در حقیقت اسرائیل در حال حاضر از یک سو به جنگ با غزه مشغول است و از سوی دیگر بهدلیل عملکرد اشتباه خود، در مقابل رسانهها، با آنها نیز جنگ دیگری را آغاز کرده است. یکی از مهمترین وقایع جاری هفتههای گذشته، جنگ رسانهای بود که مسئله فلسطین و اسرائیل را به حوزه دیگری وارد کرد.
نکته جالب توجه در مورد جنگ رسانهها در غزه این است که اعمال محدودیتهای اسرائیل برای خبرنگاران و عکاسان جهت جلوگیری از انعکاس اخبار نه تنها ناموفق بوده بلکه اعمال محدودیت علیه اصحاب رسانهها باعث باز شدن راههای دیگر جهت دستیابی به اخبار برای آنها شده است.حمله به دفاتر رسانههایی چون سی. ان. ان، بی.بی. سی، الجزیره، العالم و...از سوی اسرائیل نه تنها عملکرد آنها را محدود نکرده بلکه باعث ترغیب خبرنگاران به یافتن منابع خبری جدید و تلاش برای ارسال اخبار در خارج از چارچوبهای تعیین شده از سوی ارتش اسرائیل شده است.
در یکی از تحلیلهایی که درباره جنگ رسانهای اسرائیل نوشته شده ضمن اشاره به اینکه اسرائیل در جریان جنگ به هیچ کدام از خبرنگاران اجازه ورود به غزه را نداده، آمده است: اسرائیل در اولین هفته حمله به غزه، دستور دسترسی خبرنگاران به غزه را صادر کرد اما تنها کانال تلویزیونی اسرائیل به وسلیه سخنگوی آی.دی.اف، کنترل میشد و در نهایت خبرنگاران و عکاسان رسانههای نام آشنا به خارج از مرزها رانده شدند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که همه آنچه رسانهها میخواهند را در اختیارشان قرار میدهد. این اطلاعات شامل اخبار و عکسهایی از غزه بود که بهدلیل انعکاس غیرواقعی از جریان جاری جنگ، مورد استفاده رسانههای غربی قرار نگرفت. در حقیقت رسانههای خارجی تمام اطلاعات و عکسهایی که آی.دی.اف در اختیارشان میگذاشت، بایکوت کرده و آنها را بهعنوان جانشینی برای گزارش مستقل، محکوم کرده و همه اخبار ارسال شده را کنار گذاشتند. البته بسیاری از رسانههای خارجی، این محدودیت رسانهای اسرائیل را در پوشش اخبار غزه، به مخاطبان خود گزارش دادند.
با این وجود روزنامه نگاران فلسطینی گزارشهای بسیاری را از داخل غزه، نوشتند و در اختیار رسانههای خارجی قرار دادند. این در حالی است که در برخی تحلیلها درباره کارکرد رسانهها در جریان جنگ اخیر غزه، آمده است که اغلب روزنامه نگاران و خبرنگاران اسرائیلی، اخبار تحمیل شده آی.دی.اف را پذیرفتهاند.طبیعی است که با اعمال چنین محدودیتهایی سربازان اسرائیلی هم از گفتوگو با رسانهها منع شوند و صدها نفر از پلیس اسرائیل در مرز غزه قرار گیرند تا عکاسانی که سعی داشتند از سربازان حین تخلف از دستورات اعلام شده در منطقه جنگی عکسبرداری کنند را دستگیر و بازداشت کنند.
ایان دایان، خبرنگار رادیو و تلویزیون اسرائیل درباره گزارشهای خبرنگاران و روزنامه نگاران در جنگ غزه میگوید: مردم به خواندن یا شنیدن گزارشهای انتقادی علاقهای ندارند و روزنامه نگاران در چنین فضای عمومی و خارج از بازخورد و واکنش مردم قرار گرفتهاند.وی در ادامه به محدودیتهای رسانهای اسرائیل اشاره کرده و میافزاید: اسرائیلیها، از انتشار گزارش فلسطینیها جلوگیری کردند چون فلسطینیها گزارشهایی از صدها قربانی بیگناه وچهرههایی که هنوز در حال مقاومت هستند، را نشان میدادند. به جای این تصاویر، رسانههای اسرائیلی از عکسهای سربازان آی.دی.اف استفاده میکردند؛ تصاویری که در آنها از خانههای ویران خبری نبود و هیچ تصویر ناخوشایندی از مردگان در معرض دید مخاطب قرار نمیگرفت.
دیوید سیلورمن، یک عکاس قدیمی و حرفهای که قصد ورود به غزه را داشته درباره عملکرد ارتش اسرائیل در برابر رسانهها میگوید:اساسا پلیس و ارتش بهطور مداوم در مقابل رسانهها قرار گرفته و اجازه نمیدهند که روزنامه نگاران و خبرنگاران رادیو و تلویزیون کارشان را انجام دهند. بسیاری از همکاران من بازداشت شدند و حتی تعدادی از آنها مورد مجازاتهای فیزیکی هم قرار گرفتند.
سیلور من همچنین میگوید: هر روز به ما عکسهایی از سربازان اسرائیلی میدهند که تحت نظارت سرپرستشان در حال حرکتند. آنها با ارسال این عکسها میخواهند بگویند که رسانهها نیاز ندارند برای تهیه خبر و عکس به منطقه جنگی نزدیک شوند و در نتیجه افشاگری امنیتی از سوی رسانهها غیرممکن شده است.
سیلورمن با تاکید بر شکست اسرائیل در مقابل خبرنگاران عقیده دارد؛ این جنگی است که بین عکاسان و خبرنگاران جنگ پاپاراتسو خوانده میشود.پاپاراتسو به معنای خبرنگار و عکاسی است که برای گرفتن عکس یا خبر موضوع یا فرد مهمی را دنبال کرده و به نتیجه میرسد. در نهایت اسرائیل با از دست دادن کنترل خود بر رسانهها این اتفاق را رقم میزند.
یک خبرنگار اسرائیلی که نخواسته نامش فاش شود نیز معتقد است: ارتش اسرائیل حتی در مقابل تصاویر واقعی جنگ غزه که از رسانههای عربی و غربی پخش میشوند هم بیتفاوت نیست و سعی میکند این تصاویر را با عکسهای اصلاح شده جبران کند؛ اگرچه ممکن است، آنچه پخش شده عکسهایی از بدن بیجان سربازان اسرائیلی باشد. حتی در این شرایط هم باز اسرائیل عکس العمل نشان میدهد تا اثر پخش اینگونه برنامهها را خنثی کند.
از سوی دیگر رافی من، روزنامه نگار و استاد دانشگاه این نوع سانسور را حق طبیعی رسانههای محلی میداند که میخواهند نظرات و حال و هوای کسانی را منعکس کنند که فکر میکنند عملیات نظامی موجه است. وی همچنین با تایید عملکرد ارتش اسرائیل در مورد رسانهها میگوید:ارتش در جنگ جدید رسانهای که آغاز شده، بسیار موفقتر از قبل بوده و توانسته با کنترل و نظارت براطلاعاتی که در رسانهها پخش میشود، به اهداف خود برسد.
با وجود همه نظرات مخالف و موافق در مورد موضع ارتش اسرائیل از یک سو و اعتراض رسانهها به عملکرد ارتش در برابر خبرنگاران و روزنامه نگاران، بهنظر میرسد که ارتش اسرائیل و رسانهها به یک چالش بحث برانگیز کشانده شده است.