براساس تحقیقات انجام شده از سوی زمینشناسان، در اعماق آبهای جزایر فالکلند(مالویناس) چیزی حدود 60میلیارد بشکه نفت خام ذخیره شده است؛ گنجینهای که اگرچه به سختی میتوان آن را از زیر اقیانوس اطلس استخراج کرد ولی با توجه به افزایش روزافزون قیمت نفت خام در پی بحران اقتصادی جهان، اشتهای دست یافتن دولتها به این ذخیره گرانبها، هرلحظه بیشتر و بیشتر میشود.
اختلافات تازه میان 2 کشور، چندی پیش بعد از اینکه شرکت بریتانیایی دیزایر پترولیوم، آغاز تحقیقات خود در شمال این جزایر را با امید استخراج 3میلیارد بشکه طلای سیاه ظرف سالهای آتی، بهطور رسمی اعلام کرد، بالا گرفت. این شرکت کار حفاری برای استخراج نفت را بهرغم مخالفت دولت آرژانتین در آبهای ساحلی جزایر فالکلند آغاز و اعلام کرد که حفر نخستین چاه نفت در شمال فالکلند طی یک ماه آینده تکمیل خواهد شد.
بهدنبال تلاش این شرکت و دیگر کمپانیهای انگلیسی برای دستیابی به نفت این مناطق، زخم دیرینه آرژانتینیها در رابطه با اختلاف نظر آنها با انگلیس بر سر جزایر فالکلند (مالویناس) که در سال1982 منجر به وقوع جنگی خونین میان دو طرف شد، سر باز کرد. بحران بین
دو کشور زمانی اوج گرفت که دولت بوئنوسآیرس با تصویب لایحهای فوری به دستور کریستینا فرناندس کرچنر، رئیسجمهوری آرژانتین، تصمیم گرفت تردد و عبور و مرور کشتیها در این شبه جزیره را محدود کرده و برای تمامی ناوهای در حال حرکت به این منطقه، درخواست مجوز عبور مطرح کند.
آرژانتین با تحقیقات و اکتشافات و استخراج نفت بریتانیاییها در این مناطق بهشدت مخالفت کرده و مراتب اعتراض خود را هم بهطور رسمی به دولت انگلیس و جامعه بینالملل اعلام کرد. با توجه به عدمتوافق دوطرف بر سر تمامیت ارضی این مناطق، بوئنوسآیرس این اقدام انگلیس را نقض حاکمیت خود تلقی میکند و به انجام هرگونه عملیات حفاری توسط انگلیسیها در این جزایر معترض شده و تهدید کرده درصورت اصرار دولت بریتانیا برای انجام اکتشافات نفتی در این جزایر، موضوع را به سازمان ملل خواهد برد.
البته تصمیم دولت آرژانتین در رابطه با ضروری بودن درخواست مجوز برای عبور و مرور ناوها در این شبه جزیره، بدینمعناست که این کشتیها نه تنها حق استفاده از بنادر آرژانتینی و پهلوگرفتن در آنها را ندارند بلکه حتی نمیتوانند بدون مجوز از آبهای این کشور عبور کنند و همین مسئله میتواند به بهانه جدیدی برای از سرگرفتن مناقشه و تنش میان 2کشور منجر شود؛ چرا که دولت انگلیس همواره از انجام هرگونه مذاکرهای در مورد تمامیت ارضی جزایر فالکلند (مالویناس) با آرژانتینیها مخالفت کرده و انجام تحقیقات نفتی در این مناطق را کاملا مشروع و مجاز دانسته است. آرژانتین همچنین اخیرا قانونی را در پارلمان خود تصویب کرده که به موجب آن این کشور مالک جزایر فالکلند شناختهشده و انگلیس هم که از سال 1993به ساکنان جزایر خودمختار فالکلند شهروندی انگلیس را اعطا کرده به این قانون اعتراض کرده است.
موضعگیریها و بگومگوهای سیاسی
بهدنبال از سرگرفتن درگیریها میان 2 کشور، کریستینا کرچنر، رئیسجمهوری آرژانتین اعلام کرد که قطعنامههای صادرشده متعددی از سوی سازمان ملل وجود دارند که در آنها از آرژانتین و انگلیس خواسته شده گفتوگوهای دوجانبه در این رابطه را بهمنظور دستیابی به یک توافق مشترک در مورد تمامیت ارضی این شبه جزیره از سر گیرند و در همه این قطعنامهها قید شده که هیچیک از دوطرف اجازه اتخاذ تصمیمی یکجانبه در این مورد را نخواهند داشت.
اما دیوید میلیبند، وزیر امور خارجه انگلیس با رد اعتراضات آرژانتین به حفاریهای نفتی در جزایر مورد مناقشه فالکلند معتقد است که حاکمیت انگلیس بر سر این جزایر و حفاریها در این جزایر کاملا مشخص و مطابق قانون بینالمللی است. ویکتوریو تاستی، معاون وزیر امورخارجه آرژانتین گفته که انگلیس میخواهد بهطور یکجانبه و غیرقانونی از منابع طبیعی متعلق به آرژانتین بهرهبرداری کند و به همین دلیل دولت آرژانتین تدابیر لازم را برای دفاع از منافع و حقوق خود اتخاذ خواهد کرد.
