ولی برای بیماران ایرانی، می‌توان رنج‌های زیادی را تصور کرد که گرانی دارو هم به تازگی به آنها اضافه شده؛ مسئله‌ای که نه تنها در مورد این بیماران، که در مورد تمام بیماران خاص حل نشده است.
در ایران حدود 35 هزار بیمار ام.اس وجود دارد که یک سوم آنها نیاز به اینترفرون دارند؛ آونکس یکی از سه داروی مصرفی بیماران ام.اس و از خانواده اینترفرون‌هاست که بیماران مبتلا به ام.اس باید هفته‌ای یکبار به صورت عضلانی تزریق کنند.
در حالی که بیماران مبتلا به ام.اس مدت‌ها از کمبود و گرانی داروی «آونکس» گله می‌کردند، نوع ساخت داخل این دارو به بازار آمد و همزمان، قیمت نوع خارجی رو به افزایش گذاشت و به هر آمپول، صدهزار تومان رسید؛ افزایش قیمتی که البته واقعی نبود و تنها به‌دلیل کاهش یارانه‌ای بود که دولت برای این دارو می‌پرداخت.
این در حالی است که با وجودی که وزارت بهداشت نسبت به کیفیت و اثربخشی نمونه داروی آونکس ایرانی به بیماران اطمینان داده است اما بسیاری از این بیماران هنوز از مصرف این دارو سرباز می‌زنند و معتقدند آونکس خارجی عوارض کمتری دارد و مؤثرتر است.
البته آونکس داخلی هم که نام دیگر آن سینوکس است، در واقع تولید ایران نیست و در واقع کپی شده نوع خارجی آن است.
دکتر جمشید لطفی، رئیس انجمن ام.اس ایران در این مورد می‌گوید: «اخیراً یک شرکت ایرانی این دارو را در داخل کشور ساخته است و وزارت بهداشت اعلام کرده است که تست‌های انجام شده بر روی این دارو اطمینان بخش است و این دارو با نمونه خارجی تفاوتی ندارد.»
وی در ادامه می‌گوید: «انجمن ام.اس نیز مخالف هدر رفتن ارز کشور به خارج برای خرید داروهایی است که در داخل کشور تولید می‌شود، ولی متاسفانه برخی از مردم و بیماران نسبت به مصرف داروهای ایرانی مقاومت نشان می‌دهند و بنابراین باید تا زمانی که بیماران نسبت به داروی جدید اطمینان پیدا کنند، صبر کنیم و تصمیم عجولانه‌ای نگیریم.»
به گفته لطفی، انجمن ام.اس ایران فعلاً نمی‌تواند داروی آونکس ایرانی را تایید یا رد کند و باید مدتی صبر کرد تا نتیجه مصرف آن را روی بیماران دید. با این شرایط این سؤال به ذهن خطور می‌کند که آیا بهتر نبود وزارت بهداشت قبل از ورود داروی ایرانی به بازار و کاهش یارانه داروی خارجی، حداقل به پزشکان و بیماران در مورد این دارو اطلاع‌رسانی می‌کرد و اعتماد آنها را جلب می‌کرد تا بیماران دیگر چنین مشکلاتی را لمس نکنند؟
لطفی اضافه می‌کند: «فعلاً چه ما بخواهیم و چه نخواهیم نمونه ایرانی داروی آونکس وارد بازار شده است و به طبع دولت دیگر برای خرید نمونه خارجی این دارو هزینه نمی‌کند بنابراین باید منتظر گران‌تر شدن بیشتر این دارو تا مرز 300 یا 400 هزار تومان که قیمت واقعی آن است، باشیم پس امیدواریم که داروی ایرانی اثر بخش و با کیفیت باشد.»
شوک افزایش قیمت
قیمت آمپول ۱۲ تایی آونکس در آمریکا ۳۳۰5 دلار است. یعنی قیمت واقعی هر آمپول آونکس حدود ۲۵۵ هزار تومان است، درحالی که در ایران، قیمت دوز ۴ تایی این دارو برای بیمه‌شدگان تامین اجتماعی ۱۶۸ هزار تومان، برای بیمه نیروهای مسلح ۲۰۰ هزار تومان و آزاد ۴۰۰ هزار تومان است.
به این ترتیب، قیمت آزاد هر آمپول در ایران، هنوز هم ۱۵۰ هزار تومان زیر قیمت جهانی است و مابه‌التفاوت این قیمت را دولت پرداخت می‌کند. با این‌حال، آنچه بیماران ام‌اس را نگران کرده، افزایش قیمت ناگهانی داروست.
افشین کاشانی، بیمار مبتلا به ام.اس می‌گوید: «تا دو ماه پیش هر بسته 4 تایی آمپول آونکس خارجی به قیمت 45 هزار تومان در اختیار بیماران ام.اس قرار می‌گرفت اما از این زمان به بعد با ورود داروی آونکس ایرانی به بازار قیمت این دارو به 168 هزار تومان افزایش یافت. حالا حساب کنید بیماران مبتلا به ام‌اس به این دارو نیاز مبرم دارند و حتماً باید هر ماه 4 بار این آمپول را مصرف کنند.»
در تهران این دارو فقط در داروخانه 13 آبان توزیع می‌شود و البته در بازار آزاد ناصر خسرو نیز این دارو به قیمت 270 هزار تومان به فروش می‌رسد. کاشانی اضافه می‌کند: « شاید افزایش ناگهانی قیمت داروی آونکس خارجی برای این باشد که از توزیع این دارو در بازار آزاد جلوگیری کنند، به همین علت هم حالا که قیمت این دارو افزایش یافته است دیگر داروخانه پوکه آمپول آونکس مصرفی را برای تحویل داروی جدید از بیماران نمی‌خواهد.»
نکته مهم این است که در میان تمام این گرفتاری‌ها و سردرگمی‌ها پزشکان هنوز نوع خارجی این دارو را به بیماران پیشنهاد می‌کنند.کاشانی در این باره می‌گوید: « پزشک من نظرش این است که به هیچ‌وجه از داروی ایرانی آونکس استفاده نکنم و اجازه این کار را به من نداده است.»
وقتی پزشکان هم مشکوکند
دکتر لطفی به عدم آشنایی پزشکان با سینوکس اشاره می‌کند و می‌گوید: «ما همیشه از مصرف داروهای ساخت داخل می‌ترسیم و به آنها اعتماد نداریم، در حالیکه 95 درصد داروهای داخل کشور ساخت داخل است و برای 5 درصد دارویی که از خارج وارد می‌شود وزارت بهداشت چیزی حدود 230 میلیون دلار در سال هزینه می‌کند که یک سوم آن یعنی 80 میلیون دلار به سوبسید داروهای ام.اس تعلق دارد.»
وی با اشاره به اینکه در کشورهای دیگر نورولوژیست‌ها در همه موارد اجازه تجویز این دارو را ندارند می‌گوید: «این در حالی است که در کشور ما حتی روانپزشکان و جراحان مغز و اعصاب برای بیمار اقدام به تجویز آونکس می‌کنند.»
در حالی که به جز آزمایش کردن این دارو روی بیماران چاره دیگری نیست، متخصصان و تولید‌کنندگان سینوکس می‌گویند قرار است هم کارایی و هم عوارض این دو دارو کاملاً شبیه هم باشند. این در حالی است که یکی از شکایات اصلی بیماران از نوع داخلی این دارو این است که به دنبال مصرف آن علائمی شبیه آنفلوانزا در آنها ایجاد می‌شود و ظاهراً برای این مشکل چاره خاصی نیز وجود ندارد.
البته به گفته رییس انجمن ام.اس، تمام آونکس‌ها عوارضی شبیه آنفلوانزا ایجاد می‌کنند و این فقط علامت مخصوص نوع داخلی دارو نیست و در ضمن این علامت در همه بیماران نیز ایجاد نمی‌شود.
آسایش بیماران در چیست؟
«در حال حاضر داروهای تولید داخل از لحاظ عددی بیش از 95 درصد نیاز کشور را برطرف می‌کند، این درحالیست که ورود داروهای خارجی به کشور نیز ممنوع نیست و همه داروهای خارجی پس از طی فرآیندهای ثبت و کنترل کیفیت می‌توانند وارد کشور شوند، ولی با این شرایط باز هم شاهدیم بار اصلی درمان کشور بر عهده داروهای تولید داخل است.»
دکتر دیناروند، معاون اداره غذا و داروی وزارت بهداشت با بیان این جملات، در خصوص تولید داروی بیماران ام.اس نیز می‌گوید: «با این حال ما برای آسایش بیماران هر دو نوع دارو (هم ایرانی و هم خارجی ) را در بازار داریم.»
سؤال اینجاست که آیا آسایش بیماران در انتخاب بین داروی گران و داروی گران‌تر است؟
