سرعت وزش باد طی چند روز گذشته در این منطقه از کشور آنچنان بالا و بالاتر رفت تا طوفان شن بر پا شد. حالا طوفان به سرعت زندگی مردم را زیر شن مدفون می‌کند و سرعتش نزدیک به 100کیلومتر در ساعت رسیده است. طوفانی با این سرعت کوهی از شن را جابه‌جا می‌کند و به همین خاطر اکنون بیش از 100خانه در استان سیستان و بلوچستان زیر شن دفن شده‌اند. با وجود این، به‌نظر می‌رسد که امکانات لازم در اختیار نیروهای امدادی اغلب شهرستان‌های این استان همچون هیرمند و زهک نیست و عملیات امدادی و جابه‌جایی شن‌ها با کندی صورت می‌پذیرد. در شهرستان هیرمند طی چند روز گذشته مغازه‌ها تعطیل، مواد غذایی پر از خاک و شن و بسیاری از کوچه‌ها به‌دلیل انباشته شدن خاک مسدود شده است و مردم از روی پشت‌بام‌ها تردد می‌کنند. این در حالی است که بسیاری از افراد نیز خسارات سنگینی را به‌خاطر شغل متحمل شده‌اند. تمام مزارع این منطقه به‌دلیل نبود آب از بین رفته و خاک، تمامی رودها و انهار را پر کرده است و دیگر چیزی به نام کشاورزی در این منطقه وجود ندارد. در همین رابطه فرماندار هیرمند به خبرنگار همشهری گفت: 35روستا در بخش شمالی شهرستان هیرمند و در نزدیکی دریاچه هامون درگیر طوفان شن و ریزگردهای ناشی از خشک‌شدن دریاچه هامون و خشکسالی در کشور افغانستان هستند.
سلطان‌علی دهمرده با بیان اینکه این روستاها تقریبا بیشتر ایام سال را با وجود طوفان شن به‌سختی سپری می‌کنند، افزود: هم‌اکنون اکثر چاهک‌های عشایری که برای تامین آب دام‌ها استفاده می‌شود توسط ماسه بادی پر شده و نیاز به لایروبی دارند. وی ادامه داد: 100درصد سبزی‌کاری و صیفی‌کاری شهرستان و مناطق مرزی سیستان و بلوچستان تحت‌تأثیر این طوفان‌ها از بین رفته و تاسیساتی مثل برق و مخابرات خیلی وقت‌ها با اختلال روبه‌رو می‌شود. وی اضافه کرد: البته خوشبختانه مشکل تاسیسات برقی و مخابراتی شهرستان رفع شده است. فرماندار هیرمند در ادامه به مشکل تردد در راه‌های مواصلاتی اشاره کرد و گفت: ستاد بحران در بازگشایی راه‌ها تشکیل شده و در حال حاضر جاده مسدودی نداریم. وی اظهار داشت: صادرات در بازارچه مرزی گمشاد با مشکل مواجه شده؛ البته این بازارچه تعطیلی نداشته اما روند صادرات بسیار کاهش یافته است. دهمرده در رابطه با میزان غلظت ریزگردها هم بیان کرد: غلظت ریزگردها در حدود 3100میکروگرم بر مترمکعب یعنی 20برابر حد استاندارد جهانی است.
کمبود امکانات کمک‌رسانی
فرماندار شهرستان هیرمند در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو به کمبود امکانات امدادی اشاره کرد و گفت: در این شهرستان با این همه مشکل فقط 5 لودر از سوی شهرداری و اداره‌کل راه و شهرسازی، 2گریدر و 4کمپرسی فعال است و محدودیت‌های بسیاری داریم. وی اضافه کرد: برای لایروبی چاهک‌های عشایری به بیل مکانیکی نیاز داریم که متأسفانه موجود نیست. دهمرده همچنین عنوان کرد: طی چند وقت اخیر به‌طور میانگین هفته‌ای یک‌بار ادارات تعطیل شده است. وی به جلسه هفته گذشته با حضور استاندار اشاره کرد و اظهار داشت: در این جلسه تشکیل ستاد بحران در شهرستان و تامین ماشین‌آلات و اعتبارات لازم برای لایروبی چاهک‌ها را خواستار شدیم.
راه حل از طریق دیپلماسی
دهمرده تنها راه‌حل خارج شدن از وضعیت فعلی را آبدار شدن دریاچه هامون از طریق دیپلماسی فعال با کشور افغانستان عنوان کرد و افزود: افغانستان حقابه رودخانه هیرمند را نمی‌دهد.
زهک هم گرفتار شن‌های روان
شهرستان زهک سیستان و بلوچستان هم جزو یکی از مناطقی به‌حساب می‌آید که اکنون با پدیده شن‌های روان مواجه است. در همین خصوص مهر گزارش داد که خشک‌شدن دریاچه هامون در این منطقه و تبدیل بادهای 120روزه به بادهای 180روزه، نفس مردم را گرفته است. فرماندار شهرستان زهک از محاصره 57 روستا به‌دلیل حرکت شن‌های روان در این منطقه خبر داد و افزود: با شدت‌گرفتن وزش طوفان و گرد و خاک در منطقه سیستان، میزان آلودگی هوا ناشی از حرکت شن‌های روان در شهرستان زهک به حد چشمگیری افزایش یافته است. حبیب پیری به مهر گفت: غلظت گرد و غبار و کاهش شعاع دید طی 2 روز گذشته بسیاری از کارهای روزمره مردم را مختل کرد و ادارات دولتی را به تعطیلی کشاند. وی با بیان اینکه تعداد دستگاه‌ها و ماشین‌آلات راهسازی در این منطقه تناسبی با حجم شن‌های روان ندارد، اظهار داشت: با این وجود تلاش برای بازگشایی راه‌های مواصلاتی و کمک به مردم روستاهای منطقه ادامه دارد. وی گفت: طوفان شن موجب وارد آمدن خسارات بسیاری به جایگاه‌های دام، چاه‌های کشاورزی، زمین‌های زراعی و تاسیسات زیربنایی در منطقه شده است. گفتنی است حیات سیستان به رودخانه هیرمند که از افغانستان سرچشمه می‌گیرد، وابسته است. آب این رودخانه به سوی ایران به‌علت جنگ و بی‌ثباتی این کشور چندین دوره قطع و باعث ایجاد خشکسالی‌های شدید و خشک‌شدن هامون شده است که آثار زیان‌بار اقتصادی و اجتماعی فراوانی را برای این منطقه در پی داشته است. کارشناسان و برخی مسئولان بر این باورند که اگر دولت افغانستان با جمهوری اسلامی ایران همکاری کند بسیاری از این مشکلات حل خواهد شد.
