شیرویه سپهری: خسارات تولید و فروش یک کالای تقلبی تنها اقتصادی نیست. به کارگرفتن یک قطعه تقلبی خودرو می‌تواند جان چندنفر را به خطر بیندازد. استفاده از یک محصول غذایی تقلبی، سلامتی و بهداشت جامعه را با تهدید جدی روبه‌رو می‌کند.

 با رواج اجناس تقلبی تنها مصرف‌کنندگان زیان نمی‌بینند. اعتماد جامعه را نسبت به تولید‌کنندگان و فروشندگان و به خصوص آنها که وارد جرگه‌های تقلب و خلاف هم نمی‌شوند سست می‌کند و در نهایت، این بی‌اعتمادی‌ها و زیان‌ها به ضرر اقتصاد و مناسبات اجتماعی ما خواهد بود. در سال‌های اخیر بی‌توجهی به روش‌ها و کیفیت کالاهای وارداتی زمینه را برای عرضه اجناس تقلبی مساعد کرد. کسانی که از خارج و به خصوص چین انواع کالاهای بی‌کیفیت را برای سودشخصی وارد کشور کردند، فضای ناسالم امروز در بازار مبادلات کالا را نیز پدید آوردند. امید است باتوجه سریع و اساسی دولت ضمن جمع‌آوری تمامی اجناس تقلبی و غیراصیل از سطح فروشگاه‌ها با عاملان اصلی و پشت پرده این تخلف عظیم، برخورد شود. اگر اجناس اعم از تولیدی یا وارداتی براساس کیفیت طبقه‌بندی و قیمت‌گذاری شوند تا مردم بنا به بضاعت خود به خرید آنها روی بیاورند بساط عرضه‌کنندگان کالاهای تقلبی سریع‌تر جمع‌ می‌شود.

در قمقمه آب ماشین‌ام که پژو206 است، هرز شده بود و‌آب نشت می‌کرد. رفتم در محله‌مان در حوالی میدان فاطمی از یک لوازم یدکی فروش یک در قمقمه خریدم با اصل فرانسوی‌اش به قول معروف مو نمی‌زد! در را بستم و خوشحال و با رضایت قلبی عازم منزل شدم. وقتی به خانه رسیدم، دیدم دوباره آب نشت کرده است منتهی این‌بار بیشتر، چون در جدید قمقمه خرد شده بود؛ مثل 90درصد جنس‌های وارداتی چینی و قطعاتی که به صورت زیرزمینی تولید و روانه بازار می‌شوند. اگر مشکل محدود و منحصربه همین یک مورد بود قابل‌اغماض بود اما وقتی به حافظه‌ام رجوع کردم نمونه‌های دیگری از فروش و عرضه اجناس تقلبی به خصوص لوازم یدکی خودرو به یادم آمد؛ کار خطرناکی که به صورت یک بیماری مسری درآمده و از عوامل اصلی حوادث رانندگی در جاده‌ها هم می‌تواند باشد.

دوستی می‌گفت نیمه دوم تعطیلات عید امسال، تصمیم گرفتم با خانواده به یکی از شهرهای حاشیه کویر بروم. هم جاده خلوت‌تر بود و هم هوا معتدل‌تر اما پس از وارسی اتومبیل متوجه شدم که لنت ترمز چرخ‌ها، وضع مناسبی ندارند. خودرو را بردم تعمیرگاه سفارش کردند بروم لنت ترمز بخرم و بیاورم. من هم گشتم و لنت‌هایی را خریدم که روی آنها عبارت «ساخت کره» نوشته شده بود. لنت‌ها را نصب کردند. همان روز باید می‌رفتیم میدان میوه‌وتره‌بارتا برخی نیازهای سفر را تهیه می‌کردیم. بین راه متوجه شدم که ترمز ماشین وضعیت مناسبی ندارد. وقتی به خانه برگشتیم و چرخ‌ها را وارسی کردم دیدم هر دو لنت خرد شده‌اند! با عجله، بقایای لنت را بردم و به فروشنده نشان دادم. شخص محترم و باوجدانی بود، پولم را پس داد و گفت: وقتی جنس را برای ما می‌آورند مثل هندوانه سربسته است اما بعد تقلبی بودن‌اش معلوم می‌شود. شما نهمین نفری هستید که امروز به همین دلیل به فروشگاه ما مراجعه کرده‌اید!

