این افزایش آمار فقط به جاده‌های برون‌شهری این استان مربوط نمی‌شود. به گفته رئیس پلیس‌راه آذربایجان‌غربی، در همین مدت 118 نفر نیز در سطح خیابان‌های استان بر اثر تصادفات فوت کرده‌اند که این رقم نیز افزایش 15 درصدی را در مقایسه با سال گذشته نشان می‌دهد.
با این حساب در هر هفته به‌طور متوسط 11 نفر در جاده‌های آذربایجان غربی و 4 نفر در معابر درون‌شهری این استان جان خود را از دست می‌دهند. همچنین 1129 فقره تصادف جرحی در استان رخ داده است که این رقم از افزایش 30 درصدی مصدومان حوادث رانندگی خبر می‌دهد. این در حالی است که در 5 ماه نخست امسال 2370 فقره تصادف در این استان اتفاق افتاده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 3 درصد کاهش یافته است.
یکی از عوامل مهم در وقوع تصادفات رانندگی رعایت‌نکردن حق تقدم است که به عقیده بسیاری از دست‌اندرکاران حوزه ترافیک، مشکلی فرهنگی به شمار می‌رود. آمار هم این ادعا را تأیید می‌کند چرا که بررسی تحلیلی تصادفات نشان می‌دهد، درصد بالایی از تصادف‌هایی که عامل انسانی در آن نقش داشته است، به رعایت نکردن حق تقدم باز می‌گردد. رئیس پلیس‌راه فرماندهی انتظامی آذربایجان‌غربی نیز می‌گوید، 44 درصد تصادفات در استان ناشی از رعایت نکردن حق تقدم بوده است.
سرهنگ جعفر اشرف رضایی همچنین با تاکید بر این‌که آمار بالای تصادف از نظر حیثیتی برای پلیس و دیگر دستگاه‌ها و نهادهای ذی‌ربط قابل جبران نیست، دیگر دلایل تصادفات جاده‌ای در آذربایجان‌غربی را ناتوانی راننده در کنترل خودرو، بی توجهی به جلو و تجاوز به چپ اعلام می‌کند. وی درباره دلایل تصادفات درون شهری نیز می‌گوید:« رعایت نکردن حق تقدم، برخورد وسیله نقلیه با عابر پیاده، واژگونی خودرو و برخورد وسیله نقلیه با موتوسیکلت از دلایل اصلی تصادفات شهری است».
روزی یک برنامه تلویزیونی
مدیرکل حمل‌ونقل و پایانه‌های آذربایجان غربی معتقد است که اصلی‌ترین راهکار برای کاهش تصادفات فرهنگ‌سازی است. بابک طالبی خاطر نشان می‌کند:« نباید نقش مؤثر فرهنگ‌سازی را در زندگی مردم فراموش کرد چرا که هر روز در محورهای استان 25 تصادف فوتی و جرحی رخ می‌دهد، اما چندی پیش در روزی که به نام «روز بدون حادثه» نامگذاری شد این تصادفات در جاده‌های استان به صفر رسید.»
وی می‌افزاید: «پخش برنامه‌های تلویزیونی، آگاهی‌بخشی به مردم به‌ویژه جوانان و فرهنگ‌سازی از سوی دستگاه‌های متولی می‌تواند به بهبود فرهنگ ترافیک در استان کمک شایانی کند. بر همین اساس اکنون در زمینه آموزش فرهنگ ترافیک از راه پخش برنامه‌های تلویزیونی، 30 برنامه برای 30 روز ماه در شبکه استان در حال پخش است.»
نقش 10 درصدی همیاران پلیس
«اوایل سال 86 بود که طرح همیار پلیس در آذربایجان‌غربی اجرا شد و اکنون بعد از گذشت چند سال میزان وقوع تصادفات بیش از 10 درصد کاهش یافته است.»
سرهنگ حسین غلامی، رئیس پلیس راهور آذربایجان‌غربی با بیان این مطلب از اجرای 3 طرح ویژه جدید با عنوان دانش‌آموزان همیار پلیس، فرهنگ یار پلیس و دهیاران پلیس خبر می‌دهد و می‌گوید: «100 نفر از معلمان، مدیران و قضات به‌صورت افتخاری در قالب همیاران پلیس به گروه کنترل نامحسوس پلیس پیوسته‌اند.»
وی می‌افزاید: «در طول اجرای طرح همیاران پلیس در 309 مدرسه استان، 82 هزار و 397 دانش‌آموز، آموزش‌های لازم در باره شیوه‌های کنترل ترافیک، روش‌های کاهش تصادف در جاده‌ها و چگونگی همیاری هنگام تصادف را فرا گرفتند.»
جاده‌های مرگ
علاوه بر نبود فرهنگ ترافیکی، جاده‌های غیراستاندارد سهم زیادی در ایجاد حوادث رانندگی دارند. براساس یک برآورد بین‌المللی که در سال 85 منتشر شد، معابر برون‌شهری ایران جزو جاده‌های ناامن و خطرناک دنیا معرفی شده است. به گفته محمدعلی نصرتی، فرمانده انتظامی آذربایجان غربی، 30 درصد از تصادف‌ها در این استان به‌دلیل کیفیت نامناسب راه‌ها و خودروها اتفاق می‌افتد.
با این حال معاون امور عمرانی استاندار آذربایجان‌غربی یادآور می‌شود که جاده به تنهایی و وسیله نقلیه به‌خودی خود موجب تصادف نمی‌شود، بلکه هر 3 عنصر انسان، راه و وسیله نقلیه در وقوع تصادف نقش دارند. به نظر سیدجواد محمودی حوادث جاده‌ای که در استان روی می‌دهد، در مقایسه با سطح ملی فاجعه‌آمیز است. وی ادامه می‌دهد: «آمار بالای کشته‌شدگان جاده‌ها حاکی از آن است که کار ما در جایی مشکل و نقص دارد.» وی با تاکید بر این‌که موضوع تصادفات رانندگی در استان نیازمند تحلیل کارشناسی دقیق است، می‌افزاید: «با وجود اجرای طرح‌های نظارتی و عمرانی در حوزه راه‌های استان، شاهد رشد تصادفات رانندگی هستیم.
برای اصلاح این وضع به برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت نیاز داریم، اما تاکنون اعضای شورای ترافیک استان فقط چند برنامه کوتاه مدت به شورا ارائه داده‌اند.»محمودی می‌گوید: «همه ما در تلفات جاده‌ای استان مسئولیم. به همین دلیل باید همگی برای رفع این مشکل کمک کنیم. گاهی در جایی می‌شود فقط با نصب چند تابلوی هشدار دهنده، به رانندگان درباره مخاطرات پیش رو اطلاع داد و از بسیاری حوادث پیشگیری کرد.»
ارومیه، مرکز تصادف استان
گذرگاه‌های مرکز آذربایجان غربی عرصه بیشترین تصادفات درون‌شهری استان است به‌طوری که در 6 ماه نخست امسال در ارومیه آمار تصادف 69 درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته؛ البته در دیگر شهرستان‌های استان همچون خوی، میاندوآب، بوکان و سلماس نیز آمار تصادف بالاست.حتی در شهرستان شوط که سال گذشته تصادفی منجر به فوت پیش نیامده بود، امسال 3تصادف از این دست رخ داد.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی آذربایجان‌غربی در باره افزایش تصادفات شهری در ارومیه می‌گوید: «ممکن است که این وضع به دلیل مرکز بودن و افزایش تردد در آن پیش آمده باشد اما افزایش تصادفات جرحی در شهرهایی چون خوی، سلماس، مهاباد و میاندوآب جای تامل دارد.» حسین غلامی می‌افزاید: «44 درصد از تصادفات رخ داده در معابر درون شهری‌استان از نوع برخورد خودرو به عابر پیاده بوده است، پس از آن نیز تصادفات موتوسیکلت با 17 درصد در رتبه بعدی قرار دارد که تصادفاتی از این دست در جنوب استان و در شهرهای مهاباد و میاندوآب بیشتر است.»
وی همچنین با بیان این‌که در هیچ یک از بلوارهای ارومیه دور برگردان استانداردی وجود ندارد، اظهار می‌کند:« گزارش‌هایی از سوی کارگروه‌های ترافیک شهرستان‌های استان مبنی بر تصویب طرح‌های ترافیکی به دست ما می‌رسد، اما در عمل چیزی را شاهد نیستیم. بنابراین می‌توان گفت کارگروه‌های شهرستان‌ها فعالیت جدی در این زمینه ندارند.»
خیابان‌های بدون قابلیت نصب پل
یکی از شهروندان ارومیه در مورد افزایش تصادفات شهری می‌گوید: «بیشتر معابر درون شهری ارومیه با کمبود پل عابر مواجه است. برای مثال، در خیابان امام خمینی(ره) ارومیه هر چند دقیقه یک بار تصادف با عابر رخ می‌دهد.» فرزاد معروفی می‌افزاید: «چند بار برای اطلاع رسانی و البته بهبود وضع این خیابان به شهرداری رفتم اما در جواب گفتند بیشتر خیابان‌های موجود در شهرها شرایط پل‌سازی ندارند.»
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی آذربایجان غربی نیز در این باره می‌گوید: «تغییر پایانه‌های درون‌شهری، انتقال مراکز علمی از مرکز شهر به مناطق خلوت و همچنین تجهیز شهرستان‌ها به دستگاه‌های خط‌کشی معابر و نصب تابلو از جمله راهکارهای کاهش تصادفات درون شهری در استان است.»
وی خاطرنشان می‌کند:حذف نقاط حادثه‌خیز و تسریع در روند اجرای طرح‌های بهسازی و توسعه راه‌های استان، از دیگر موارد مهم و ضروری به شمار می‌رود که مسئولان وزارت راه باید به آن اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.
