اهداف ترسیم شده از این تقسیم و پیامدهای آن، موضوع گفت‌وگوی همشهری با امیر موسوی، مدیر مرکز مطالعات استراتژیک و روابط بین‌الملل است.
- تقسیم سودان با چه اهدافی صورت گرفته‌است؟
حکومت مرکزی سودان و مشخصا عمر البشیر هزینه موضع‌گیری‌های سیاسی خود را پرداخت کرد. طرفداری از نهضت‌های آزادیبخش به‌ویژه حزب‌الله، حماس و جهاد اسلامی. طرفداری از روابط قوی و گسترده با ایران. انتقاد جدی از کشورهای عربی و به‌ویژه کشورهای محور اعتدال. موضعگیری بسیار تند علیه رژیم صهیونیستی و برنامه‌های آمریکا در منطقه. تمامی اینها باعث شد تا غرب علیه وی موضع تندی اتخاذ کند. در مقابل وی امکانات اندکی در اختیار داشت و کشورهای عربی، اتحادیه عرب، سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیرمتعهدها در مقابل هجمه بزرگ غربی‌ها و رژیم صهیونیستی به او خیانت کردند و او را تنها گذاشتند؛ جدایی‌طلبان جنوب اما با پشتیبانی آمریکا، غرب و واتیکان و خیلی از کشورهای آفریقایی و عربی هم از نظر سیاسی و هم نظامی تقویت می‌شدند.
- پیامدهای این تقسیم را چه پیش‌بینی می‌کنید؟
3 نکته است که اگر جنوبی‌ها مراعات نکنند، من جنگی تمام‌عیار میان شمال و جنوب پیش‌بینی می‌کنم. مسئله اول آبیه است. آبیه باید تا زمان برگزاری رفراندوم برای تعیین سرنوشت، منطقه‌ای بی‌طرف شود؛ این رفراندوم باید سیر طبیعی خود را طی کند والا اگر خارجی‌ها دخالت کنند و جنوبی‌ها را تحریک کنند، تصور نمی‌کنم سودان کوتاه بیاید. چون چاه‌های نفت الوحده در این منطقه کاملا سرشار از نفت است. دوم، بحث ترانزیت نفت است. تمام لوله‌ها و پالایشگاه‌های نفت در شمال است و اگر جنوبی‌ها حق شمال را خوب ادا نکنند، این به نوبه‌خود جنگی را در پی دارد. مسئله سوم، دخالت در کردوفان است. جنوبی‌ها در جنوب کردوفان نفوذ دارند. کردوفان در جنوب سودان جدید قرار می‌گیرد و شورشیان کردوفان ارتباط خیلی خوبی با شورشیان قبلی جنوب سودان دارند اگر جنوبی‌ها به کمک خود به کردوفانی‌ها یا دارفور ادامه دهند، من پیش‌بینی می‌کنم میان دو طرف جنگ درخواهد گرفت.
- ترکیب جمعیتی جنوب سودان به چه صورت خواهدبود؟ ظاهرا یهودیانی نیز در آنجا ساکن‌اند.
اینها فلاشا بودند که در زمان جعفر نمیری به اراضی اشغالی مهاجرت کردند. الان تعداد اندکی هستند اما اسرائیل کلا جنوب سودان را تحت نفوذ خواهد گرفت. همان طور که دیدیم جمعه شب و نیز روز اعلام استقلال، مردم، پرچم اسرائیل را به دست داشتند. این نشان از وجود برنامه سنگینی از سوی اسرائیل برای جنوب سودان دارد.
- با این تفاصیل، اسرائیل چه نقشی در جنوب سودان می‌تواند داشته باشد؟
اسرائیل به‌دنبال منابع آبی، نفتی و جغرافیایی است. مساحت جنوب سودان 620هزار کیلومتر مربع و جمعیتش 9 میلیون نفر و منابع آبی و جنگلی فراوانی دارد و اکثر مردم بی‌دین‌اند و تنها حدود 30 درصد مسیحی و 5 درصد مسلمان‌اند. از این‌رو، اسرائیلی‌ها می‌توانند کارهای زیادی در جنوب سودان صورت دهند. حتی اگر در آینده، اسرائیل با مشکلی در منطقه مواجه شود، بهترین جایگزین، جنوب سودان است. از نظر جغرافیایی و منابع و خیلی مسائل دیگر. اسرائیل با این موضوع (جنوب سودان) عمقی استراتژیک برای خود فراهم کرده است. در واقع حیاط خلوتی برای خود، برای مسائل استراتژیک، آموزش و انتقال زباله‌های هسته‌ای فراهم کرد، چه اینها از نظر مالی، تکنولوژیک و عمرانی به اسرائیل نیاز دارند.
