سید حسین نصر در پیام خود آورده است:
هوالجمیل. از زمانی که ایرانیان پا به عرصه تاریخ گذاردند خداوند متعال به آنان استعداد استثنائی در زمینه هنر عطا فرموده بود و در هر دوره از تاریخ طویل خود آثار متعدد بدیع در زمینه هنر از خود به جا گذاشتند.
گرچه کلمه «بس» در شعر معروف حکیم ابوالقاسم فردوسی (هنر نزد ایرانیان است و بس) مبالغه شاعرانه است اما بقیه بیت، حاکی از حقیقتی عمیق است.
منظور فردوسی در این بیت از هنر فرهنگ به معنای امروزی آن است ولی در عین حال هنر به معنای رایج آن را نیز در بر می‌گیرد.
هنر و زیبایی همواره در تمام شئون حیات ایرانیان قبل از تهاجم تجدد و زندگی ماشینی با تمام زشتی آن تجلی داشته است.
از معماری و باغ‌سازی گرفته تا لباس و تزئینِ فضای روزانه، از تجلید کتاب و خطاطی گرفته تا شعر و موسیقی.
در کمتر تمدنی در سطح جهانی، هنر و زیبایی مرکزیت و اهمیتی داشته است که ما در فرهنگ خود در ادوار گوناگونِ تاریخی‌مان می‌بینیم.
مینیاتور در دوران اسلامی در ایران با تصاویر کُتب علمی مخصوصاً در رشته‌های داروسازی و گیاه‌شناسی آغاز شد و به‌تدریج به مصور ساختنِ کُتب ادبی مخصوصاً شاهنامه فردوسی گسترش یافت و از دوران تیموری تا صفوی این هنر به اوج کمال خود رسید و در این دوره، نقاشانی مانند نقاشان شاهنامه بای سُنقر و رضا عباسی و بهزاد ظهور کردند که سنت مینیاتور ایرانی را در زمره برجسته‌ترین مکتب‌های نقاشی در سطح جهانی قرار دادند.
لکن در دوران پایان عصر صفوی این هنر از لحاظ کیفیت افول کرد و در عصر قاجاریه سبک جدید نقاشی مُلهم از بسیاری جهات از مکتب‌های اروپایی هر چند با رنگی هنوز ایرانی تا حد زیادی جایگزینِ هنرِ سنتیِ مینیاتور شد.
از سوی دیگر از پایان دوره قاجاریه به بعد تقلید مستقیم و اقتباسی از مکتب‌ها و سبک‌های نقاشی غربی در صحنه نقاشی در ایران پدید آمد. در این شرایط بود که استادِ بزرگِ سبکِ اصیل مینیاتور، حسین بهزاد به احیای این سنتِ اصیل مینیاتور ایرانی، کمر همت بست و این هنرِ بنیادی را احیاء کرد.
امروز که اثر «رنج و رنگِ» استاد حسین بهزاد به ثمر رسیده است باید از نویسنده و پژوهشگرِ فرهنگ و هنر و فلسفه و محققِ با پشتکار و بصیر آقای محمدرضا اسدزاده تشکر کرد که با کوشش‌های متمادی موفق شدند این کتابِ نفیس و پرارج را که احیاء کننده نام و آثار استاد بهزاد است در سطح بین‌المللی، نشر دهند.
شایسته است که همه آنانکه به فرهنگ اصیل ایرانی علاقه‌مند هستند، مراتب سپاسگزاری خود را از این اقدامِ مبارک ابلاغ دارند باید به جناب اسدزاده تبریک گفت که بالاخره ثمره این همه زحمت‌های ایشان به مَنصه ظهور رسید.
برای ایشان و نهادهای همکار در این اقدا
مبارک آرزوی توفیق در خدمتِ هر چه بیشتر به فرهنگ و هنر ایران دارم و نیز امیدوارم که این اثرِ گرانقدر هر چه بیشتر جهانیان و خودِ ایرانیان را متوجه اهمیتِ آثار استاد بهزاد و سُنتِ اصیلِ مینیاتور به عنوان عنصری پرارج در فرهنگ ایران سازد.
الله جُمیل و یُحِب الجمال ـ سید حسین نصر. آبان ۱۳۹۵
نظر شما