به گزارش همشهری آنلاین، صابر گلعنبری-روزنامهنگار و تحلیلگر مسائل بینالملل: اختلاف نظر امارات با ایران درباره جزایر سه گانه چیز جدیدی نیست. اما آنچه جدید است این دور تندی است که امارات در این باره برداشته و مدام امضای طرفهای منطقهای و بینالمللی از شرق و غرب از اروپا و آمریکا از چین و روسیه را پای بیانیههایی در تایید موضع خود در این باره میکشاند. این مساله دو وجه مهم دارد؛ نخست علت همین دور تند امارات در سالهای اخیر است که قابل تامل است و دیگری این که چرا این طرفها در این قضیه به این شکل آشکار و بیپرده به سمت امارات غش میکنند و کلا بیخیال طرف مقابل هستند؟
در مورد وجه اول قضیه یعنی سرّ این رفتار ابوظبی، به احتمال زیاد دو عامل مطرح است. نخست این که امارات اکنون خود را امارات قبلی نمیداند و در منطقه و جهان در موقعیتی برتر میبیند و طرف ایرانی را در شرایطی میبیند که به ظنش به آن اجازه میدهد تا به نفوذ و قدرت نرمش برگردانی ژئوپلیتیک در منطقه در قضیه جزایر سه گانه ببخشد. عامل دوم احتمالا این است که امارات در نگاه کلان و آیندهنگری خود چشمانداز دیگری فراروی منطقه میبیند و معتقد است که منطقه خلیج فارس در آستانه تغییرات و تحولاتی ژئوپلیتیک قرار دارد که به نظرش از هم اکنون میطلبد مقدمات بهرهبرداری از آن را به نفع خود به ویژه در مسائل اختلافی فراهم کند.
اما درباره وجه دوم مساله یعنی همراهی منطقهای و بینالمللی با موضع امارات باید گفت که این رویکرد چیز عجیبی نیست. امروز کسی نگاهی به پیشینه کشورها و تمدن آنها نمیکند بلکه آنچه بر روابط بینالملل حاکم است، منافع است و لو با کشوری که تنها چند دهه عمر دارد. مهمترین مولفه تامین کننده و ضامن استمرار منافع هم قدرت نرم است که امارات امروز دارد. این قدرت نرم هم مولود ثروت و اقتصاد قوی امارات است که حجم تجارت خارجی آن در سال گذشته میلادی به یک تریلیون و 424 میلیون دلار رسید؛ یعنی حدود ده برابر ایران. در شش ماهه اول امسال نیز در حالی که اقتصاد بدون نفت ایران رشد منفی را تجربه میکند اقتصاد امارات 24 درصد رشد داشته است. اما در این مدت میانگین رشد تجارت جهانی تنها 1.7 درصد بوده است.
طبیعی است که قدرتها و بازیگران مختلف به علت آورده چشمگیر روابط با امارات بیشتر خریدار ناز آن باشد و با مواضعش همراهی کنند تا با ایران که تجارتشان با آن روز به روز به دلایل مختلف افت پیدا میکند. به عنوان مثال ببینید که تجارت این کشور شیخ نشین با مساحتی حدود یک بیستم ایران در شش ماهه اول 2025 با سوئیس 120 درصد، با هند 33 درصد، با ترکیه 41 درصد، با آمریکا 29 درصد و با چین 15 درصد رشد داشته است. همین در هم تنیدگی و چسبندگی منافع بازیگران شرق و غرب با ابوظبی است که با وجود مشارکت آشکار امارات در فجایع دردناک و جنایتهای جنگی نیروهای واکنش سریع حمیدتی تحت حمایتش در سودان اصلا به روی آن نمیآوردند و حتی در انتقادهای خود در قبال اوضاع اسفبار سودان هم نامی از امارات نمیبرند. به هر حال، این واقعیت نباید مغفول بماند که امارات تنها به ثروتاندوزی اکتفا نکرده و از آن تولید قدرت و نفوذ هم کرده است.
نظر شما