گروه دیپلماتیک - همشهری آنلاین: یک سال پس از آغاز دور دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ، آمریکا وارد مرحلهای تازه از حکمرانی پرتنش شده است؛ مرحلهای که نه با وقوع یک بحران ملی ناگهانی، بلکه با انباشت تصمیمهای بحثبرانگیز، فرمانهای اجرایی گسترده و استفاده مداوم از اختیارات اضطراری شکل گرفته است.
نیویورکتایمز در گزارشی نوشته، ترامپ در سال نخست دور دوم ریاست جمهوریاش، تمرکز خود را بر مهاجرت، تجارت، کوچکسازی دولت فدرال، هزینههای زندگی و مقابله با مواد مخدر گذاشته؛ حوزههایی که هر یک بهتنهایی برای ایجاد شکاف سیاسی کافیاند، اما در کنار هم، آمریکا را بیش از پیش دوقطبی کردهاند.
تصویر کلی از سال نخست دولت ترامپ
- استفاده غیرمعمول اما مستمر از اختیارات اضطراری ریاست جمهوری
- تمرکز بر قدرت اجرایی بهجای سازوکارهای اجماعی
- افزایش شکاف میان احزاب، نهادها و افکار عمومی
- تغییر همزمان در سیاست، اقتصاد و ساختار حکمرانی
نیویورک تایمز نوشته: برخلاف برخی رؤسایجمهور پیشین، ترامپ بحران را بهانه نکرد، بلکه حکمرانی مبتنی بر وضعیت اضطراری را به یک روال تبدیل کرد.
مسئله مهاجرت | سختگیرانهترین رویکرد در دهههای اخیر
- تبدیل مهاجرت به محور اصلی کارزار انتخاباتی و سیاستگذاری
- تشدید برخورد با مهاجرت غیرقانونی بلافاصله پس از بازگشت به کاخ سفید
- تأثیرگذاری مستقیم سیاستها بر مهاجرت قانونی و برنامههای پناهندگی
- صدور فرمان اجرایی برای مسدودسازی عملی حق پناهندگی برای ورودهای بدون مجوز
- اعمال فشار دیپلماتیک بر مکزیک برای جلوگیری از حرکت مهاجران پیش از رسیدن به مرز
دادهها و آمار مرزی
- کاهش عبورهای غیرقانونی از مرز آمریکا–مکزیک به پایینترین سطح ثبتشده
- ثبت ماهانه کمتر از ۱۰ هزار مورد عبور غیرقانونی از ژانویه تاکنون
- ثبت چنین ارقامی برای نخستین بار در چند دهه اخیر
اخراج مهاجران
- اخراج حدود ۵۰۰ هزار مهاجر در سال جاری
- فاصله معنادار با هدف اعلامی دولت برای اخراج یک میلیون نفر
- نبود سابقه کیفری برای بخش قابلتوجهی از مهاجران بازداشتشده در شهرها
- اخراج برخی مهاجران به کشورهایی جنگزده یا نامرتبط با تابعیت آنها
- هدفگذاری این سیاست برای ایجاد بازدارندگی و تشویق بازگشت داوطلبانه
قوانین امضاشده
قانون الزام بازداشت مهاجران فاقد مجوز که به برخی جرایم متهم یا بازداشت میشوند.
قانونی که بودجه اداره مهاجرت و گمرک آمریکا (ICE) را سه برابر کرده است.
مهاجرت قانونی
- کاهش پذیرش پناهنده به پایینترین سطح در تاریخ این برنامه
- دشوارتر شدن دریافت گرینکارت برای اتباع کشورهای مشمول ممنوعیت سفر
جنگهای تجاری و تعرفهها | بازگشت سیاست فشار اقتصادی
وعدهها و اقدامات
- وعده ترامپ برای «متعادلسازی» تجارت جهانی به نفع آمریکا
- اعمال تعرفههای گسترده علیه شرکای تجاری اصلی
- ایجاد نااطمینانی گسترده در بازارهای جهانی
تعرفههای اعمالشده
- ۲۵ درصد تعرفه بر واردات از کانادا
- ۲۵ درصد تعرفه بر واردات از مکزیک
- ۲۰ درصد تعرفه بر واردات از چین
- اعمال تعرفه علیه دهها شریک تجاری در ماه آوریل
- تعلیق ناگهانی تعرفهها برای مذاکره
- بازگشت تعرفههای سنگین جهانی در ماه اوت
پیامدهای کلان
- افزایش نرخ مؤثر تعرفه در آمریکا به بیش از ۱۸ درصد
- بالاترین سطح تعرفه از سال ۱۹۳۴
(استناد نیویورکتایمز به دادههای یک مؤسسه تحقیقاتی در دانشگاه ییل)
مناقشه با چین
- اعمال محدودیتهای شدید چین بر صادرات مواد معدنی به آمریکا
- توقف خرید دانه سویای آمریکا توسط چین
- وارد آمدن فشار جدی به برخی صنایع آمریکایی
پیامدهای داخلی
- کاهش بخشی از تعرفهها و دستیابی به آتشبس تجاری با چین
- پرداخت کمکهای مالی دولتی به کشاورزان آمریکایی برای جبران خسارت
- نبود شواهد جدی از بازگشت تولید به داخل آمریکا
- از دست رفتن بیش از ۵۰ هزار شغل اضافی در بخش تولید
- افزایش واردات پیش از اجرای تعرفهها برای ایجاد ذخایر
- کاهش خرید پس از اعمال تعرفهها
- انتقال تدریجی هزینهها به مصرفکنندگان
چالش حقوقی
- ابراز تردید دیوان عالی آمریکا نسبت به استفاده ترامپ از اختیارات اضطراری برای اعمال تعرفهها
کوچکسازی دولت فدرال | دولت کمتر، قدرت متمرکزتر
پاکسازی نهادی
- وعده ترامپ برای نابودی آنچه «دولت پنهان» مینامد
- برکناری مدیران ارشد وزارت دادگستری
- کنار گذاشتن دادستانها و مقامهای مرتبط با پروندههای قضایی ترامپ
- تغییر مأموریتهای کلیدی افبیآی
تغییر اولویتها در افبیآی
- تمرکز گسترده بر بازداشت مهاجران فاقد مدارک قانونی
- محدود شدن فعالیتهایی مانند رسیدگی به فساد عمومی
نقش ایلان ماسک و اداره بهرهوری دولت
- اجرای کاهشهای گسترده در دستگاههای فدرال
- تعلیق میلیاردها دلار کمکهزینه دولتی
- تضعیف یکجانبه برخی نهادهای تأسیسشده توسط کنگره
- تضعیف آژانس توسعه بینالمللی آمریکا
- تضعیف وزارت آموزش
نیروی انسانی دولت
- اخراج یا خروج ۳۱۷ هزار کارمند فدرال در سال جاری
- استخدام حدود ۶۸ هزار نیروی جدید
- تهدید گسترده کارکنان به اخراجهای جمعی
پیامدها
- تقویت توان دولت در اجرای سیاستهای مهاجرتی
- تضعیف خدمات عمومی اساسی از جمله پیشگیری و کنترل بیماریها، واکنش به بلایای طبیعی، پژوهشهای مرتبط با سرطان
- تضعیف سازوکارهای نظارتی با برکناری بازرسان کل مستقل
بحران هزینههای زندگی | وعدهای که هنوز محقق نشده است
وضعیت تورم
- باقیماندن تورم در سطح بالا
- افزایش اغلب قیمتها نسبت به یک سال قبل
انرژی و کالاهای مصرفی
- ادعای کاهش قیمت بنزین از سوی دولت
- اختلاف نظر کارشناسان درباره نقش سیاستهای ترامپ
- تداوم گرانی مواد غذایی و کالاهای خانگی
اقدامات جبرانی
- کاهش تعرفه واردات برخی اقلام چون قهوه، موز، گوشت گاو، گوجهفرنگی
سیاست پولی و مسکن
- فشار مستقیم ترامپ بر فدرال رزرو برای کاهش شدید نرخ بهره
- آغاز کاهش تدریجی نرخها با احتیاط بانک مرکزی
- باقیماندن نرخ وام مسکن در سطح بالا
- پیشنهاد وام مسکن ۵۰ ساله
- انتقاد گسترده دو حزب از این پیشنهاد
- تأکید منتقدان بر حلنشدن مشکل کمبود مسکن
پیشنهادهای مالی
- طرح پرداخت چکهای مستقیم ۲۰۰۰ دلاری
- نبود شفافیت درباره جزئیات و منابع مالی
مواد مخدر | تهاجم بیسابقه و تناقضهای حقوقی
سیاستهای جدید
- معرفی کارتلهای مواد مخدر و باندهای تبهکاری بهعنوان سازمانهای تروریستی
- صدور دستور محرمانه برای هدف قرار دادن قایقهای مظنون در آبهای بینالمللی
عملیات نظامی
- هدف قرار گرفتن ۲۹ قایق از ۲ سپتامبر تاکنون
- کشته شدن ۱۰۵ نفر در این عملیاتها
توجیه حقوقی و انتقادات
- ادعای دولت مبنی بر درگیری مسلحانه رسمی با کارتلها
- معرفی افراد حاضر در قایقها بهعنوان قاچاقچی
- رد این منطق از سوی طیفی از متخصصان حقوق بینالملل
تناقض راهبردی
- افزایش مرگهای ناشی از مصرف بیشازحد، عمدتاً بهدلیل فنتانیل
- تولید فنتانیل در مکزیک با مواد شیمیایی چینی
- تمرکز حملات دریایی بر قاچاق کوکائین از آمریکای جنوبی
بُعد ژئوپلیتیک
- اعزام توان دریایی قابلتوجه آمریکا به دریای کارائیب
- گمانهزنی درباره زمینهسازی برای فشار بر دولت ونزوئلا
- احتمال پیوند این اقدامات با اهداف انرژی و نفتی
نیویورکتایمز مینویسد سال نخست دور دوم ترامپ، سال تغییرات سریع و مناقشهبرانگیز بوده است؛ تغییراتی که برخی وعدههای انتخاباتی را محقق کرده، اما همزمان هزینههای اقتصادی، اجتماعی و حقوقی سنگینی به همراه داشتهاند. این سال، نه با یک بحران واحد، بلکه با مجموعهای از تصمیمهای اثرگذار تعریف میشود؛ تصمیمهایی که پیامدهای آنها برای آمریکا، همچنان ادامه دارد.
نظر شما