برای دیدار با دکتر ابواسامه عبدالمعطی، نماینده حماس در تهران به دفتر این جنبش در خیابان آفریقا رفتیم، تا در باره علت تحولات اخیر و اتهاماتی که برخی کشورها به ایران وارد کردهاند با ابواسامه به گفت‌وگو بنشینیم.
مشاهده ساختمان 4 طبقه حماس با در سبز رنگ و کیوسک محافظتی که معمولاً از سوی پلیس دیپلماتیک در برابر سفارتخانه‌های خارجی قرارداده می‌شود احساس سفارت دیگری برای فلسطین را در تهران تداعی می‌کند؛ احساس جدایی برای فلسطین، احساس خوشایندی نیست.
دکتر ابواسامه ما را در دفتر ساده خود پذیرا می‌شود و سعی می‌کند به همه سئوالات ما پاسخ روشن و صریحی بدهد.
- علت اصلی وقوع درگیری درغزه چه بود آیا حماس شروع کننده اصلی بود یا فتح؟
وقایع اخیر 2 دلیل عمده داشت که ریشه‌های آن به تفاوت2 نگاه و برنامه و خط مشی حماس و جناح خائن در فتح برمی‌گردد؛
دلیل اول: حماس مقاومت را مطرح می‌کرد و جناح خائن به بهانه صلح با اسرائیل علیه مقاومت توطئه چینی می‌کرد.
دلیل دوم: این جناح خائن از بدو به قدرت رسیدن حماس و پیروزی‌اش در انتخابات با استفاده از تمامی امکانات در صدد ناکام کردن دولت و سرنگونی آن برآمد و از ابزار و شیوه‌های معمول نظیر ترور و قتل‌های روزمره استفاده کردند به طوری که در طول یک سال و نیمی که از عمر دولت حماس می‌گذرد تعداد شهدای این جنبش به صدها تن رسیده است.
حوادث اخیر از 2هفته قبل که منجر به سیطره حماس بر نوار غزه شد شروع نشده است بلکه از همان یکسال و نیم پیش که حماس دولت را به‌دست گرفت آغاز شد و این جناح خائن برخوردار از حمایت‌های امریکا و اسرائیل بود که درگیری‌ها را آغار کرد تا از قبل حوادث خونبار بتواند دولت حماس را به شکست بکشاند و سرانجام سرنگون سازد.
ما بعد از برخورد 3 هفته قبل به یک اقدام اضطراری روی آوردیم که بیشتر به یک عمل جراحی موضعی می‌ماند و طی آن یک غده سرطانی را که وجودش پیکره فلسطین را به خطر انداخته بود ریشه کن کردیم و اینک اوضاع در غزه آرام و امن است.
- غده سرطانی اگر ریشه‌دار باشد، چاقوی جراحی می‌تواند به عوض نابود کردن آن، بیمار را نابود کند. آیا از نابودی مقاومت مردمی به دلیل مسلحانه شدن اختلافات درونی فلسطین در هراس نیستید؟
اگر این غده باقی می‌ماند خطرناک‌تر می‌شد. این گروهک خائن شورشی و مزدور اسرائیل را که دست به خرابکاری و جاسوسی علیه نیروهای مقاومت می‌زد باید از بین می‌بردیم. این جناح علیه آحاد ملت و حتی وزیران و نمانیدگان جنبش فتح وارد عمل شده و آنان را دچار فساد اخلاقی می‌کردند تا وادار به ارتباط با موساد کنند.
این جناح خائن که همواره به تعقیب و اذیت و آزار و بازداشت نیروهای مقاومت دست می‌زد و پیوند خیانت آمیزش را با دشمن اسرائیلی مستحکم‌تر می‌ساخت برای خوش‌خدمتی به سازمان اطلاعاتی اسرائیل، علیه کشورهای عربی اسلامی و جهان جاسوسی می‌کرد بنابراین جناح خائن باید از بین می رفت و ریشه‌کن می‌شد.
چرا که خطر بقای این جریان در درون فلسطین به مراتب از خطر پیامدهایی که ممکن بود بر اثر این عمل جراحی پیش آید بیشتر بود.
- دولت حماس در باره شناسایی اسرائیل و مذاکره با آنها چه نظری دارد؟
ما اعلام کرده‌ایم که حاضر به شناسایی رژیم صهیونیستی نیستیم. نگاه و طرح ما برای صلح و سازش با این رژیم مبتنی بر عقب‌نشینی کامل از غزه و کرانه باختری رود اردن و بازگشت به مرزهای سال 1967 است تا بتوانیم کشور مستقل فلسطینی را که برخوردار از حاکمیت کامل است - در ازای یک آتش بس بلند مدت- تشکیل دهیم.
دولت حماس آمادگی خود را برای مذاکره با رژیم صهیونیستی اعلام نکرده است ولی چنانچه این رژیم با طرح صلح ما موافقت کند در آن صورت ابزارهای متعددی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد از جمله میانجی‌گری که می‌توان با استفاده از آن درمورد مکانیزم و عملیات این عقب‌نشینی به توافق رسید.
- شما در حال حاضر در درون جنبش‌های فلسطینی به وحدت نرسیده‌اید و اکنون جنبش فتح را خائن، جاسوس و مزدور می‌نامید، جنبشی که بیش از 40 سال در صحنه مبارزه با اسرائیل حضور داشته و مبارزین بسیاری از آن به شهادت رسیده‌اند. شما چه برنامه‌ای دارید که پس از 40 سال مبارزه به سرنوشت آنها دچار نشوید؟
من هیچگاه نگفته‌ام جنبش فتح خائن و جاسوس است. هیچ مسئولی در حماس نیز چنین نمی‌گوید. بر عکس ما برای فتح و مبارزان آن و پیشینه مبارزاتی‌اش احترام قائلیم. مشکل ما هیچگاه با فتح نبوده است.
هرچه هست درگیری ما با گروه کوچکی است که با پول و اسلحه امریکایی و صهیونیستی سوار بر فتح و مقدرات مردم فلسطین شده است. چند روز پیش هانی‌الحسن عضو کمیته مرکزی جنبش فتح در مصاحبه با شبکه ماهواره الجزیره با این مضمون سخن گفت و عنوان کرد که 95 درصد جنبش فتح در این درگیری‌ها شرکت نکردند و افزود که نبرد و درگیری، میان حماس و جریان حمایت شده از سوی ژنرال دایتون امریکایی بوده است.
البته اظهارات مشابه دیگری نیز از جانب رهبران بلند پایه فتح عنوان شده که من لازم می‌دانم بگویم آیا محمد دحلان که به مزدوری و سرسپردگی و ارتباط با اسرائیل شناخته شده می‌تواند نماینده جنبش فتح با آن سابقه طولانی مبارزاتی باشد؟ اقدامی که در نوار غزه صورت گرفت خدمتی به فتح و حماس و آحاد ملت فلسطین بود.
پیش‌بینی ما این است که پس از وقایع اخیر در غزه و سرکوب جناح دحلان در روزهای آتی شاهد تحولات مهمی در جنبش فتح در راستای بازگشت تعداد قابل توجهی از اعضای آن به راه مبارزه و جهاد خواهیم بود.
- با تجزیه عملی فلسطین چه خواهید کرد؟
همه فلسطین به نوعی الان زیر اشغال صهیونیست‌هاست و ما اینک در دوران آزادسازی به‌سر می‌بریم.
اگر منظور شما این است که کرانه باختری از غزه جدا شده است این اتفاق از سالیان پیش به دلیل حضور اشغاگران عملا اتفاق افتاده بود و رفت و آمد میان این 2 منطقه تنها در صورت داشتن کارت وی ای پی میسر یود و صدور این کارت‌ها فقط در ید جریان سر سپرده به ریاست محمد دحلان و تعداد اندکی از افراد آنهاست.
حتی شخص نخست‌وزیر اسماعیل هنیه قادر به سفر از نوار عزه به کرانه باختری نیست. انشاءالله با تداوم مقاومت ما خواهیم توانست مساحت بیشتری از خاک فلسطین را آزاد کنیم و کلیه موانعی را که اشغالگران و ایادی و اذناب آنان برای جداسازی ملتمان ایچاد کرده بودند برخواهیم چید.
- برخی کشورها و جریانات فلسطینی، ایران و سوریه را متهم به تشویق حماس برای در دست گرفتن غزه کردهاند؛ نظر شما در این مورد چیست؟
این یک اتهام قدیمی و بی‌پایه و اساس و بی‌ارزش است و تازگی ندارد. هر حادثه‌ای در فلسطین یا لبنان و جاهای دیگر اتفاق می‌افتد ایران و سوریه متهم می‌شوند. ما معتقدیم که این فرار از حقیقت و واقعیت است که از جانب اتهام واردکنندگان صورت می‌گیرید.
ما به رغم تمامی احترام و تقدیری که برای مناسباتمان با ایران قائلیم از این حیث که امت اسلامی پشتوانه اصلی ما در این منازعه محسوب می‌شوند، ولی دخالت ایران اصلا واقعیت ندارد.
- با مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم در نوار غزه چه خواهید کرد؟
نوار غزه قبل از دولت حماس در تحریم و گرسنگی بسر می‌برد. به تعبیر دیگر وضعیت این منطقه پس از آمدن ما تغییری نکرده است.
ملت فلسطین به چنین وضعیتی عادت کرده است و آماده است تا شکسته شدن تحریم‌ها و گشودن مرزها میان ما و مصر و تردد افراد و کالا و ورود کمکها صبر و استقامت کند.
ما با برادران مصری مذاکره می‌کنیم تا به این هدف برسیم و نسبت به موفقیت این مهم خوشبین هستیم.
- روز 5 تیرماه شما در جلسه غیرعلنی و غیررسمی مجلس شورای اسلامی شرکت کردید. هدفتان از این دیدار چه بود؟ از مجلس ایران چه می‌خواستید؟
هدف از حضور در این جلسه در جریان قراردادن نمایندگان نسبت به آخرین تحولات فلسطین و حقیقت ماجرای اخیر غزه بود و اینکه آنها را در جریان تصمیمات غیرقانونی محمود عباس در انحلال دولت قانونی و تعیین دولت اضطراری قرار دهیم.
عباس با این اقدام پیوند میان قانون اساسی و مجلس قانونگذاری را نادیده گرفت. لذا از مجلس ایران درخواست کردیم ازملت فلسطین حمایت کنند و از گزینه دمکراتیک ملت که جنبش حماس را به صحنه حکومت آورد پشتیبانی کنند و از دولت قانونی به ریاست اسماعیل هنیه جانبداری داشته باشند. این مهم اتفاق افتاد و مجلس از زبان دکتر حداد عادل از ملت و دولت منتخب فلسطین و ریاست هنیه حمایت کردند.
- در حال حاضر سفارت فلسطین در تهران توسط جنبش فتح اداره می‌شود و شخص سفیر، آقای صلاح زواوی از اعضای جنبش فتح است. دولت حماس نظرش در این مورد چیست؟
پاسخ به این سؤال سخت است. ما آقای صلاح زواوی را سفیر فلسطین در ایران می‌دانیم و روابطمان با ایشان بسیار خوب است و برای ایشان در جهت خدمت به مردم و آرمان فلسطین آرزوی توفیق می‌کنیم.
- وقتی صدام اعدام شد جنبش حماس 3 روز عزای عمومی اعلام کرد و او را شهید نامید. با توجه به نظر و احساس مردم ایران نسبت به صدام این اقدام حماس چه معنایی داشت؟
من نمی‌دانم این خبر از کجا آمد و چه کسی در پس انتشار این خبر بی‌اساس و دروغین بود. درج این خبر با آن ابعاد گسترده برای ما هم جای سئوال دارد. ما نه مراسمی برای عزاداری برگزار کردیم و نه حتی یک ساعت عزای عمومی اعلام کردیم. نه شعار دادیم و نه عکس او را بالای دست گرفتیم.
این خبرها بی‌اساس و دروغ است. ما معتقدیم دست‌هایی در پس تدوین و نشر این خبر در رسانه‌ها و مطبوعات ایران وجود داشته که هدفشان ضربه زدن و خدشه‌دار کردن مناسبات مستحکم جنبش حماس با دولت و مردم عزیز ایران بوده است. اگر منظور شما سازمان‌هایی مثل جنبش فتح و حزب بعث فلسطین هستند این سئوال را باید از آنها داشته باشید.
تاریخچه تشکیل حماس
حماس شاخه نظامی جنبش اخوان المسلمین فلسطین است. این جنبش در سال 1967 در نوار غزه شروع به کار کرد. جنبش اخوان المسلمین در ابتدا سعی در ایجاد تحول اجتماعی داشت به همین جهت به ارائه خدمات اجتماعی وکمک های آموزشی به مردم فلسطین روی آورد.
با افزایش نفوذ این جنبش در میان مردم فلسطین، جنبش مقاومت اسلامی (حماس) به عنوان شاخه نظامی در برابر اشغالگری اسرائیل را بوجود آورد.حماس برای نخستین بار در سال 2004 در انتخابات شوراهای محلی فلسطین شرکت کرد و توانست در تعدادی از مناطق به خصوص در نوار غزه به پیروزی هایی دست یابد.
جنبش حماس هدف از تشکیل خود را ایجاد دولت اسلامی، دمکراتیک و پلورالیستی اعلام کرده است، آزادسازی همه سرزمین های فلسطینی از اهداف استراتژیک این جنبش محسوب می‌شود. تحقق مشروعیت سیاسی با ادامه مقاومت از دیگر برنامه‌های این جنبش است.
حماس در انتخابات پارلمان فلسطین در 25 ژانویه 2006 توانست 74 کرسی از 132 کرسی پارلمانی را تصاحب کند و با کسب اکثریت اعضای پارلمان، دولت فلسطین را به نخست‌وزیری اسماعیل هنیه تشکیل دهد.دولت حماس چندی است که در سرزمین های فلسطینی دچار تضاد و مشکل با بخشی از جنبش فتح شده است.
