دوشنبه ۲۰ آبان ۱۳۸۷ - ۱۳:۴۲
۰ نفر

طاهره رحیمی: «شما به رهبر احتیاجی ندارید، کافی است روی سن که آمدید تا شماره 10 بشمارید و بعد اجرایتان را شروع کنید!»

این را مروژان سیمونیان رهبر 61‌ساله اهل ارمنستان که برای رهبری تازه‌ترین اجرای ارکستر زهی پارسیان به ایران سفر کرده است، در یکی از آخرین تمرین‌هایش به گروه‌ می‌گوید؛ گروهی که اواخر هفته گذشته آثاری از موسیقی‌دانان کلاسیک اروپایی را در تالار وحدت اجرا کرد.

گروه زهی پارسیان که هم‌اکنون یکی از حرفه‌ای‌ترین گروه‌های مجری موسیقی در کشور محسوب می‌شود، بهار سال 81 کار خود را در قالب یک گروه 9 نفره آغاز کرد. اعضای این گروه را تعدادی از نوازندگان حرفه‌ای گروه‌های دیگر مثل ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر زهی نیاوران تشکیل دادند. تا اینکه ابتدای امسال با به خدمت گرفتن تعدادی جوان، فعالیت‌های خود را گسترش دادند و هم‌اکنون همراه با 22 نوازنده حرفه‌ای کار خود را دنبال می‌کنند.

با توسعه گروه جوان پارسیان و اجرای آثاری از آهنگسازان برجسته ایرانی همچون باغچه‌بان، حسین دهلوی و حسین علیزاده مخاطبان این گروه هم با اعتماد بیشتر به این گروه  علاقه‌مند شدند، مخاطبانی که موسیقی را نه در قالب تفنن، بلکه به‌صورت حرفه‌ای دنبال می‌کنند.

ارکستر زهی پارسیان که سال جدید را با اجرای آثاری به رهبری منوچهر صهبایی رهبر ارکستر سمفونیک تهران آغاز کرده بود، پنجشنبه و جمعه هفته گذشته دومین کنسرت خود را با هدایت رهبر اهل ارمنستان دنبال کرد. اجرای نوازندگان پارسیان، توانسته بود بیشتر صندلی‌های تالار وحدت را پر کند.

پر شدن سالن‌های کنسرت در ایران رسم چندان معمولی نیست، چرا که مردم غریبه با موسیقی ما، تنها زمانی سراغ این هنر می‌روند که یا خواننده‌ای پاپ اجرا داشته باشد یا یکی از اساتید موسیقی بخواهد یکی دیگر از کنسرت‌های تکراری خود را اجرا کند. اما این بار جمع‌شدن سه نام در کنار هم یعنی «ارکستر زهی پارسیان»، «خاچیک بابائیان» و «مروژان سیمونیان» علاقه‌مندان موسیقی حرفه‌ای را توانست یک بار دیگر در تالار وحدت به دور هم جمع کند.

گروه کار خود را با اجرای یکی از آثار معروف «ژرژ سیبلیوس» یعنی رمانس برای سی ماژور آغاز کرد و پس از آن سمفونی در دو ماژور را برای ارکستر زهی اثر «فیلیکس مندلسون» در چهار موومان و در اوج هماهنگی به پایان برد.

بخش دوم برنامه شامل اجرای کامل چهار فصل ویوالدی شد؛ یکی از معدود آثار کلاسیک که به‌دلیل موسیقی تصویری آن بسیار مورد توجه حتی شنوندگان غیرحرفه‌ای موسیقی شده است. مجموعه‌ای از چهار کنسرتوی جداگانه برای ویلن و ارکستر که توسط آنتونیو ویوالدی آهنگساز ایتالیایی دوره باروک نگاشته شده است، برای نخستین بار در کشور توسط یک گروه و سولیست ایرانی به اجرا درآمد.

«خاچیک بابائیان» که بسیاری او را بهترین نوازنده ویلن در کشور می‌دانند، اجرای بخش‌های سولو در قطعه چهارفصل را برعهده داشت؛ نوازنده‌ای که با وجود توانایی‌های بالای فردی، غایب فضای رسانه‌ای کشور و حتی اجراهای زنده سال‌های اخیر شده است که آخرین بار نیز در بیست و دومین جشنواره موسیقی فجر به اجرای یک کوارتت زهی به همراه «مازیار ظهیرالدینی» و دو نوازنده دیگر پرداخته بود.

حضور بابائیان به‌عنوان سولیت در این اجرا فرصت مغتنمی برای پارسیان جوان بود تا از تجربه و نام او استفاده کند؛ هنرمندی که به گفته «مازیار ظهیرالدینی» سرپرست گروه پارسیان و مایستر ویلن اول‌های گروه از قبل با پتانسیل‌های تک‌تک اعضای گروه و همین طور توانایی‌های بالای پارسیان آشنا بود.

اما ظهیرالدینی که خود در کنسرت قبلی گروه به‌عنوان سولیست توانسته بود از پس اجرای قطعاتی مثل شوشتری به خوبی بر بیاید، در پاسخ به این سؤال که چرا خود تکنوازی این برنامه را نیز بر عهده نگرفته است، عنوان کرد: «سیاست کلی پارسیان این است که از اعضای میهمان چه در قالب آهنگساز و چه به‌عنوان نوازنده استفاده کند که البته محفلی را هم برای این حضور ایجاد کرده است. از یک طرف به‌صورتی فعالیت خود را آغاز کرده که بتواند اعتماد هنرمندان برجسته را به‌خود جلب کند و از طرف دیگر از حضور آنها هم برای گروه استفاده کند.

این یک ارتباط دو طرفه است، یک سیستم برنده- برنده میان پارسیان و آهنگسازان و نوازندگان ایرانی وجود دارد که هم آنها به گروه اعتماد می‌کنند و هم ما از تجربیات آنها استفاده می‌کنیم. البته نکات فنی هم در گروه مطرح است. من خودم ترجیح می‌دهم که در کنار اعضای گروه باشم، تا اینکه به‌عنوان سولیست آنها را همراهی کنم. به این شکل احساس بهتری دارم.»یکی از دلایل موفقیت پارسیان علاوه بر توانایی همکاری با هنرمندان برجسته ایرانی و تخصص و توانایی فردی گروه، توانایی ساماندهی گروه به شیوه مشورتی است که همواره خود اعضا نیز بر آن تاکید داشته‌اند.

«نیما زاهدی» مایستر ویلن دوم‌ها و همچنین سخنگوی پارسیان یکی از دلایل موفقیت و بقای این گروه را تصمیم‌گیری‌های جمعی گروه می‌داند:

« یکی از دلایل ماندگار‌شدن گروه، نظام مشارکتی ما در تصمیمی‌گیری‌هاست. اعضا خود را کارمند ارکستر نمی‌دانند، چون در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت دارند و خود را متعلق به گروه می‌دانند. اما از امسال که گروه بزرگ‌تر شد، نمی‌توان چنین تصمیم‌گیری‌هایی را همچون گذشته به بحث گذاشت. ما سیستمی را برای تصمیم‌گیری‌ها در گروه تعریف کرده‌ایم و آن این است که سرگروه‌ها همراه نماینده گروه آهنگ پارسیان در مقاطع مختلفی جلساتی تشکیل می‌دهند و برآیند نظرات اعضای گروه خود را در این جلسات مطرح می‌کنند. در واقع برای کنسرت‌ها، انتخاب آثار و نحوه اجرا در همین جلسات تصمیم گرفته می‌شود.»

وی همچنین هر گونه تغییر ساختار گروه یا تصمیمات جدید را منوط به رضایت گروه‌ها و البته براساس مانیفست گروه می‌داند. وی در پاسخ به این سؤال که آیا پارسیان قرار است در قالب زهی بماند یا به مرور سازهای بادی هم به ساختار آن اضافه خواهد شد، افزود: «گروه دیواری به دور خود نکشیده است که به‌طور حتم بخواهد کار خود را در قالب یک ارکستر زهی ادامه دهد. اما تا مدت‌ها ساختار زهی را به خاطر گستردگی رپرتواری که دارد، حفظ خواهد کرد. اگر قرار هم باشد کنسرتی اجرا کنیم که نیاز به استفاده از سازهای بادی یا سازهای دیگر در آن باشد، می‌توانیم از نوازنده میهمان استفاده کنیم.»

اگرچه گروه زهی پارسیان تمرکز خود را بر اجرای آثار کلاسیک ایرانی و اروپایی گذاشته است، اما شاید تعداد آثار اجرا شده کلاسیک ایرانی در میان آثار آن کمتر بوده؛ آثاری که یا پارتیتورهای آن در کتابخانه‌ها در حال خاک خوردن است یا در بهترین حالت، برخی از آن قطعات آن در خارج از کشور فقط ضبط شده‌اند. زاهدی در این خصوص گفت: «تعداد کنسرت‌های ما در سال آنقدر گسترده نیست، اما سهم موسیقی کلاسیک ایرانی هم در این اجراها کم نبوده. ما هم معتقدیم برای اینکه پارسیان بتواند از مرزهای ایران فراتر برود، باید متکی به پتانسیل‌های موسیقی ایران باشیم، چرا که ما نمی‌توانیم متاع خودشان را برایشان ببریم. اما فعلا محدودیت‌های مالی و حمایتی موجب شده که ما نتوانیم حتی آن چیزهایی را هم که در دست داریم اجرا کنیم.»

اجرای گروه پارسیان با تمام مشکلات مالی و حمایتی که گروه‌های خودگردان موسیقی با آن مواجه‌اند، در بالاترین سطح حرفه‌ای در تالار وحدت به پایان رسید و علاقه‌مندان را به شنیدن موسیقی در سطوح حرفه‌ای‌تر و آن هم در داخل مرزهای کشور، امیدوارتر کرد.
این گروه جوان که امسال خود آغازگر کنسرت‌های موسیقی در کشور بود، اسفند ماه امسال کنسرت‌های سال87  را  پایان می‌دهد؛ اجرای مجدد یکی از کنسرت‌هایش که سال گذشته به مناسبت درگذشت «رسترپوویچ» نوازنده برجسته ویلنسل آن را به روی صحنه برده بود.

کد خبر 67948

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار هنر

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز