چه کسی پدافند شیمیایی سپاه را پایه گذاری کرد؟

همشهری آنلاین- گروه فرهنگی: استفاده رژیم بعثی عراق از سلاح‌های شیمیایی در دوران دفاع مقدس، یکی از دردناک‌ترین حوادث آن دوران است که بسیاری از رزمندگان ایرانی را در همان زمان به شهادت رساند و خیلی‌ از رزمندگان هم بر اثر همان حملات شیمیایی رژیم بعثی عراق مجروح و سال‌ها با پیامدهای دردناک این سلاح شیمیایی رنج کشیدند. به بیان دیگر، یکی از فجیع‌ترین جنایت رژیم بعثی عراق در زمان جنگ استفاده از سلاح شیمیایی در حملات بود که به واسطه استنشاق گاز شیمیایی شمار زیادی از رزمندگان شهید و مجروح شدند. محسن رفیق‌دوست وزیر وقت سپاه در بخشی از خاطرات خود که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است می‌گوید: «عملیات خیبر، اولین عملیاتی بود که دشمن، از سلاح شیمیایی در حد بسیار بالا استفاده کرد؛ این در حالی بود که ما آمادگی نداشتیم و به این خاطر ۸ درصد از مجروحین شیمیایی ما شهید شدند. در آن شرایط، برادری به‌نام اسماعیل ثقفی‌نیا که به عنوان یک بسیجی در عملیات خیبر به جبهه آمده بود، در وزارت سپاه پیش من آمد و گفت که من بیولوژی خوانده‌ام و می‌توانم در پدافند شیمیایی اقداماتی بکنم. ما بلافاصله در صنایع وزارت سپاه یک بخش پدافند شیمیایی با مسئولیت آقای ثقفی‌نیا ایجاد کردیم و به سرعت احتیاجات دفاع شیمیایی را تهیه نمودیم. از احتیاجات انفرادی گرفته تا گروهی، پایگاهی و ... یعنی مثلاً برای هر فرد، یک بسته‌ آماده کرده بودیم که در داخل آن، آمپول خودتزریقی آوروپین، پودر، ماسک یدکی، کپسول ماسک و... بود که همه این‌ها را هم در داخل تولید می‌کردیم و یا به سرعت از خارج می‌آوردیم. همچنین در ماشین‌های تویوتا مخزن بزرگی تعبیه کرده بودیم و با همان پودرها، محیط را هم پاکسازی می‌کردیم. در اثر این تمهیدات بود که در عملیات بعد که باز دشمن به‌صورت وسیع‌تر از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرد، تعداد شهدای ما، ۸ در هزار بود! یعنی ده درصد تقلیل پیدا کرد. البته [هرچه می‌گذشت] باز امکانات بیشتری تهیه می‌کردیم و خودمان می‌ساختیم؛ مثلاً آمپول‌ها را دیگر خودمان در ایران می‌ساختیم و تولید می‌کردیم. گرد را خودمان تولید می‌کردیم و به جبهه‌ها می‌فرستادیم. لذا بعد از عملیات خیبر و تسخیر جزایر مجنون و استفاده وسیع رژیم بعث از سلاح‌های شیمیایی، برای عملیات بدر استعداد و نیرویی که می‌باید پشتیبانی بکنیم را بیشتر کردیم و توپخانه را هم اضافه کردیم و از همه مهمتر خودمان را برای پدافند شیمیایی وسیع‌تری آماده ساختیم.»