انواع فعالیتهای اقتصادی، تولید انواع کاغذ، پلاستیک، قوطیهای فلزی با میلیاردها دلار هزینه در سال، انتقال پسابهای صنعتی به رودخانهها، دریاها، تولید آلایندگی ناشی از حرکت خودروها، دفع نادرست ضایعات مصرفی خانگی و... سرمنشأ آلودگیهای زیستمحیطی به دست انسان است.
این درحالی است که با سرمایهگذاری مناسب درجهت بازیافت این زبالهها نه تنها میتوان از خسارتهای بیشتر به محیطزیست و آلودهسازی آن جلوگیری کرد، بلکه می توان میزان نیاز انسان به مواد اولیه چوب و الوار جنگل، منابع طبیعی و معدنی را کاهش داد.
بازیافت یعنی بازگشتن مجدد بخش مهمی از ثروتهای دورریخته شده به چرخه تولید و مصرف آن بهطوری که نهتنها از هدررفتن منابع و ثروتهای ملی جلوگیری شود بلکه از حجم زبالههای شهری با جداسازی زبالههای قابل بازیافت به مقدار قابلملاحظهای کاسته شود.
بهطورکلی میتوان بازیافت مواد را به 3 دسته تقسیم کرد. دسته اول: بازیافت موادی است که فقط با شستشو، ضدعفونی و رعایت مسائل بهداشتی قابل استفاده مجدد هستند مانند بطریها و شیشههای سالم؛
دسته دوم: بازیافت موادی که پس از طی فرایندهایی به مواد جدیدی تبدیل میشوند مانند شیشه خرده، فلزات، مواد پلاستیکی و کاغذ؛
دسته سوم: بازیافت موادی مثل تبدیل مواد زائد فسادپذیر به کود کمپوست یا بازیافت انرژی و تولید گاز متان پس از تجزیه بیهوازیها که از مواد زائد فسادپذیر است.
از آنجا که تجمع و تلنبار زائدات خشک روی هم ضمن اشغال فضاها، منظره ناخوشایندی را ایجاد میکند، موجبات تجمع حشرات، تخمریزی سوسکها و سایر ناقلان بیماریزاست، علاوه براین بوی مشمئزکننده زبالهها نیز بر ضرورت دفع مناسب زبالهها میافزاید؛ دفعی که از جنبههای اقتصادی، بهداشتی، تامین سلامت جامعه و اشتغالزایی نیز قابلقبول و دفاع باشد.
لازم به ذکر است از آنجا که برخی مواد مانند پلاستیک، لاستیک و... قابلیت تجزیه و برگشت به چرخه طبیعت را ندارند ضروری بهنظر میرسد که بهگونهای دیگر دفع شوند که گزینه مناسب برای این کار بازیافت و استفاده مجدد و تولید مواد جدید است، اما نگاه زیستمحیطی به مسئله بازیافت این نکته را خاطرنشان میکند که با بازیافت،به حفظ محیطزیست وهمچنین حفظ ظاهر زیبا و طبیعی اطرافمان کمک کردهایم و فضایهای مناسب و مفید شهری را صرف تلنبار، تجمع و دفن زائدات نمیکنیم، حس خلاقیت کودکان و افراد جامعه را در استفاده مجدد مواد فعال پویا میکنیم و میتوانیم با کاهش قطع درختان که صرف تولید کاغذ میشوند به مساحت فضای سبز و افزایش هوای پاک شهرمان کمک کنیم.
کشورهای پیشرفته صنعتی با سرمایهگذاری مناسب برای بازیافت انواع زباله، آموزش همگانی برای جداسازی زبالهها از مبدا و منازل، ادارات، مدارس، تولیدیها، مراکز صنعتی، خدماتی و... قادر شدهاند که از زبالههای جمعآوری شده برای تولیدات جدید استفاده کنند و ضمن جلوگیری از برداشت بیرویه از منابع طبیعی و دفن زبالهها درواقع اقدام به سرمایهگذاریهای دارای بازده اقتصادی کوتاه و بلندمدت نمایند.
تشویق و ترغیب مردم به جداسازی انواع پسماندها مثل شیشه، کاغذ، مواد پلاستیکی و فلزی از سایر زبالهها در دستور کار مدیریت شهری کلانشهرهای دنیا ازجمله تهران قرارگرفته است.
در این میان مدیران کلانشهرها با آگاهی از تاثیرات آموزش، بهدنبال افزایش سطح اطلاعات و آگاهی افراد درباره بازیافت هستند و همکاری مردم را در طرح تفکیک از مبدأ طلب میکنند.