را‮ ‬با‮ ‬نگارش‮ ‬متونی‮ ‬همچون‮ ‬رمان‮ ‬و‮ ‬نمایشنامه‮ ‬رقم‮ ‬می‌زنند‮ ‬اما‮ ‬همین‮ ‬نویسندگان‮ ‬با‮ ‬تأثیرپذیری‮ ‬از‮ ‬زبان‮ ‬و‮ ‬شیوه‌های‮ ‬روایی‮ ‬متون‮ ‬پیش‮ ‬از‮ ‬خود، ‮‬به‮ ‬گونه‌ای‮ ‬یک‮ ‬گفت‌وگوی‮ ‬تاریخی‮ ‬را‮ ‬با‮ ‬آثار‮ ‬گذشته‮ ‬آغاز‮ ‬کرده‮ ‬و‮ ‬حتی‮ ‬با‮ ‬استفاده‮ ‬از‮ ‬برخی‮ ‬تکنیک‌های‮ ‬گذشته‮ ‬پیشنهادهای‮ ‬جدیدی‮ ‬را‮ ‬به‮ ‬عرصه‮ ‬ادبیات‮ ‬ارائه‮ ‬می‌کنند‮. ‬

با‮ ‬‬وجود این‮ ‬فروکاسته‮‌‬شدن‮ ‬از‮ ‬مطالعه‮ ‬عمیق‮ ‬و‮ ‬اصل‮ ‬تجربه‌کردن‮ ‬در‮ ‬میدان‮ ‬ادبیات، ‬به‮ ‬ویژه‮ ‬ادبیات‮ ‬داستانی،‮ ‬در‮ ‬سال‌های‮ ‬اخیر‮ ‬رابطه‮ ‬داستان‌‬نویسان‮ ‬نسل‌های‮ ‬اخیر‮ ‬را‮ ‬تا‮‌‬حدودی‮ ‬با‮ ‬متون‮ ‬گذشته‮ ‬قطع‮ ‬کرده‮ ‬است‮. ‬برخی‮ ‬نویسندگان‮ ‬بر‮ ‬این‮ ‬باورند‮ ‬که‮ ‬نویسندگان‮ ‬نسل‮ ‬جدید‮ ‬بیشتر‮ ‬از‮ ‬تئوری‌های‮ ‬بیرون‮ ‬آمده‮ ‬از‮ ‬مطالعات‮ ‬علوم‮ ‬انسانی‮ ‬غربی‮ ‬و‮ ‬متون‮ ‬ترجمه‮ ‬برای‮ ‬نگارش‮ ‬استفاده‮ ‬می‌کنند‮ ‬تا‮ ‬طی‮ ‬کردن‮ ‬پروسه‮ ‬غور‮ ‬در‮ ‬ادبیات‮ ‬و‮ ‬زبان‮ ‬کهن‮ ‬پیش‮ ‬از‮ ‬خود‮ ‬و‮ ‬به‮ ‬این‮ ‬ترتیب‮ ‬آثار‮ ‬کنونی‮ ‬فاصله‌ای‮ ‬قابل‮ ‬تأمل‮ ‬با‮ ‬انواع‮ ‬پیش‮ ‬از‮ ‬خود‮ ‬داشته‮ ‬و‮ ‬چندان‮ ‬ارتباطی‮ ‬با‮ ‬فرهنگ‮ ‬و‮ ‬زبان‮ ‬ما‮ ‬ندارند‮. ‬برخی‮ ‬منتقدان‮ ‬و‮ ‬پژوهشگران‮ ‬ادبیات‮ ‬هم‮ ‬از‮ ‬همین‮ ‬مسیر‮ ‬به‮ ‬این‮ ‬نتیجه‮ ‬رسیده‌اند‮ ‬که‮ ‬معرفی‬نشدن‮ ‬ادبیات‮ ‬ایران‮، ‬به‮ ‬ویژه‮ ‬شعر‮ ‬و‮ ‬داستان‮ ‬ایرانی‮ ‬در‮ ‬جهان‮ ‬تا‌حدودی‮ ‬متاثر‮ ‬از‮ ‬این‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬چیزی‮ ‬به‮ ‬عنوان‮ ‬ادبیات‮ ‬داستانی‮ ‬یا‮ ‬شعر‮ ‬ایرانی‮ ‬هنوز‮ ‬تکوین‮ ‬پیدا‮ ‬نکرده‮ ‬و‮ ‬آنچه‮ ‬امروزه‮ ‬تولید‮ ‬می‌شود‮ ‬تجربه‌هایی‮ ‬پراکنده‮ ‬و‮ ‬جزیره‌هایی‮ ‬دورافتاده‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬مشخص‮ ‬نیست‮ ‬ادامه‮ ‬کدام‮ ‬سنت‮ ‬ادبی‮ ‬و‮ ‬پیرو‮ ‬کدام‮ ‬مکتب‮ ‬زبانی‮ ‬است‮. ‬

ابتکار‮ ‬عمل‮ ‬در‮ ‬دست‮ ‬غربی‌ها

بخش‮ ‬عظیمی‮ ‬از‮ ‬ادبیات،‌ ‮‬مرهون‮ ‬خلق‮ ‬پیشینیان‮ ‬و‮ ‬تجربه‌کردن‮ ‬خلاقیت‮ ‬آنان‮ ‬است؛ ‮‬تجربه‌ای‮ ‬که‮ ‬افق‮ ‬دید‮ ‬هنرمند‮ ‬را‮ ‬وسعت‮ ‬می‌بخشد‮ ‬و‮ ‬به‮ ‬او‮ ‬کمک‮ ‬می‌کند‮ ‬تا‮ ‬زوایای‮ ‬بکر‮ ‬و‮ ‬حوزه‌های‮ ‬جدیدی‮ ‬را‮ ‬کشف‮ ‬کند‮. ‬اگرچه‮ ‬ممکن‮ ‬است‮ ‬ادبیات‮ ‬معاصر‮ ‬تفاوت‌های‮ ‬ساختاری‮ ‬فراوانی‮ ‬با‮ ‬گذشته‮ ‬خود‮ ‬داشته‮ ‬باشد ‮‬اما‮ ‬پژوهش‌های‮ ‬ادبی‮ ‬نشان‮ ‬می‌دهد‮ ‬که‮ ‬هنر‮ ‬و‮ ‬به‮ ‬ویژه‮ ‬ادبیات،‮ ‬جدا‮ ‬از‮ ‬پیشینه‮ ‬خود‮ ‬نیست‮. ‬زبان‮ ‬و‮ ‬ادبیات‮ ‬فارسی، ‮‬گنجینه‌ای‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬قابلیت‮ ‬فراوانی‮ برای‮ ‬بازنویسی‮ ‬و‮ ‬بازآفرینی‮ ‬دارد‮ ‬و‮ ‬متون‮ ‬نظم‮ ‬و‮ ‬نثر‮ ‬آن‮ ‬مشحون‮ ‬از‮ ‬حکایت‌ها‮ ‬و‮ ‬روایت‌هاست‮ ‬که‮ ‬به‌‬واسطه‮ ‬غفلت‮ ‬نسل‮ ‬امروز‮ ‬چندان‮ ‬مورد‮ ‬توجه‮ ‬قرار‮ ‬نگرفته‮ ‬است، ‮‬در‮ ‬حالی‮ ‬که‮ ‬زندگی‮ ‬انسان‌ها‮ ‬در‮ ‬طول‮ ‬قرن‌های‮ ‬متمادی‮ ‬از‮ ‬نظر‮ ‬ماهوی‮ ‬چندان‮ ‬دگرگون‮ ‬نشده‮ ‬و‮ ‬هنوز‮ ‬برخی‮ ‬مسائل‮ ‬مبتلا‮ ‬به‮ ‬جوامع‮ ‬گذشته‮ ‬و‮ ‬امروز‮، ‬یکسان‮ ‬به‌نظر‮ ‬می‌رسد‮. ‬شاید‮ ‬راز‮ ‬به‮‌‬کارگیری‮ ‬متون‮ ‬کهن، ‮‬به‮ ‬ویژه‮ ‬متون‮ ‬شرقی‮ ‬در‮ ‬بسیاری‮ ‬از‮ ‬آثار‮ ‬ادبی‮ ‬جهان‮ ‬توسط‮ ‬نویسندگان‮ ‬غربی،‮ ‬در‮ ‬همین‮ ‬نکته‮ ‬نهفته‮ ‬باشد؛‮ ‬در‮ ‬حالی‮ ‬که‮ ‬شرقی‌ها‮ ‬و‮ ‬از‮ ‬جمله‮ ‬ایرانی‌ها‮ ‬که‮ ‬صاحبان‮ ‬اصلی‮ ‬این‮ ‬گنجینه‌‌های‮ ‬کهن‮ ‬هستند‮ ‬کمتر‮ ‬این‮ ‬متون‮ ‬را‮ ‬دستمایه‮ ‬آثار‮ ‬ادبی‮ ‬خود‮ ‬قرار‮ ‬داده‌اند‮. ‬

ادبیات‮ ‬در‮ ‬بند‮ ‬زمان‮ ‬نیست

جواد‮ ‬مجابی‮ ‬نویسنده‮ ‬و‮ ‬منتقد‮ ‬ادبی‬در‮ ‬این‮ ‬باره‮ ‬می‌گوید‮: «‬ادبیات‮ ‬موضوع‮ ‬یک‮‌‬زمانی‮ ‬و‮ ‬یک‮ ‬مکانی‮ ‬نیست، ‮‬ادبیات‮ ‬همه‮ ‬زمانی‮ ‬و‮ ‬همه‌‬مکانی‮ ‬است، ‮‬بنابراین‮ ‬در‮ ‬طول‮ ‬خط‮ ‬زمان‮ ‬ساخته‮ ‬نمی‌شود‮. ‬ادبیات‮ ‬در‮ ‬زمان‌های‮ ‬متعدد‮ ‬ساخته‮ ‬می‌شود، ‮‬برای‮ ‬همین‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬از‮ ‬آثار‮ ‬سعدی‮ ‬و‮ ‬هومر‮ ‬همانقدر‮ ‬لذت‮ ‬می‌بریم‮ ‬که‮ ‬از‮ ‬آثار‮ ‬امروزی‮ ‬لذت‮ ‬می‌بریم؛ ‬البته‮ ‬بخشی‮ ‬از‮ ‬ادبیات‮ ‬با‮ ‬گذر‮ ‬زمان‮ ‬تأثیرات‮ ‬خود‮ ‬را‮ ‬از‮ ‬دست‮ ‬می‌دهد‮».‬

وی‮ ‬با‮ ‬بیان‮ ‬اینکه‮ ‬در‮ ‬ذهن‮ ‬یک‮ ‬عده‮ ‬ادبیات، ‮‬زمان‌پذیر‮ ‬شده‮ ‬است، ‮‬می‌افزاید‮: «‬این‮ ‬نوع‮ ‬نگرش‮ ‬به‮ ‬این‮ ‬معناست‮ ‬که‮ ‬ادبیات‮ ‬را‮ ‬وابسته‮ ‬به‮ ‬دهه‌های‮ ‬مختلف‮ ‬می‌دانند؛‮ ‬این‮ ‬موضوع‮ ‬در‮ 25‬سال‮ ‬اخیر‮ ‬بیشتر‮ ‬مشغله‮ ‬ذهنی‮ ‬منتقدان‮ ‬متوسط‌‬الحال‮ ‬است‮ ‬تا‮ ‬کسانی‮ ‬که‮ ‬عاشقانه‮ ‬به‮ ‬ادبیات‮ ‬نگاه‮ ‬می‌کنند ‮‬و‮ ‬ادبیات‮ ‬برایشان‮ ‬یک‮ ‬معنای‮ ‬هستی‌‬شناسی‮ ‬دارد».‬

مجابی‮ ‬تصریح‮ ‬می‌کند‮: «‬خانه‮‌‬نشینی‮ ‬طولانی‮ ‬نسل‮ ‬قدیم‮ ‬این‮ ‬مجال‮ ‬را‮ ‬برای‮ ‬آنان‮ ‬پدید‬آورده‮ ‬که‮ ‬ادبیات‮ ‬کهن‮ ‬را‮ ‬با‮ ‬دقت‮ ‬بیشتری‮ ‬بخوانند‮. ‬این‮ ‬امکان‮ ‬برای‮ ‬نسل‮ ‬جدید‮ ‬آنچنان‮ ‬بیش‮ ‬نیامد‮ ‬و‮ ‬آنها‮ ‬ناگزیر‮ ‬راه‮ ‬آسان‌تری‮ ‬را‮ ‬انتخاب‮ ‬‬و‮ ‬از‮ ‬طریق‮ ‬ترجمه‮ ‬با‮ ‬ادبیات‮ ‬جهان‮ ‬ارتباط‮ ‬برقرار‮ ‬کردند‮. ‬البته‮ ‬من‮ ‬معتقدم‮ ‬نباید‮ ‬این‮ ‬مرزبندی‌های‮ ‬نسل‮ ‬جدید‮ ‬و‮ ‬قدیم‮ ‬را‮ ‬زیاد‮ ‬جدی‮ ‬بگیریم‮ ‬و‮ ‬ذهن‮ ‬ما‮ ‬باید‮ ‬بیشتر‮ ‬معطوف‮ ‬این‮ ‬باشد‮ ‬که‮ ‬چگونه‮ ‬می‌توان‮ ‬از‮ ‬قابلیت‌های‮ ‬ادبیات‮ ‬کهن‮ ‬بهره‮ ‬برد».‬

وی‮ ‬با‮ ‬بیان‮ ‬اینکه‮ ‬استفاده‮ ‬از‮ ‬متون‮ ‬کهن‮ ‬تنها‮ ‬دیدن‮ ‬ظواهر‮ ‬و‮ ‬فرم‮ ‬زبانی‮ ‬آنها‮ ‬نیست، ‮‬می‌افزاید‮: «‬در‮ ‬توجه‮ ‬به‮ ‬ادبیات‮ ‬قدیم، ‮‬برخی‮ ‬به‮ ‬شکل‮ ‬ظاهری‮ ‬توجه‮ ‬کرده‮ ‬و‮ ‬از‮ ‬آن‮ ‬تقلید‮ ‬کردند‮ ‬که‮ ‬منجر‮ ‬به‮ ‬تکرار‮ ‬می‌شود‮. ‬راه‮ ‬درست‮ ‬این‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬علاوه‮ ‬بر‮ ‬اشراف‮ ‬بر‮ ‬شکل‮ ‬ادبیات‮ ‬کهن،‮ ‬باید بر‮ ‬مفاهیم‮ ‬آن‮ ‬نیز‮ ‬اشراف‮ ‬داشت».‬

نویسنده‮ «‬پسرک‮ ‬چشم‮ ‬آبی‮» ‬در‮ ‬ادامه‮ ‬تصریح‮ ‬می‌کند‮: « در سال‌های اخیر رویکرد‮ ‬به‮ ‬ادبیات‮ ‬قدیمی‮ ‬از‮ ‬چند‮ ‬راه‮ ‬گذشته‮ ‬است؛ ‮‬یکی‮ ‬اینکه‮ ‬شکل‮ ‬ظاهری‮ ‬ادبیات‮ ‬قدیم‮ ‬را‮ ‬تقلید‮ ‬کرده‮ ‬و‮ ‬به‮ ‬زبان‮ ‬آرکاییک‮ ‬و‮ ‬بیان‮ ‬کهن‮ ‬نوشته‮ ‬است‮. باید‮ ‬علاوه‮ ‬بر‮ شناخت‮ ‬شکل‌های‮ ‬قدیم‮ ‬ادبی‮ ‬به‮ ‬مفاهیم‮ ‬ادبیات‮ ‬قدیم‮ ‬هم‮ ‬آشنایی‮ ‬داشته‮ ‬باشیم‮ ‬و‮ ‬اینکه‮ ‬چگونه‮ ‬این‮ ‬استفاده‮ ‬با‮ ‬شرایط‮ ‬انسان‮ ‬امروز‮ ‬تطبیق‮ ‬پیدا‮ ‬کند، ‮‬به‮ ‬خلاقیت‮ ‬نویسنده‮ ‬برمی‌گردد».‬

تأثیر‮ ‬اندک‮ ‬متون‮ ‬کهن

برخی‮ ‬از‮ ‬منتقدان‮ ‬و‮ ‬نویسندگان‮ ‬نیز‮ ‬معتقدند که‮ ‬تأثیر‮ ‬تئوری‌های‮ ‬روشنفکری‮ ‬معاصر‮ ‬بر‮ ‬ادبیات‮ ‬ما‮ ‬بسیار‮ ‬بیشتر‮ ‬از‮ ‬تأثیر‮ ‬متون‮ ‬قدیمی‮ ‬و‮ ‬کهن‮ ‬بوده‮ ‬و‮ ‬همین‮ ‬ارتباط‮ ‬باعث‮‌‬شده‮ ‬تأثیرپذیری‮ ‬نویسندگان‮ ‬از‮ ‬متون‮ ‬کهن‮ ‬به‮ ‬پایین‌ترین‮ ‬حد‮ ‬خود‮ ‬رسیده‮ ‬باشد‮. ‬فتح‌الله‮ ‬بی‌نیاز‮ ‬در‮ ‬این‮ ‬باره‮ ‬می‌گوید‮: «‬تعصبات‮ ‬فراروشنفکرانه‮ ‬مانع‮ ‬استفاده‮ ‬و‮ ‬بهره‌گیری‮ ‬ادبیات‮ ‬داستانی‮ ‬معاصر‮ ‬ما‮ ‬از‮ ‬متون‮ ‬مقدسی‮ ‬چون‮ ‬قرآن، ‮‬متون‮ ‬کهن‮ ‬و‮ ‬عرفانی‮ ‬شده‮ ‬است؛‮ ‬در‮ ‬حالی‌که‮ ‬استفاده‮ ‬از‮ ‬این‮ ‬متون‮ ‬به‮ ‬عنوان‮ ‬ارائه‌ای‮ ‬از‮ ‬داستان، ‮‬یعنی‮ ‬بخشی‮ ‬از‮ ‬زمینه، ‮‬می‌تواند‮ ‬بسیار‮ ‬مفید‮ ‬باشد‮ ‬چون‮ ‬زمینه‮ ‬تنها‮ ‬آداب‮ ‬و‮ ‬سنن‮ ‬نیستند‮. ‬ما‮ ‬می‌توانیم‮ ‬ارائه‌های‮ ‬داستانی‮ ‬این‮ ‬متون‮ ‬را‮ ‬در‮ ‬دل‮ ‬زمینه‮ ‬پیدا‮ ‬کنیم‮ ‬و‮ ‬در‮ ‬کارمان‮ ‬از‮ ‬آنها‮ ‬استفاده‮ ‬ببریم».‬وی‮ ‬با‮ ‬بیان‮ ‬اینکه‮ ‬موضوعیت‮ ‬قصه‌های‮ ‬قرآنی‮ ‬و‮ ‬قصه‌های‮ ‬متون‮ ‬مقدس محور‮ ‬روایت‮ ‬بسیاری‮ ‬از‮ ‬داستان‌ها‮ ‬و‮ ‬رمان‌ها‮ ‬شده‮ ‬است، ‮‬می‌افزاید‮: «‬نمونه‮ ‬این‮ ‬نگاه‮ ‬و‮ ‬ابتکار‮ ‬رمان‮ «‬شرق‮ ‬بهشت»‮ ‬نوشته‮ ‬جان‮ ‬اشتاین‌بک است‮ ‬که‮ ‬از‮ ‬ارائه‌های‮ ‬داستانی‮ ‬هابیل‮ ‬و‮ ‬قابیل‮ ‬در‮ ‬زمینه‮ ‬مفاهیم‮ ‬کتاب‮ ‬مقدس‮ ‬استفاده‮ ‬کرده‮ ‬است‮. ‬افراد‮ ‬دیگر‮ ‬هم‮ ‬هستند‮ ‬مانند‮ ‬اونامونو و ‮‬توماس‌مان‮ ‬که‮ ‬از‮ ‬این‮ ‬ارائه‌ها‮ ‬به‮ ‬خوبی‮ ‬استفاده‮ ‬کرده‌اند‮. ‬در‮ ‬واقع‮ ‬موضوع‮ ‬در‮ ‬کتاب‮ ‬مقدس‮ ‬به‮ ‬شکل‮ ‬محور‮ ‬اصلی‮ ‬داستان‮ ‬آورده‌‬شده‮ ‬و‮ ‬نویسنده‮ ‬آن‮ ‬را‮ ‬داستانی‮ ‬می‌کند».‬

بی‌نیاز‮ ‬با‮ ‬بیان‮ ‬اینکه‮ ‬به‮ ‬طور‮ ‬کلی‮ ‬تأثیر‮ ‬متون‮ ‬عرفانی‮ ‬و‮ ‬کهن‮ ‬بر‮ ‬ادبیات‮ ‬معاصر‮ ‬ما‮ ‬بسیار‮ ‬کم‮ ‬بوده‮ ‬است، ‮‬می‌گوید‮:‬‮ «‬امروزه‮ ‬کتابی‮ ‬چون‮ ‬تذکره‌الاولیا‮ ‬خوانده‮ ‬می‌شود‮ ‬اما‮ ‬اینکه‮ ‬در‮ ‬آثار‮ ‬داستانی‮ ‬یا‮ ‬شعر‮ ‬منعکس‮ ‬شود‮ ‬کمتر‮ ‬به‮ ‬چشم‮ ‬خورده‮ ‬است؛‮ ‬یکی‮ ‬از‮ ‬دلایل‮ ‬این‮ ‬امر‮ ‬این‮ ‬است‮ ‬که‮ ‬نویسندگان‮ ‬ما‮، ‬به‬خصوص‮ ‬در‮ ‬دهه‌‌های‮03 ‬و‮ 04 ‬قبل‮ ‬از‮ ‬اینکه‮ ‬به‮ ‬اندیشه‮ ‬غالب‮ ‬کنونی‮ ‬در‮ ‬جهان، ‮‬یعنی‮ ‬تکثر، ‮‬گفتمان‮ ‬و‮... ‬برسند‮ ‬با‮ ‬گرایش‌های‮ ‬ایدئولوژیکی‮ ‬با‮ ‬این‮ ‬متون‮ ‬برخورد‮ ‬کرده‌اند‮ ‬و‮ ‬چون‮ ‬بیشتر‮ ‬نویسندگان‮ ‬هم‮ ‬دچار‮ ‬یک‮ ‬نوع‮ ‬روشنفکرمآبی‮ ‬شده‮ ‬بودند‮ ‬چنین‮ ‬استفاده‌هایی‮ ‬را‮ ‬ارتجاعی‮ ‬می‌دانستند».

منیرالدین‮ ‬بیروتی، ‮‬داستان‌‬نویس‮ ‬نیز‮ ‬معتقد‮ ‬است‮: «‬پرداختن‮ ‬به‮ ‬متون‮ ‬کهن‮ ‬فارسی‮ ‬توسط‮ ‬نویسندگان‮ ‬جوان‮ ‬یک‮ ‬ضرورت‮ ‬است‮ ‬و‮ ‬ﻣﺘﻮن‮ ‬کهن‮ ‬ﻣﻨﺒﻌﯽ‮ ‬ﺳﺮﺷﺎر‮ ‬از‮ ‬ﺗرکیبات‬، ‮‬ﺗﺼﺎوﯾﺮ‮ ‬و‮ ‬ﺷﮕﺮدهایی‮ ‬اﺳﺖ‮ ‬که ‬ﺑﺮای‮ ‬هر‮ ‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‮ ‬ﻻزم‮ ‬اﺳﺖ‮ ‬تا ﻓﺮﺻﺖ‮ ‬آﺷﻨﺎﯾﯽ‮ ‬ﺑﺎ‮ ‬آن‮ ‬را‮ ‬از‮ ‬دﺳت‮ ‬ندهد».‬

کد خبر 197214

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار ادبیات و کتاب

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز