بنای آرامگاه فعلی روی بنای قدیمی تر که منزل دوست و یاور همیشگی او ابوسعید دخدوک بوده ساخته شده است. شیخ در خانه یار قدیمی اش ابوسعید به خاک سپرده می شود.
به گزارش همشهری آنلاین صفحه عکاسخانه همدان تصاویری از آرامگاه بوعلی در همدان منتشر کرده که متعلق به سال ۱۸۳۰ میلادی یعنی ۱۹۳ سال پیش برابر با ۱۲۰۹ هجری شمسی است. متن منتشر شده زیر تصاویر نیز خواندنی و حاوی اطلاعات جالبی است:
بنای آرامگاه فعلی روی بنای قدیمی تر که منزل دوست و یاور همیشگی او ابوسعید دخدوک بوده است، ساخته شده است شیخ در خانه یار قدیمی اش ابوسعید به خاک سپرده می شود. بدون تشریفات و تنها یک بنای ساده خشتی بر فراز سنگ مزار وی قرار می‌گیرد. قبرها را با خاک رس نپخته سختی بنا می‌کنند. تا اجساد در طول گذر زمان کمتر آسیب ببینند و برای سال ها باقی بمانند. سال ها به همین منوال می‌گذرد تا در «قرن سیزدهم هجری» شاهزاده نگار خان فرزند ولیعهد عباس میرزا دستور می‌دهد تا بنا بازسازی شده و یک گنبد ساده نیز بر فراز آن ساخته شود. سنگ قبرها نیز عوض می شود و یک نرده ساده بر دور قبور ساخته می شود. سال ها گذشت و محمدحسین فریدالدوله گلگون همدانی دیواره ای کوتاه دور تا دور مزار بنا کرد و با ساخت دو تالار برای کتابخانه و همچنین حفر یک چاه و ساخت یک حوض ظاهر مقبره را بهبود بخشید.
سنگ قبر قدیم بوعلی سینا به صورت دو طبقه پلّه‌ای حجّاری شده و بالای آن تقریباً منشور شکل است. این گونه سنگ قبر در دورة مغول و بعد از آن زیاد معمول بوده است. بر روی بدنه و حاشیه‌های چهار طرف این سنگ قبر، به خط نسخ غیر مرغوب، تمام آیه ۲۵ و ابتدای آیه ۲۶ سورة آل‌عمران و دو بیت شعر زیر نوشته شده است:
حجـت الحـق ابـوعلـی سـینا در شـجع آمد از عدم بوجود
در شصا کرد کسب جمله علوم در تکـز کرد این جهان بدرود
کلمات شجع، شصا و تکز، به ترتیب به حساب ابجد، ۳۷۳، ۳۹۱ و ۴۲۷ می‌شود که بنابر ابیات فوق، اشاره به سال تولّد، سن ۱۸ سالگی شیخ که تمام علوم را فراگرفته بود و سرانجام، سال وفات حکیم دارد.
روی چهار بدنة قسمت پایینی سنگ، این عبارت به همان ترتیب نوشته شده است: «هذا قبر الجنّت المکان فردوس آشیان سلطان الحکماء شیخ ابوعلی سینا نور اللَّه مرقده
در ضلع غربی سنگ، در جملات «حرره الحقیر عبدالصمد و عمل کربلایی عبدالخالق» نام نویسنده و حجّار دیده می‌شود. ظاهر این سنگ، شبیه سنگ‌های قبور عهد مغول است؛ امّا در کنار کلمه الملک بر سطح فوقانی سنگ، تاریخ ۱۲۹۴ تشخیص داده می‌شود. بر روی سنگ قبر «ابوسعید دخدوک» نیز نوشته شده: «چون در این زمان میمنت بنیان که هزار و دویست و نود و چهار از هجرت گذشته، بقعه متبرکه شهریار کشور تجرید حضرت ابوسعید و سلطان الحکماء شیخ ابوعلی سینا رو به خرابی آورده بود لهذا ملک زاده جهان اختر دودمان قاجار شاهزاده نگار خانم در تعمیر این بقعه کوشیدند.
نظر شما