کارشناسان محیط‌زیست علت اصلی خشک شدن و تخریب پریشان را کاهش نزولات جوی طی سالیان اخیر می‌دانند و معتقدند هیچ عامل انسانی باعث این آشفتگی نیست اما فعالیت‌های مخرب انسانی در تخریب آن بی‌تاثیر نبوده است. از جمله عوامل انسانی مخرب، فعالیت‌های زراعی روستاییان در اطراف دریاچه است. کشاورزان با بهره‌برداری بی‌رویه از آب دریاچه نقش مهمی درخشک‌شدن آن داشته‌اند.
از طرفی به دلیل پیش‌بینی نکردن خشک شدن دریاچه چاه‌های عمیق در اطراف زمین‌های کشاورزی طراحی نشده و چاه‌های سطحی منطقه نیز آب مورد نیاز اراضی کشاورزی را تامین نمی‌کند. بحران آب باعث شده کشاورزان زمین‌های خود را به حال خود رها کنند. در حاشیه تالاب، بوته‌های خشک شده گوجه‌فرنگی و دیگر محصولات کشاورزی دیده می‌شد. اگر کشاورزان منطقه از پیامدهای سوء بهره‌برداری بی‌رویه خود آگاهی داشتند با استفاده اصولی، تعادل محیط را حفظ کرده و امروز بر سر زمین‌های خود در حال کشت و کار بودند.
دریاچه پریشان هرساله میزبان پرندگان آبزی و کنارآبزی مهم و باارزشی از جمله درنا، فلامینگو، پلیکان و... بوده و در واقع به نوعی استراحتگاه پرندگان مهاجر محسوب می‌شود. خطرات ناشی از غلظت بالای این آلاینده‌ها در دریاچه پریشان علاوه بر آبزیان، پرندگان میهمان را نیز بی‌نصیب نخواهد گذاشت. تنها خرچنگ‌ها و قورباغه‌ها می‌توانند تا حدی این میزان آلودگی را تحمل کنند. به دلیل خاصیت خودپالایی تالاب غلظت کم آلودگی شاید تاثیر مستقیمی بر ماهیان و پرندگان نداشته باشد اما همین مقدار اندک از طریق انباشت در زنجیره غذایی و بزرگ‌نمایی زیستی تاثیرات نامطلوب خود را بر این جانداران خواهد گذاشت. پرندگان اغلب در فصل پاییز و زمستان که بارندگی بیش از تبخیر است به این منطقه مهاجرت می‌کنند.
بی‌توجهی به قوانین
طبق قوانین و مقررات حفاظت محیط‌زیست فعالیت‌های کشاورزی در حاشیه تالاب‌ها می‌بایست در فاصله 150متری آنها صورت گیرد؛ با این وجود سازمان حفاظت محیط‌زیست در تالاب پریشان در این خصوص هیچ اقدام مفیدی انجام نداده است و باید این حقیقت را پذیرفت، ایرانیانی که هرجا نامی از آنها می‌آمد میهمان‌نوازی آنان نیز بر زبان رانده می‌شد این‌بار با برهم‌زدن زیستگاه هزاران پرنده مهاجر رسم و آیین دیرین خود را زیر پا گذاشتند.
طی سالیان اخیر به دنبال افت شدید سطح آب دریاچه و سهل‌العبورشدن آن روستاییان به جای مراقبت بیش از پیش از این زیستگاه، دام‌های خود را در آن رها کرده‌اند و این امر باعث شده تا پرندگانی نظیر اردک سرسفید، اردک مرمری و اردک بلوطی که در گذشته در این مکان از جمعیت قابل قبولی برخوردار بودند امروزه به دلیل عدم امنیت، مکان دیگری را جهت تخم‌گذاری و جوجه‌آوری برگزینند. فاضلاب خانگی روستاهای حاشیه تالاب که حاوی مواد شوینده مضر و مواد روغنی و چربی است به داخل تالاب وارد می‌شود. تخلیه زباله‌های واحدهای مسکونی و واحدهای خدماتی اطراف به دریاچه از دیگر عوامل تهدید این تالاب به شمار می‌آید.
احداث جاده و اثرات نامطلوب آن
حدود 2سال پیش اداره راه و ترابری تصمیم به احداث جاده‌ای فرعی از جاده اصلی کازرون به دشت ارژن گرفته که هدف از احداث آن دسترسی آسان‌تر به روستای پریشان است.
جاده هرچند دسترسی مامورین حفاظت محیط‌زیست به مناطق را آسان می‌کند راه را برای ورود متخلفین نیز می‌گشاید؛ علاوه بر این باعث تلفات حیات وحش بر اثر تصادفات جاده‌ای می‌شود. آلودگی ناشی از سوخت بنزین خودروها و زباله‌های سرنشینان اتومبیل هم اثر سوئی بر حیات‌وحش دارد. خاکبرداری و جابه‌جایی خاک در مرحله ساخت در اطراف دریاچه پریشان حجم زیادی از این مصالح را به داخل آن وارد می‌کند و در نتیجه آشفتگی‌هایی در بستر دریاچه که زیستگاه جانوران کف‌زی است به وجود می‌آید. این آشفتگی‌ها از طریق زنجیره غذایی نهایتا تاثیرات سوئی بر ماهیان و پرندگان تالاب خواهدداشت.
برای ساخت جاده در حاشیه دریاچه پریشان می‌بایست قسمتی از تالاب خشک می‌شد. مسئولین محلی و محیط‌بانان تا به امروز در مقابل اجرای این طرح مقاومت کرده‌اند اما اکنون با خشک شدن دریاچه، شرایط برای ادامه این پروژه فراهم شده و دیگر نیازی به خشک‌کردن آن نیست؛ هرچند اگر خشک‌شدن تالاب هم اتفاق نمی‌افتاد، شرایط تغییر چندانی نمی‌کرد چراکه تجربه جاده پارک ملی گلستان و ضعف سازمان حفاظت محیط‌زیست در جلوگیری از ساخت آن، آینده کشمکش‌ها بر سر این جاده را نیز روشن می‌کرد. احداث جاده در مناطق تحت حفاظت باید توأم با ارزیابی‌های زیست‌محیطی صورت گیرد تا سیستم یکپارچه این مناطق دچار ازهم‌گسیختگی نشود؛ با وجود این قوانین باز هم شاهد این قبیل فعالیت‌های مخرب در مناطق حفاظت‌شده هستیم.
ارزش‌های پریشان در یک نگاه
دریاچه پریشان سرزمینی است پست و هموار که توسط کوه‌های مرتفع احاطه شده است. منبع تأمین‌کننده آب این دریاچه علاوه بر نزولات جوی، چشمه‌های موجود در اراضی مرتفع است. آب این چشمه‌ها به هنگام ورود به دریاچه با خود، املاح و رسوبات زیادی را حمل می‌کنند و همین امر باعث شده دریاچه به یک منبع غذایی غنی و در نتیجه زیستگاه مناسب برای آبزیان تبدیل شود؛ از این رو دریاچه پریشان دارای تنوع زیادی از انواع ماهیان از جمله خانواده‌های کپورماهیان، کفال‌ماهیان و مارماهیان است.
یکی از منابع کسب درآمد روستاییان حاشیه تالاب ماهیگیری بوده که با خشک‌شدن آن عملاً این منبع درآمد نیز از بین رفته است. همچنین به دلیل غنی‌بودن تالاب از مواد غذایی و ایجاد محیطی مناسب جهت تخم‌گذاری و جوجه‌آوری پرندگان، این تالاب دارای تنوع قابل توجهی از پرندگان است. از دیگر ارزش‌های تالاب پریشان به‌صورت موردی می‌توان به بهبود‌دهنده کیفیت محیط‌زیست، منبع تأمین آب جانوران، محل تفریح و تفرج اشاره کرد.