وزارت دفاع انگلیس هم از طریق یک سخنگوی خود اعلام کرد که دولت بریتانیا 100درصد از حاکمیت خود در فالکلند دفاع خواهد کرد و همواره در این منطقه یکسری ناو جنگی در دریا و 1076 سرباز زمینی بهصورت آماده باش در اختیار داشته است، این درحالی است که تمامی کشورهای منطقه آمریکای لاتین با اعلام حمایت از آرژانتین خواستار توقف حفاریهای نفتی انگلیس در جزایر فالکلند شدهاند. لویس لولا داسیلوا، رئیسجمهوری برزیل اعلام کرده که این موضوع باید در سازمان ملل متحد مورد تجدید نظر قرار گیرد. هوگوچاوز، رئیسجمهوری ونزوئلا هم اقدام اخیر انگلیس را مبنی بر انجام تحقیقات و اکتشافات نفتی در این جزایر غیرعاقلانه توصیف کرده و گفته انگلیس باید درک کند که دوران استعمار سپری شده است. چاوز گفت: ملکه عزیز، دیگر در سال1982 نیستیم و اگر به آرژانتین حمله شود، مطمئن باشید که این کشور مثل سابق تنها نخواهد ماند.
ایالات متحده هم در پاسخ به درخواست دولت آرژانتین در رابطه با دخالت و میانجیگری واشنگتن در مناقشه ایجاد شده میان لندن و بوئنوسآیرس اعلام کرد که دولت آمریکا برای تشویق دوطرف به انجام مذاکره در این رابطه تلاش خود را خواهد کرد اگرچه نمیتواند هیچیک از آنها را به نشستن پای میز مذاکرات مجبور کند. هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا تأکید کرد که این موضوع باید بین انگلیس و آرژانتین حلوفصل شود و اگر آمریکا بتواند کمکی در راه دستیابی به توافق مشترک این دو کشور انجام دهد، آماده همکاری در این زمینه خواهد بود. با توجه به اینکه ذخایر نفتی آرژانتین و انگلیس هم رو به کاهش نهادهاند، اینکه نفت سیاه فالکلند به یک هدف استراتژیک در منافع ملی دوطرف این نزاع تبدیل نشود، غیرقابل اجتناب بهنظر میرسد.
گوردون براون مسلما واکنشی مشابه دولت مارگارت تاچر در رابطه با قضیه جزایر فالکلند نخواهد داشت ولی دولت بحرانزده او در آستانه انتخابات سیاسی بریتانیا، درصورت اتخاذ یک موضع جدی در این رابطه، اختلاف قابل توجه با رقبای محافظه کار را کمی کاهش خواهد داد. شاید برای کریستینا فرناندس کرچنر هم اقدامی بیش از تصویب یک لایحه فوری بتواند مشکلات متعدد دولت او را کمی به دست فراموشی بسپارد. معاهده لیسبون که به امضای 27 کشور عضو اتحادیه اروپا رسیده، در ماه دسامبر گذشته مالکیت انگلیس بر جزایر فالکلند(مالویناس) را به رسمیت شناخته بود.
یک سال پیش هم آرژانتین از سازمان ملل خواسته بود تا حاکمیت مطلق این سرزمین
بر 1700هزار کیلومتر مترمربع از سواحل اطراف مالویناس را به رسمیت بشناسد و برای جلب حمایت این سازمان از درخواست مطرح شده خود، میزدبیرکل را ازکوهی از کاغذ شامل 800کیلو اسناد تهیه شده در عرض 11سال تحقیق مداوم در این باره، انباشته کرده بود. هر 2کشور برای مقابله با شرایط اضطراری در این جزایر خود را آماده میکنند. شاید در لندن و بوئنوسآیرس انتخابات سیاسی در راه باشد ولی دوره و زمانه نسبت به گذشته خیلی تغییر کرده و باید دید آیا طلای سیاه میتواند 2کشور را بار دیگر رو در روی یکدیگر قرار دهد یا خیر؟
گنج سیاه تمام نمیشود
ماجراجویی ناوهای اکتشافاتی انگلیس در اقیانوس اطلسجنوبی توجه جامعه جهانی را به یک مقوله حساس و مهم جلب میکند. از آنجا که روز به روز کشف منابع تازه هیدروکربنی بهمنظور اضافهکردن آنها به یک میلیارد و 258بشکه نفت خام و 185هزار میلیارد متر مکعب گازی که ذخایر رسمی جهان را از ابتدای سال2009 میلادی (طبق آمار رسمی اعلام شده) شکل میدادند، دشوارتر میشود، طلای سیاه پنهان در این منطقه از اهمیت قابل توجهی برخوردار شده است. از سوی دیگر اشتهای سیرنشدنی دستیابی به نفت و گاز، اقتصاددانان و کارشناسان این عرصه را به کشف هر چه بیشتر منابع انرژی قابل دسترس در سراسر جهان تشویق میکند و به همین دلیل لحظه به لحظه جستوجو برای کشف فالکلندهای تازه ابعاد وسیعتری مییابد.
طبق آمار ارائه شده از سوی USGS( مرکز بازماندههای زمین شناسی ایالات متحده) هماکنون روی کره زمین 662 میلیارد بشکه نفت خام یعنی 52درصد بیشتر از ذخایر کنونی رسمی دنیا وجود دارد و در مورد ذخایر گاز شرایط بهمراتب از این بهتر ارزیابی شده است. 191 میلیارد مترمکعب معادل 103درصد بیشتر از ذخایر کنونی امروزی گاز در سراسر جهان بهصورت کشف نشده هستند که نشان میدهد درصورت ادامه مصرف کنونی این ذخایر در سراسر جهان، نفت خام بهمدت 64سال و ذخایر گاز بهمدت سال دیگر همچنان در سطح کرهزمین دست یافتنی باقی بمانند.