و اما نمونه آخری که برای همسایه ما اتفاق افتاد؛ او می‌گفت، جارو برقی ما خراب شده بود. دنبال یک جاروی برقی خوب با قیمت متوسط می‌گشتم، به خصوص که مثل بعضی از لوازم خانگی ساخت داخل سروصدای گوشخراش نداشته باشد. درمنزل یکی از بستگان به نمونه‌ای از یک جارو برقی ساخت خارج برخوردم. مناسب بود و صدای ملایمی هم داشت. در حوالی منزلمان به فروشگاهی که به عنوان نمایندگی همان کالا، تابلو داشت، مراجعه کردم و جاروبرقی خریدم اما بعد از روشن کردم متوجه شدم که مکش بسیار ضعیفی دارد و اما در عوض صدایش گوشخراش است. به فروشنده مراجعه کردم. او اصرار داشت که جنس اصلی است اما من کالا را با ضرر پس دادم و پس از پرس‌وجو متوجه شدم که برخی کالاهای تولیدی نامرغوب داخلی یا وارداتی، با برند شرکت‌های بزرگ و معروف در ایران عرضه می‌شوند!

باید دید این مشکل عرضه کالاهای تقلبی با مارک‌های معروف از کجا ناشی می‌شود. روزی، روزگاری موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به تنهایی توان آن را داشت که از تولید و عرضه انواع کالاهای تقلبی جلوگیری کند و اگر مواردی وجود داشت دور از چشم ماموران انجام می‌گرفت و پس از کشف با متخلفان به موجب قانونی به شدت برخورد می‌شد اما حالا به علت تعدد کارگاه‌های زیرزمینی و واردات کالاهای تقلبی از شرق کشور، کنترل این موارد بسیار سخت شده است. کسانی که برند شرکت‌های معروف را جعل می‌کنند و با آن کالای تقلبی می‌سازند و مردم را دچار زیان‌های سنگین اقتصادی و حتی جانی می‌کنند، برای این قبیل خلاف‌ها نیاز به تجهیزات دارند. از این‌رو می‌توان گفت که این کالاها سازمان یافته و به صورت انبوه تولید و عرضه می‌شوند و شبکه وسیعی آنها را در بازار مصرف عرضه و جابه‌جا می‌کند.

برای شناسایی شبکه‌های خلافکار واردکننده اجناس تقلبی یا تولیدکنندگان اینگونه کالاها در داخل اولا باید تمامی کالاهای تولید داخل و وارداتی به شرط دارا بودن کیفیت علاوه بر مهر استاندارد با یک رنگ و مشخصات چشمگیر برای مصرف کننده قابل شناسایی باشند. در آن صورت می‌توان کالاهای تقلبی را شناسایی کرد و تولید‌کنندگان آنها را تحت تعقیب قانونی قرار داد. بدیهی است با فراهم شدن چنین شرایطی، اگر کسانی دست به جعل علائم و نشانه‌های استاندارد زدند باید به شدت مجازات شوند تا چنین تخلفی تکرار نشود.

مسئله اصلی از تعدد مبادی ورود کالا به کشور نیز سرچشمه می‌گیرد. دولت باید امکانی فراهم کند که به اصطلاح اسکله‌های غیرقانونی برچیده شوند و تمامی کالاهای وارداتی از مبادی مشخصی وارد شوند و تحت نظارت و کنترل دقیق‌ قرار داشته باشند. البته پیداست که برخی مبادی غیرقانونی ممکن است به اعتبار برخی امتیازات رابطه‌ای و رانت به وجود آمده باشند. باید این موارد هم شناسایی شوند و به احدی اجازه داده نشود خارج از مبادی ورودی قانونی برای کالا مبادرت به واردات کند. مسئولان فروشگاه‌های عرضه کننده کالاهای تقلبی نیز باید بدانند که به صرف عدم‌آگاهی آنها از کیفیت جنسی که داخل بسته‌بندی قرارگرفته نمی‌توانند از مجازات‌های قانونی راه گریز داشته باشند.

دستگاه‌های مسئول باید پیوسته از طریق اطلاع‌رسانی، مردم را نسبت به هرگونه تقلبی در تولید و عرضه کالاها آگاه سازند و به محض کشف یک نمونه سریعا مراتب از طریق رسانه‌ها اعلام شود. البته پیش‌شرط موفقیت در این مبارزه جمع‌آوری فوری کالای تقلبی از سطح فروشگاه‌هاست؛ چون نمی‌توان تنها به اتکای اطلاعیه و اعلان مردم را از خرید اجناس تقلبی بازداشت. به نظر می رسد باتوجه به افزایش روزافزون عرضه لوازم یدکی تقلبی خودرو در سطح فروشگاه‌ها و خطراتی که می‌تواند متوجه سلامتی مردم و امنیت ترابری کشور شود، باید سریعا از سوی سازمان‌های مسئول و در یک اقدام هماهنگ این قبیل قطعات جعلی شناسایی و از فروشگاه‌ها جمع‌آوری شوند.ایجاد بنیان‌های درست و قانونمند برای جلوگیری از تولید و عرضه اجناس غیراصل در کشور ضروری است؛ حتی اگر نیازمند بازنگری در قوانین باشد.

کد خبر 230503

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار اقتصاد كلان

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز