همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: آمارهای جدید نشان میدهد ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر بهخصوص انرژیهای خورشیدی و بادی در سال ۲۰۲۵ نهتنها افزایش چشمگیری داشته، بلکه چندین بار از زغالسنگ پیشی گرفته است. این یعنی مسیر آینده روشنتر از همیشه است.

آینده انرژی پاک
سالها بود کارشناسان درباره آینده انرژی پاک صحبت میکردند، اما واقعیت همیشه کمی دورتر به نظر میرسید؛ تا اینکه ۲۰۲۵ فرارسید. امسال، خورشید و باد چنان قدرتی از خود نشان دادند که حتی خوشبینترین تحلیلگران انرژی را شگفتزده کردند. نیروگاههای بزرگ خورشیدی در آسیا، مزارع بادی در اروپا و آمریکا، و افزایش قابلتوجه سرمایهگذاریها در آفریقا باعث شد انرژیهای تجدیدپذیر به شکلی بیسابقه رشد کند. این رشد آنقدر سریع و گسترده بوده که برای نخستینبار در تاریخ، ظرفیت تولید انرژی پاک چندین بار از زغالسنگ یعنی پادشاه دیرینه انرژی جلو زده است.
این اتفاق فقط یک آمار نیست؛ پیام واضحی دارد: دوران انرژیهای آلاینده در حال پایان است و آینده در دستان نیروگاههایی است که با باد و نور خورشید کار میکنند.
جهان وارد عصر تازه انرژی شد
طبق گزارشهای جدید مراکز بینالمللی انرژی، سال ۲۰۲۵ رکوردی تاریخی در توسعه انرژیهای تجدیدپذیر ثبت کرده است. نیروگاههای خورشیدی بزرگ در چین و هند، پروژههای عظیم بادی در اروپا و آمریکا و حتی کشورهایی که تازه وارد مسیر انرژی پاک شدهاند، همگی رشدی را رقم زدهاند که در سالهای گذشته بیسابقه بوده است.
این رشد سریع باعث شد ظرفیت تولید انرژیهای تجدیدپذیر چندینبار از زغالسنگ پیشی بگیرد؛ موضوعی که تنها چند سال پیش غیرممکن یا بسیار دور تصور میشد.
بیشتر بخوانید:
بازیگران اصلی تحول
گزارشها نشان میدهد انرژی خورشیدی بیشترین سهم افزایش را داشته است. هزینه پایینتر پنلهای خورشیدی، افزایش کارایی، و حمایتهای دولتی موجب شد میلیونها خانه و صدها هزار نیروگاه از انرژی خورشیدی بهرهمند شوند.
در کنار آن، انرژی بادی بهخصوص توربینهای ساحلی افزایش قابلتوجهی در تولید برق داشتهاند. مزارع بادی در دریای شمال، سواحل آمریکا و شرق آسیا اکنون از اصلیترین منابع تولید انرژی پاک هستند.
چرا سال ۲۰۲۵ نقطه عطف است؟
تحلیلگران انرژی معتقدند این سال میتواند آغاز روندی باشد که در نهایت منجر به پایان سلطه سوختهای فسیلی میشود. سه دلیل مهم برای این تغییر وجود دارد:
هزینه ساخت نیروگاههای خورشیدی و بادی کمتر از گذشته شده
دولتها قوانین سختگیرانهتری علیه آلودگی تصویب کردهاند
سرمایهگذاری جهانی در انرژی پاک به رکوردهای جدید رسیده
این عوامل، مسیر را برای کاهش مصرف سوختهای آلاینده هموار کرده است.

اثر این تحول بر آینده زمین
رشد انرژیهای تجدیدپذیر فقط یک پیشرفت صنعتی نیست؛ تأثیر مستقیم و مهمی بر آینده اقلیم جهان دارد.
با کاهش استفاده از زغالسنگ: انتشار گازهای گلخانهای کاهش مییابد تغییرات اقلیمی کمی آهستهتر میشود و این یعنی امید به آیندهای سالمتر و زیستپذیرتر برای نسلهای بعد.

نظر شما