احتمالا اهواز شهر بعدی است که در طرح پارکبان تجدید نظر جدی انجام خواهد داد. با این‌حال پارکبانان اکنون در بسیاری از شهرهای کشور دیده می‌شوند و دامنه کار آنان به استان‌های مازندران، گیلان، زنجان، کرمان، کردستان، فارس، آذربایجان غربی و اردبیل کشیده شده است.
اواخر مهرماه امسال، شورای شهر کرج تصمیم گرفت که طرح پارکبان را در این کلانشهر متوقف کند. دلیل این تصمیم سوءاستفاده برخی پارکبانان از موقعیت خود بود. 2 هفته پیش از آن، اعضای شورای شهر درخواست کرده بودند که طرح پارکبان در این شهر برچیده شود و شهرداری دوباره لایحه جدیدی را درباره طرح پارکبان به شورای شهر ارسال کند. اصل ماجرا از این قرار بود که برخی از پارکبان‌های کرجی هنگام دریافت پول پارک، قبضی صادر نمی‌کردند و چند برابر هزینه اصلی یک ساعت پارک خودرو را می‌گرفتند. برخورد نامناسب برخی پارکبانان نیز از دیگر عواملی بود که باعث شد بسیاری از شهروندان از طرح پارکبان کرج به شورای شهر شکایت برند.
جدال بر سر پارکبانان
کرج تنها شهری نیست که اجرای نامناسب طرح پارکبان در آنها، موجب درگیری مردم و پارکبانان شده است. در دی‌ماه سال 87 پلیس راهنمایی و رانندگی و مسئولان شهرداری همدان بر سر اجرای طرح پارکبان دچار اختلاف‌نظر شده بودند. فرمانده پلیس راهور استان می‌گفت که شهرداری ابتدا باید پارکینگ‌های عمومی را گسترش دهد و پس از آن، پارکبانان را در خیابان مستقر کند، بنابراین اجرای طرح پارکبان همدان غیرقانونی است. اما نایب رئیس وقت شورای شهر همدان می‌گفت که پلیس راهور مؤسسه‌ای را به‌عنوان پیمانکار طرح پارکبان بدون برگزاری مناقصه معرفی کرده است که خلاف آیین‌نامه مالی شهرداری‌ها است.
در اردیبهشت ماه پارسال پارکبان‌ها در ماهشهر هم مشکلاتی درست کرده بودند تا جایی‌که بهنام مریدی، فرماندار ماهشهر، اعلام کرد: «عده‌ای سودجو در شهر محلی را به‌عنوان پارکینگ مشخص کرده‌اند و مشغول اخاذی از مردم هستند که نیروی انتظامی باید هر‌چه سریع‌تر با اینگونه افراد برخورد قانونی بکند.» او فعالیت پارکبانان در ماهشهر را غیرقانونی اعلام کرد.
در اهواز، حتی پیمانکاران ناراضی
داستان پارکبانان اهواز نیز مانند پارکبانان کرج طولانی است. طرح پارکبان اهواز بنا بود افزون بر خیابان‌های مرکز شهر، شامل خیابان‌های کیانپارس، امانیه و زیتون‌کارمندی هم باشد که هیچ‌گاه در این خیابان‌ها اجرا نشد. اکنون فرماندار اهواز، پلیس راهنمایی و رانندگی خوزستان، دبیر شورای ترافیک استان و حتی پیمانکاران بخش خصوصی مجری طرح نیز از اجرای آن ناراضی هستند. قیمت کارت پارکبان باید در هر ساعت از 250 تومان بیشتر نباشد، اما پارکبان‌های اهواز به محض ورود خودروها به محوطه پارک، 500 تومان از شهروندان می‌گیرند. به‌علاوه، در بسیاری از خیابان‌هایی که مصوب شورای شهر نیست، پارکبان‌ها از مردم پول می‌گیرند.
اگر طرح پارکبان را بخش خصوصی به خوبی اجرا می‌کرد، برای اهواز سالانه یک میلیارد تومان درآمد داشت که 250 میلیون تومان آن صرف ساخت پارکینگ می‌شد، اما مسئولان شهرداری اعلام کرده‌اند که به‌دلیل درست اجرا نشدن طرح، این درآمد محقق نشده است. رضا اسکندری، دبیر شورای ترافیک خوزستان، از اینکه شهرداری اهواز در سال‌های اخیر در توسعه فضای پارکینگ غیر‌خیابانی تلاشی نکرده است، ناراضی است. در این میان، حتی پیمانکاران نیز از اینکه طرح پارکبان به‌خوبی اجرا نمی‌شود، اعلام نارضایتی می‌کنند. به عقیده آنان، اجبار به پرداخت 10 درصد درآمد به پلیس راهنمایی و رانندگی بدون آنکه در قرارداد قید شده باشد اخذ 50 درصد اجاره بهای منطقه پیش از شروع کار و بازداشت پارکبان‌ها از سوی ماموران کلانتری، از موانع انجام درست کار بر شمرده شده است. در این میان، متضرر اصلی مردم اهوازند که نمی‌دانند اجرای طرح پارکبان به این صورت، چه سودی برای آنان دارد.
راهکاری موقتی
وقتی که تصویب می‌شود پارکبانان در شهری فعالیت خود را آغاز کنند، شهرداری به شرکت‌های خصوصی که پروانه فعالیت در این زمینه دارند، پیشنهاد همکاری می‌دهد. این شرکت‌ها مجوز خود را از نیروی انتظامی می‌گیرند سپس در مناقصه شهرداری شرکت می‌کنند و برندگان مناقصه، پارکبانان را استخدام و در خیابان‌ها مستقر می‌کنند. برخی از این شرکت‌ها طرح پارکبان را در برخی شهرها به‌خوبی اجرا کرده‌اند و در برخی مناطق هم با ضعف روبه‌رو بوده‌اند. اما با هر فراز و نشیبی، آنچه مورد قبول کارشناسان مدیریت شهری است، موقتی بودن راه‌حل استفاده از فضای حاشیه خیابان‌ها برای پارک خودروها، تا زمان رفع کمبود پارکینگ‌های اختصاصی و عمومی است.
محمدحسن عاقل‌منش، سخنگوی شورای شهر رشت، که طرح پارکبان در آنجا نیز اجرا شده است، می‌گوید: «حالا که چند سال از اجرای طرح پارکبان در رشت گذشته، می‌توانیم بگوییم استفاده از پارکبانان و فضاهای کنار خیابان به تنهایی برای رفع مشکل پارکینگ کافی نیست.
طرح پارکبان یک راه‌حل موقت است. حتی در برخی از خیابان‌های شهر بهتر بود تابلوی پارک ممنوع می‌زدیم تا اینکه از راننده‌ها برای پارک خودرو پول بگیریم چون آن خیابان‌ها ظرفیت این همه خودروی پارک شده را ندارند.» سخنگوی شورای شهر رشت می‌افزاید: «باید شهرداری‌ها در کنار استفاده از پارکبانان ساخت پارکینگ‌های بزرگ شهری را در دستور کار قرار دهند. ما مقرراتی را وضع کرده‌ایم که بخش خصوصی رغبت ساخت پارکینگ‌های طبقاتی را داشته باشد، اما هنوز مشکل نبود پارکینگ دائمی وجود دارد.»
وی خاطر نشان می‌کند: «در مناطقی مانند میدان دکتر حشمت رشت که پر از ادارات دولتی است، هر چقدر از پارکبان برای ساماندهی فضای پارک استفاده شود، مشکل کمبود جا حل نمی‌شود.» اکنون که طرح پارکبان در بسیاری از شهرهای کشور اجرا شده، مدیران شهری یکی پس از دیگری به این نتیجه رسیده‌اند که این طرح علاوه بر نواقصی که ممکن است در اجرا داشته باشد، راه حلی همیشگی نیست. آنان به این فکر افتاده‌اند که از فضای عصر‌گاهی مدارس برای پارک خودروها استفاده کنند و شاید این، نشانه‌ای برای به پایان رسیدن عمر طرح پارکبان در برخی شهرهای کشور باشد.
