درباره نرم خبر

با ظهور رسانه­‌های جدید نظیر تلویزیون کابلی، تلویزیون ماهواره­ای و اینترنت، بازار رسانه خبری رقابتی‌­تر و محتوای خبر نرم‌تر و مخاطب­ محورتر از همیشه شده ­است.

مسئله این است که خبر نرم [نرم خبر / سافت نیوز]  نه تنها با تقلیل اطلاعات عامه مردم به امور عمومی و تمایلش به سیاست، تضعیف کننده شالوده دموکراسی نیست بلکه به طور چشمگیری به عنوان بخشی از پوشش خبری افزایش یافته است (Patterson 2000, 2).

تعریف خبر نرم متنوع است با این حال یکی از مشخصه معمولی‌ آن عبارت است از "هر خبری که خبر سخت نباشد" (Davis 1996, 108-109).

خبر سخت، با پوشش وقایع حال رهبران عالی‌مرتبه، مسائل بزرگ یا اغتشاشات مهم در جریان زندگی روزمره مثل زلزله یا سانحه هوایی شناخته می­‌شود(Smith 1985).

یکی از تفاوت‌ها بین خبر سخت و خبر نرم در لحن ارائه آن می­‌باشد. گزارش خبر سخت، واقعیت­‌هایی درباره رخدادها به مخاطب می­‌گوید سپس تصمیم‌گیری درباره اطلاعات را به خود مخاطب واگذار می­‌کند

درحالی­که گزارش خبر نرم سعی می­‌کند به خواننده سرگرمی و آگاهی ارائه کند. برای مثال، گزارش­‌های روزنامه و تلویزیون ممکن است "اخبار قابل استفاده" را وعده دهد به طوری­که مثال­‌ها ممکن است راهکارهایی درباره چگونگی بسط صحیح پیش از کاربرد یا درباره آنچه که هنگام خرید رایانه جدید جستجو می­‌کنیم شود.

خبر نرم همچنین با ویژگی­‌های خاص تعریف می­شود، برای مثال خبر نرم نوعاً احساسی­‌تر، شخصیت­‌محورتر، عملی­‌تر، رویدادمحورتر و بی­‌زمان‌مند از دیگر اخبار توصیف می­‌شود (Spragens 1995).

شناخت تقاوت بین خبر نرم و سخت به مخاطب کمک می­‌کند تا معنایی درباره چگونگی پوشش خبر و اینکه چه نوع گزارشی از رسانه خبری متفاوت منتشر و گسترش می­‌یابد، [در ذهن] بپروراند.

مثال­‌هایی از خبر نرم در جهان رسانه واقعی فراوان وجود دارد. مجلات جنجالی، نشر همزمان خبر [به اشتراک گذاشتن خبر بین روزنامه­‌ها]، برنامه­‌های آمریکایی نظیر «هارد کپی»، عناوین اصلی اخبار شبانگاهی درباره هزینه شخصی، امور مصرف­‌کننده و سلامتی از این دست اخبار می­‌باشند. عناوین مشخص و منظم مجلات خبری شبکه نظیر «دیتا آنلاین ان­‌بی­‌سی»، «ای­‌بی­‌سی پرایم‌ تایم»، «سی­بی­اس 48 ساعت» به خاطر قالب خبر نرم­‌شان بدنام و رسوا شده­‌اند.

برون­دادهای رسانه چاپی بزرگ نسبت به تلویزیون در ارائه خبر سخت نسبت به خبر نرم تاحدودی بهتر می­‌باشد. نمونه بارز از روزنامه­‌نگاری خبر نرم، روزنامه «یو­ اس­ آ تودی» می­‌باشد که از ابتدا با اتخاذ یک دستورالعمل ویرایشی به دنبال سبک "تلویزیون چاپی" بود که [این سبک] تأکید شدید بر رنگ، عکس، گرافیک نمایشی، مقالات کوتاه، پوشش اخبار سبک زندگی، سرگرمی و "اخبار قابل استفاده" دارد.

بسیاری از روزنامه­‌های جهان از این سبک نمونه برداری کرده­‌اند. روزنامه­‌های ممتازی مثل «نیویورک­تایمز» و «واشنگتن پست» ایالات متحده، «فرانکورتر آلگمانت سایتون» آلمان یا «لوموند» فرانسه از رویکرد و سبک «یو­اس ­آ تودی» اجتناب کرده­‌اند، در حالی­که این روزنامه‌­ها آیین ویرایشی را هدفمند کردند تا از طریق روزنامه ­نگاری ژرف که متمرکز بر امور عمومی است خوانندگان را ترغییب کنند.

با این حال، روزنامه­‌های دیگر نظیر «آتلانتا ژورنال کانستیتوشن» ایالات متحده یا «ایندیپندنت» انگلستان، سعی کردند تا با رقابت با تلویزیون اصول تلویزیون و ترکیب تجارت با بخش ویراستاری، سنت­ های روزنامه­ نگاری مستحکم­ شان را تضعیف کرده‌­اند (Underwood 2001).

در حرفه نشر مجله، بسیاری از انتشارات نسبت به امور عمومی رویکرد خبر نرم را اتخاذ کرده‌­اند. «نیوزویک» و «تایم» روال عادی روزنامه­‌نگاری نرم را با مطالب اصلی مشخص می­‌کنند، برای مثال، از میان هشت موضوع منتشر شده در «تایم» در ماه مارس و آوریل 2001 مطالب اصلی معطوف به انزجار، یوگا، حضرت عیسی (مراسم عید پاک سالانه)، چگونگی خیزش ابَرکودک و مرگ راننده ماشین مسابق‌ه­ای آقای دال ارنهارد بوده است.

در دیدگاه دیگر، پترسون (2000) دریافت که خبر نرم افزایش و خبر سخت کاهش یافته است. وی عنوان کرد که خبر نرم در شکل بازنمایی­‌اش شخصی­‌تر، آشناتر، کمتر صمیمی­ و رسمی تعریف می­‌شود. او یک تغییر چشمگیر در واژگان پیدا کرد که با قضایای خبر نرم سازگار است: «اشتراکی» و «خود-ارجاعی».

در طول دو دهه گذشته، در گزارش‌گرها کلمات «اشتراکی» مانند (انبوه مردم، ارتش، مجمع، کشور و غیره) به عنوان بخشی از واژگان خبر سخت است که اساساً امروزه کاهش یافته است درحالی­که کاربرد مقوله «خود-ارجاعی» (من، به من، خودم و غیره) از واژگان خبر نرم اساساً افزایش یافته است.

رشد خبر نرم ریشه در مطالعات بازاریابی دارد که بیانگر است که خبر سرگرم­‌کننده می­‌تواند مخاطبان را جذب و حفظ کند. بر طبق نظر پترسون (2000)، آمریکایی‌ها معمولاً بر این باورند که کیفیت اخبار کاهش یافته است. کسانی که فکر می­‌کنند اخبار «نرم» شده است به احتمال زیاد می­‌گویند که کیفیتش از بین رفته است.

آیا مردم در کل خبر نرم را به خبر سخت ترجیح می­‌دهند؟

بعضی‌­ها اصرار می­‌ورزند که خبر نرم افزایش یافته است زیرا توجه مخاطبان زیادی را به خود جلب ­کرده است.

نظریه بازی و مدل فایده و کامروایی [کاربرد و رضایتمندی]  تشریح می­‌کند که استفاده از خبر نرم به مثابه وسیله ­باشد که به وسیله آن چنین خوشی [رضایتی] بدست می­‌آید و بنابراین؛ مخاطبین خبر نرم را ترجیح می­‌دهند (Palmgreen & Rayburn 1985; Rayburn et al. 1984; Stephenson 1988).

با این حال نتایج پژوهش پترسون به گونه دیگر گزارش­ می­‌دهد که "برای بیشتر مردم، خبر سخت؛ جذاب‌تر از خبر نرم است" (Patterson 2000, 7). بدین معنی که مصرف­ کنندگان خبر نرم شالوده خوانندگان خبر هستند و آنها خبر سخت را ترجیح و زمان زیادی به این خبر تخصیص می­‌دهند.

اگر چه خبر نرم پاسخ ابتکاری برای مسئله کاهش مخاطبین شده است، اما ممکن است به سطح کلی علاقه به خبر تقلیل داده شود. علاوه بر این، ممکن است از قضا با دلالت­‌های جدی نسبت به دموکراسی، موجب کاهش مخاطب خبر شود. خبر نرم، درک مخاطب را از آنچه که والتر لیپمن "بیرون از جهان" می­‌نامد تحریف می­‌کند.

همانطور که پترسون (2000) اشاره کرد، جای تمسخر این است که "در دراز مدت این تحریفات جهان را غیرجذاب و غیرجالب می‌کند. علاقه به امور عمومی و همچنین علاقه به خبر را کاهش می­‌دهد".

دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه‌ها

The International Encyclopedia of Communication, Volume 5, p.4736