این یافته نظریهای که بر اساس آن جبه جامد و سخت زمین روزگاری جایگاه اقیانوسی از ماگماها بوده را تایید کرده و نشان میدهد که هنوز بقایایی از این مواد مذاب مانند لایهای مربایی میان دو لایه کیک، در بخش پایینی جبه زمین وجود دارد.
به گفته زمین شناسان دانشگاه پیر و ماری کوری، برخی از مدلها زمین جوان را سیارهای کاملا مذاب میدانند و هنوز در پی بقایای به جا مانده از این حالت ذوب شدگی هستند. بر اساس این مدلها با گذشت زمان و جامد شدن زمین، برخی از این مواد مذاب میتوانند در مرز میان جبه و هسته خارجی به دام افتاده باشند.
در مطالعات جدید محققان نشان دادند در منطقه مرزی مورد نظر و با در نظر گرفتن حرارت و فشار باور نکردنی که در این منطقه وجود دارد بر سر مواد معدنی یافته شده در جبه زمین چه آمده است.
الماسها آیینه تمام نمای اعماق زمین
بر اساس شدت حرکت امواج لرزشی در میان زمین، دانشمندان بر این باورند هسته زمین از توپ آهنی و سختی ساخته شده که توسط پوستهای آهنی و مذاب احاطه شده است. بالای هسته مذاب بخش پایینی لایه جامد جبه قرار گرفته و پس از آن جبه بیرونی و در نهایت پوسته بر روی هم چیده شدهاند.
لایه مذاب اطراف هسته در عمقی برابر دو هزار و 900 کیلومتری در مجاورت جبه پایینی قرار میگیرد و حرارت در این قلمرو مرزی هسته، جبه در حدود 6 هزار و 740 درجه فارنهایت، و فشار در حدود 140 گیگا پاسکال، فشاری 1.4 میلیون برابر فشار معمولی هوا در ارتفاعی برابر سطح دریا، تخمین زده شده است.
بدون وجود شیوهای برای نمونه برداری مستقیم از چنین عمقی از زمین هیچکس به طور قاطع قادر نخواهد بود مایع بودن مرز میان جبه پایینی و هسته را تایید کند. اما دانشمندانی که از گذشتههای دور به ثبت سرعت حرکت امواج لرزشی در نزدیکی هسته-جبه مشغول بودهاند اطلاعاتی را مبنی بر مذاب بودن این منطقه از زمین ارائه کردهاند.
محققان فرانسوی به منظور شبیه سازی این محیط زیرزمینی نمونههایی از مواد یافت شده در جبه از قبیل اکسید منیزیم، آهن و سیلیکون را درون سلول سندانی الماس یا DAC، محفظههای کوچکی که در آنها نمونههای میکروسکوپی در میان دو الماس خرد میشوند، قرار دادند.
این عملیات خرد شدن حرارت نمونهها را به بالای 8 هزار و 540 درجه فارنهایت میرساند و فشار را تا 140 گیگاپاسکال بالا میبرد. محققان با استفاده از تکنیکی به نام تجزیه پرتو ایکس ساختار اتمی مواد معدنی مورد آزمایش را تحت تابش نور قرار دادند و روند تغییر حالت مایع به جامد را در آنها مشاهده کردند.
نتایج نشان داد مواد معدنی جبه در حرارتی برابر 7 هزار و 100 درجه فارنهایت، حرارتی در حدود حرارت تخمینی مرز میان جبه-هسته، آغاز به ذوب شدن میکنند.
دانشمندان با توجه به این نتیجه به منظور اخطار برای استفاده نکردن از عبارت اقیانوس ماگمایی در رابطه با لایه مذاب اعماق زمین اعلام کردند باید توجه داشت که جبه لایهای از سنگهای جامد است و تنها احتمال دارد بخشهای پایینی آن مایع یا نیمه مایع باشند. به گفته آنها نمونههای مذاب به دست آمده در آزمایشها میتوانند نشانههای شیمایی را در خود داشته باشند تا دانشمندان با استفاده از این نشانهها روند سرد شدن مواد مذاب زمین و لایه بندی آنها را طی گذشت زمان بهتر درک کنند.
به گزارش خبرگزاری مهر، همچنین این یافته میتواند در مطالعاتی که در زمینه آتشفشانها صورت میگیرد، شاخههای جدیدی را به وجود آورد که دیدگاه دانشمندان را نسبت به منشا ماگماهای خارج شده از آتشفشانها تغییر دهد.
