همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی:استقبال از ماه رمضان در تهران قدیم آداب مخصوصی داشت و تکاپوی مردم برای روزه‌داری و مهمانی در ماه خدا چهره شهر را به کلی دگرگون می‌کرد. تهرانی مثل اهالی بسیاری از شهرهای دیگر بر این باور بودند که رمضان، ماه پرهیز از گناه و آلودگی است و طبق سنت دیرینه‌شان برای سلامت جسم و روح و پاکیزگی محیط می‌کوشیدند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
رسم بر این بود که چند روز قبل از شروع ماه رمضان، مردم به‌خصوص جوان‌ها در کنار خانه‌تکانی برای رفت و روب به کاروانسراها، تیمچه‌ها، بازارها، تکیه‌ها، مساجد و حسینیه‌ها می‌رفتند و حتی از نظافت حمام‌های عمومی غافل نبودند. در این میان عده‌ای مردم نذر می‌کردند که به نظافت حمام‌ها بپردازند و مسئولیت عوض کردن آب خزینه حمام‌ها را می‌پذیرفتند.
قبل از برقراری سیستم لوله‌کشی آب در تهران، حمام‌های قدیمی خزینه داشتند و مردم با آب خزینه استحمام می‌کردند. یکی از سنت‌های رایج بین مردم تهران این بود که در فاصله چند روز مانده به شروع ماه رمضان به حمام‌های عمومی بروند و آب تازه وارد خزینه‌ها کنند تا از هرگونه آلودگی مبرا شود. همایون عبدالرحیمی، محقق و نویسنده در این‌باره می‌گوید:«در تهران قدیم به گونه‌ای از ماه رمضان استقبال می‌کردند که‌گویی بهار است و باید فرا رسیدن سال نو را جشن بگیرند. نظافت خانه‌ها و دکان‌ها دغدغه اصلی مردم بوده و مرد و زن در نظافت مشارکت می‌کردند. زن‌ها و دخترها ابتدا فرش و اثاث خانه را در حیاط جمع می‌کردند و بعد از گردگیری اتاق‌ها، اثاث‌های تمیز شده را سر جای خودش قرار می‌دادند. مردها هم در کنار تهیه مایحتاج ماه رمضان، به کسب و کارشان سر و سامان می‌دادند تا برای عبادت و راز و نیاز در این ماه خیال آسوده‌ای داشته باشند.»
شست‌و شوی لباس‌ها و پوشیدن لباس‌های نو و تمیز در ماه رمضان یکی دیگر از سنت‌های مردم تهران قدیم بوده که شباهت زیادی با آداب استقبال از عید نوروز داشته است. عبدالرحیمی می‌گوید: «رسم بود که مردم لباس‌هایشان را با چوبک که گیاهی سنتی بود و خاصیت ضدعفونی‌کننده داشت می‌شستند و ساعت‌ها در آفتاب پهن می‌کردند تا عاری از هرگونه آلودگی باشد. مردم لباس‌های تمیز را داخل صندوق‌ها می‌گذاشتند و از نخستین روز ماه رمضان بر تن می‌کردند.»
نظر شما