یکشنبه ۱۷ شهریور ۱۳۹۲ - ۱۶:۵۲
۰ نفر

قدیم‌تر‌ها که یخ‌ساز و یخچالی وجود نداشت مردم بناهای مخروطی می‌ساختند که داخل آن هوای خنک جریان داشت و یخ‌ها را می‌توانستند در آن نگهداری کنند.

یخچال

شواهد تاریخی نشان می‌دهد که مسئول یخچال، پس از انبار کردن یخ با مقداری گیاه خشک یا خار و هیزم دریچه‌های بنا را مسدود می‌کرده است. مردم در تابستان‌های گرم از این یخ‌ها استفاده می‌کردند. یخچال ورودی شهرستان ابرکوه یکی از این بنا‌هاست که ساخت آن مربوط به دوره قاجاری است. این یخچال خشتی با پلانی به‌صورت مدور و حجمی مخروطی شکل به‌صورت پله‌ای ساخته شده است.

از این یخچال‌های خشتی ۴‌عدد در ابرکوه باقی مانده است. لازم به یادآوری است که ابرکوه (ابرقو) شهری در استان یزد است. این شهر مرکز شهرستان ابرکوه است و در بخش مرکزی این شهرستان قرار گرفته‌است. این شهرستان در مسیر بزرگراه یزد - اقلید - یاسوج قرار دارد. ارتفاع یخچال اصلی یادشده در این شهرستان حدود ۲۰‌متر است.

سطح کف داخل بنا، گودتر از سطح زمین‌های بیرونی ساخته شده است. یخچال‌ها دارای ۴ بخش عمده شامل حوض‌بند، مخزن یخ، دیوارهای سایه انداز و گنبد بزرگ روی مخزن هستند. مصالح به‌کار رفته در بنا، سنگ و خشت‌خام و گل و چوب و آهک است. معمار آنها ابتدا حدود ۵۰ سانتی‌متر را با مصالح سنگ، ملات، ماسه و آهک بنا می‌کرده و باقی را با خشت و گل می‌ساخته است. از ویژگی‌های بارز این بنا طرح و فرم ساخت آن است. گفتنی است در بیشتر موارد یخچال‌های خشتی در مالکیت خان‌ها و خواص بوده و در برخی موارد هم فرد خیری آن را برای استفاده مردم می‌ساخته و وقف می‌کرده است.

کد خبر 230281
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز