اين خبر كه روز نهم شهريورماه جاري و همزمان با روز ملي يوزپلنگ به نقل از انجمن ملي يوزپلنگ منتشر شد بلافاصله از سوي مدير پروژه بين‌المللي حفاظت از يوزپلنگ آسيايي تكذيب شد. اكنون محمدصادق فرهادي‌نيا، دانشجوي دوره دكتراي دانشگاه تهران كه سال‌ها در حوزه حيات‌وحش فعاليت كرده است، مي‌گويد: براي حفاظت از يوز ضروري است كميته‌اي ملي با حضور كارشناسان ملي و منطقه‌اي تشكيل شود. گفته‌هاي فرهادي‌نيا از آن رو اهميت دارد كه وي تنها فرد ايراني است كه در سال 2012 موفق به دريافت جايزه معتبر بين‌المللي «رابينويتز- كاپلان» براي نسل آينده در حفاظت از گربه‌سانان شد.
اين جايزه كه از سال ۲۰۰۷ توسط مؤسسه پانترا از آمريكا اهدا مي‌شود، هر سال به تنها يك نفر از سرتاسر دنيا كه كمتر از ۴۰ سال داشته و فعاليت‌هاي زيادي در زمينه حفاظت از گربه‌سانان انجام داده باشد، اعطا مي‌شود. او درباره جمعيت يوزهاي ايران به خبرگزاري مهر گفت: بر اساس تصاویری که از سال ۸۰ تا ۹۵ توسط دوربین های تله ای گرفته شده، مجموعا توانسته ایم ۱۱۰ یوزپلنگ زنده شناسایی کنیم و ۴۷ یوزپلنگ هم تاکنون از بین رفته اند که اینها کمتر در تصاویر قبلی ثبت شده بودند.
این کارشناس حیات وحش ادامه داد: گستره تاریخی حضور یوز حدود یک میلیون کیلومتر را شامل می شده که امروز حدودا ۲۴۲ هزار کیلومتر مربع گستره نقاطی است که در آن احتمال مي دهيم یوز حضور داشته باشد. فرهادی‌نیا در باره تعداد يوزها، گفت: جمعیت قابل انتظار ما ۵۰ تا ۷۵ یوزپلنگ است. اما فقط در نیمی از زيستگاه هاي يوز حضور اين حيوان گزارش شده است و این به معنای آن است که نیمی از عدد فوق قابل اثبات است؛ یعنی ۲۵ تا ۳۲ یوزپلنگ در کشور!
- تصويري از يوزهاي ماده، ثبت نشده
اين كارشناس حيات‌وحش با اعلام اينكه يوزهاي ماده به‌شدت مخفي‌كارند و در بسياري از پروژه‌هاي دوربين گذاري در جهان هيچ تصويري از يوزهاي ماده ثبت نشده، گفت: كم‌تراكم بودن يوزپلنگ‌ها و فقدان سيستم پايش مركزي منابع مربوطه از ديگر مشكلات حفاظت از يوز هستند. يك‌دهه پيش، ۳۵ پلنگ‌آمور در طبيعت و ۲۰۰ پلنگ در اسارت وجود داشت و همان زمان در ايران ۷۰ يوزپلنگ در طبيعت حضور داشت و هيچ ذخيره‌اي در اسارت نداشتيم، اما امروزه تعداد يوز در طبيعت مشخص نيست و تنها 2يوز در اسارت داريم؛ درحالي‌كه تعداد پلنگ‌آمور در طبيعت به بيش از ۵۰ رسيده و ۲۰۰ پلنگ در اسارت را هم در اختيار دارند. بر اين اساس، ما مقام در معرض خطرترين گربه‌سان دنيا را (درسطح زيرگونه) از پلنگ‌آمور ربوده‌ايم و اكنون يوزپلنگ آسيايي« درمعرض خطرترين گربه‌سان دنياست».
- حفاظت از يوزها ممكن است
محمدصادق فرهادي‌نيا با اعلام اينكه هنوز اميد براي حفاظت يوزپلنگ داريم اما نه با روند فعلي، مي‌گويد: مهم‌ترين هدف براي پروژه حفاظت از يوزپلنگ آسيايي بايد اين باشد كه وضعيت يوزپلنگ از CR يعني در آستانه انقراض به EW يعني منقرض شده در طبيعت بدل نشود. وي با تأكيد براينكه بايد كميته ملي متشكل از كارشناسان ملي و استاني براي حفاظت از يوزپلنگ آسيايي تشكيل شود، گفت: هم‌اكنون، استراتژي كاملي كه براساس نظرات كارشناسان مجرب استان‌ها و زيستگاه‌هاي يوزپلنگ شكل گرفته باشد، وجود ندارد. فرهادي‌نيا افزود: اگر مي‌خواهيم به بقاي يوز اميدوار باشيم اول بايد جلوي تلفات را بگيريم.
تمركز بر چوپانان و شكارچيان كه عامل نزديك به ۵۰ تا ۶۰ درصد تلفات شناخته شده يوز در ايران هستند بايد در دستور كار قرار گيرد. جاده‌ها درصد كمتري از تلفات را به‌خود اختصاص داده‌اند، ولي چون لاشه يوزها راحت‌تر ديده مي‌شود، همه فكر مي‌كنند پروژه يوز بايد روي ايمن‌سازي جاده‌ها تمركز كند.
حال آنكه شكارچيان غيرمجاز و چوپانان بيش از جاده يوزها را تهديد مي‌كنند. وي افزود: بايد اولويت‌هاي آموزشي را بازبيني كنيم؛ زيرا مدارس تهران در اولويت ما نيستند. كساني كه در زيستگاه يوز زندگي مي‌كنند بايد اولويت اول ما باشند و بايد با كسي كه احتمال برخورد با يوز را دارد، صحبت كنيم؛ زيرا مردم ديگر به اندازه كافي يوز را مي‌شناسند. علاوه بر اين، از روند ايجاد قرق‌هاي خصوصي در محدوده يوز، خارج از منابع حفاظت شده، بايد با جديت حمايت شود.
نظر شما