همشهری آنلاین: زیر نورهای درخشان بخش تاریخی جده و در میانهٔ شور جشنواره فیلم دریای سرخ، فیلم «جنگجوی صحرا» به سرزمینی بازگشت که داستانش در آن شکل گرفته است. نمایش این فیلم در جشنواره، پس از نخستین اکران جهانی آن در زوریخ در ماه سپتامبر، لحظهای تعیینکننده بود؛ نه تنها برای خود اثر، بلکه برای جاهطلبیهای فزایندهٔ صنعت سینمای عربستان. در مرکز این حرکت روبهرشد، گروه امبیسی قرار دارد؛ نهادی که حمایت آن از پروژه، بازتابدهندهٔ تغییری محوری در چشمانداز خلاقانهٔ منطقه است.
این فیلم به کارگردانی روپرت وایات، یک حماسهٔ تاریخی گسترده است که در بیابانهای پهناور نئوم و تبوک جان گرفته. آنتونی مکی در نقش باندیت، عایشه هارت در نقش شاهدخت هند و بن کینگزلی در نقش پادشاه قدرتمند کسری حضور دارند. فیلم ترکیبی است از تولیدی عظیممقیاس و روایتگری منطقهای؛ آمیزهای که پیشتر در خاورمیانه کمتر تجربه شده. با این حال، آنچه پروژه را واقعاً متمایز میکند، چشماندازی است که پشت آن قرار دارد؛ چشماندازی که گروه امبیسی و بازوی استودیوییِ روبهگسترش آن هدایتش میکنند.
حماسهای سینمایی ریشهدار در هویت منطقه
داستان فیلم که در سدهٔ هفتم میلادی میگذرد، روایتگر قبایل پراکنده، قدرت امپراتوری و جستوجوی آزادی است. زمانی که شاهدخت هند درخواستهای امپراتور ایرانی را رد میکند، گریزی پرمخاطره در دل صحرا آغاز میشود؛ گریزی که به شکلگیری اتحادها و درگیریها و در نهایت، خیزشی سرنوشتساز منتهی میشود. روایت فیلم به موضوعاتی چون استقلال، فداکاری و شجاعت میپردازد؛ موضوعاتی که جهانشمولاند، اما در عین حال عمیقاً با زمینهٔ تاریخی و فرهنگی شبهجزیرهٔ عربستان پیوند خوردهاند.
برای استودیوهای امبیسی، هدف روشن بود: تقویت داستانهای منطقهای با بهرهگیری از فیلمسازی در سطح جهانی. اگرچه پروژه گروهی بینالمللی را کنار هم گرد آورد، اما ریشههای خود را در مناظر و فضای فرهنگی منطقه حفظ کرد و چشماندازی سینمایی ارائه داد که به ندرت با چنین مقیاسی دیده شده است. یکی از تهیهکنندگان پروژه میگوید: «هدف این بود که تماشاگران را در عربستانی غوطهور کنیم که کمتر روی پرده دیده شده؛ عربستانی ملموس، انسانی و سرشار از عمق احساسی و بصری.»
تولیدی نقطهعطف برای عربستان
ابعاد تولید فیلم، نقطهعطفی برای صنعت سینما در پادشاهی عربستان بود. حضور روزانه ۴۵۰ تا ۵۰۰ نفر از اعضای گروه تولید در ماههای طولانی فیلمبرداری، این پروژه را به یک میدان آموزشی زنده برای استعدادهای نوظهور سعودی تبدیل کرد؛ استعدادهایی که شانهبهشانهٔ تیمهای حرفهای بینالمللی کار کردند. از ساخت دکورهای عظیم گرفته تا صحنههای پیچیدهٔ نبرد و تصویربرداری گستردهٔ بیابانی، «جنگجوی صحرا» نمونهای از تجربهٔ عملی بود که برای شکلگیری یک زیستبوم پایدار سینمایی حیاتی است.
خودِ بیابان نیز به یک شخصیت مرکزی تبدیل شده است. نور متغیر، زمین سخت و چشماندازهای بیکران آن، هویت بصری فیلم را شکل میدهد. وایات با تکیه بر زیبایی منطقه، تصاویری خلق کرده که عربستان را کنار بزرگترین مناظر سینمایی جهان قرار میدهد.
گروه امبیسی در راه تحولی عظیم
آنچه تأثیر «جنگجوی صحرا» را چند برابر میکند، نهادی است که پشت آن قرار دارد. امبیسی که سالها بهعنوان بزرگترین قدرت رسانهای منطقه شناخته میشد، اکنون فرایند تبدیلشدن به تولیدکنندهٔ بزرگ محتوا و یکی از نیروهای محرک صنعت فیلم خاورمیانه را با شتاب طی میکند. حمایت از پروژهای با این مقیاس، نشانی است از تعهد امبیسی نهتنها به روایتگری در سطح ممتاز، بلکه به ساخت زیرساختها، پرورش استعداد و ایجاد همکاریهایی که سینمای منطقه را وارد عرصهٔ جهانی کند.
بسام البریکان، سخنگوی رسمی گروه، میگوید: «برای ما از همان آغاز روشن بود که «جنگجوی صحرا» چیزی فراتر از یک فیلم است. این پروژه بازتاب تعهد امبیسی به ارتقای جاهطلبی خلاقانهٔ منطقه و ارائهٔ محتوایی است که در سطح جهانی رقابت کند.»این تغییر راهبردی امبیسی با موج بزرگتر تحول فرهنگی در عربستان همسوست؛ تحولی که سرمایهگذاری در سینما، تلویزیون و صنایع خلاق را بهطور چشمگیر افزایش داده است. در این مسیر، امبیسی میکوشد نهفقط یک تولیدکنندهٔ محتوا، بلکه سازندهٔ زیستبومی باشد که صنعت دههٔ آینده را تعریف خواهد کرد.
لحظهای مهم در جشنواره فیلم دریای سرخ
اکران فیلم در جشنواره فیلم دریای سرخ حکم بازگشت به خانه را داشت. برای تماشاگران جده — که بسیاریشان با روایتهای شبهجزیرهٔ عربستان بزرگ شدهاند — دیدن یک حماسهٔ عظیم که در مناظر سرزمین آنها فیلمبرداری شده بود، حسی ویژه داشت. این نمایش همچنین اهمیت جشنواره را بهعنوان سکویی جهانی برای سینمای منطقه تقویت کرد.
واکنشها به فیلم، بر جلوههای بصری گسترده، تولید جاهطلبانه و تازگیِ نمایش عربستانِ پیشااسلامی در مقیاسی بزرگ تأکید داشت. فعالان صنعت که در جشنواره حضور داشتند، فیلم را نشانهای دانستند از آنچه منطقه میتواند در پیوند میان تخصص بینالمللی و چشمانداز محلی به دست آورد.
حضور «جنگجوی صحرا» در جشنواره همچنین پلی میان جامعهٔ سینمایی محلی و جهانی ایجاد کرد و توجه برنامهریزان، پخشکنندگان و ناظران صنعت را به خود جلب نمود. اکران فیلم، شتاب عربستان برای تبدیلشدن به یک قطب مهم سینمایی را افزایش داد.
آغازی برای آینده، نه پایان
اگرچه « جنگجوی صحرا» دستاوردی بزرگ محسوب میشود، اما میراث واقعی آن احتمالاً در آینده خود را نشان خواهد داد. با ادامهٔ گسترش زیرساختهای سینمایی عربستان و سرمایهگذاریهای روبهافزایش امبیسی در تولیدات اصلی، این فیلم به الگویی برای فصل تازهٔ صنعت بدل میشود.
این اثر ثابت میکند که داستانهایی ریشهدار در تاریخ، مناظر و شخصیتهای منطقه، اگر با دید و مقیاس مناسب اجرا شوند، قابلیت جهانیشدن دارند. همچنین برای استودیوهای امبیسی نقطهٔ عطفی به شمار میآید؛ استودیویی که سبد تولیداتش با سرعت در حال گسترش است.
با آغاز پروژههای تازه، « جنگجوی صحرا» نهفقط یک ماجراجویی تاریخی بزرگ، بلکه سنگبنایی برای تعریف دوبارهٔ سینمای خاورمیانه و نشانی از تحول امبیسی به یک رهبر خلاق در منطقه باقی خواهد ماند.
نظر شما