به گزارش همشهری آنلاین، در ابتدا مهران هوشیار با موضوع "تاثیر شرایط اجتماعی و فرهنگی دوران قاجار بر روند آموزش در زمینه هنرهای سنتی و نگارگری" سخنرانی کرد.
هوشیار گفت: با توجه به وضعیت فرهنگی، سیاسی و اجتماعی دروان قاجار به عنوان دروازه تاریخی ورود فرهنگ غرب و اروپا به ایران، ضرورت دارد چالشهای موجود در تقابل میان سنت و مدرنیته مورد بازبینی قرارگیرد.
هوشیار با اشاره به آموزش سنتی و استاد شاگردی در هنر گفت: روش سنتی آموزش استاد شاگردی ریشه در فرهنگ سنتی و شرقی دارد، اما این شیوه دچار تحول شد و الگوبرداری از نظام آموزشی غرب ضربه جبران ناپذیری بر ساختار هنرهای سنتی ایران برجای گذاشته است و ضرورت این ساختار آموزشی مورد بازنگری قرار گیرد.
خشایار قاضی‌زاده در ادامه مقاله‌ای با عنوان "ارتباط فرم و فضا در نگاره های سلطان محمد در خمسه تهماسبی" ارائه کرد.
قاضی‌زاده با اشاره به اهمیت فرم وفضا در آثار هنری گفت: در تفکر و هنر اسلامی به فرم و فضا پرداخته شده است و در یکی از شاخه‌های این هنر، یعنی نگارگری اسلامی ایران، فرم و فضا براساس اندیشه عرفانی اسلام رخ نموده است و نگارگران ایرانی در نگاره‌های خود جلوه‌ای خاص از هماهنگی میان فرم و فضا را به نمایش گذاشته‌اند.
وی ادامه داد: از مهم‌ترین منابع مصور‌سازی برای نگارگران ایرانی نسخه خمسه تهماسبی است که در آن آثار ارزشمندی به قلم هنرمندان بزرگ آن زمان تصویر شده است.
در این کتاب چهار اثر گرانقدر بر جای مانده، که معرف چگونگی ارتباط فرم و فضا در نگارگری مکتب تبریز عهد صفوی است.
رضا میر‌مبین در ادامه همایش مقاله‌ای با عنوان "تصویر آرمانی، قدیمی‌ترین میراث نگارگری ایرانی" ارائه کرد.
میر‌مبین گفت: درمورد حالات و صور آرمانی و خاص نگارگری ایرانی مطالب فراوانی به رشته تحریر درآمده است.
اما تاکنون تحقیقی جامع که در اعصار باستانی کاوش کند و ریشه‌های اصلی این نوع تفکرِ منعکس شده در نگارگری را بازشناساند انجام نشده است.
این مقاله می‌کوشد با استناد به منابع تصویری و مکتوب بسیار قدیمی، گامی چند در این وادی بردارد.
حسن محمد هفشجانی نیز در همایش علمی نگارگری با موضوع "تذهیب تیموری و جایگاه آن در صفحه‌آرایی نسخ نفیس این دوران" مقاله خود را ارائه کرد.
محمدی هفشجانی گفت: دوران تیموری از مهم‌ترین ادوار هنری ایران در حوزه کتاب آرایی و هنرهای مرتبط با آن از جمله تذهیب است که با ویژگی‌های مختص به خود در قالب مکاتب هرات و شیراز جلوه می‌کند.
وی در ادامه گفت این پژوهش با اهداف شناخت و توصیف ویژگی‌های تذهیب تیموری و عناصر آن انجام شده است.
محمدی هفشجانی با اشاره به نتایج این پژوهش گفت: نتایجی مانند استفاده از نقوش اسلیمی و ختایی در هر سه مکتب هرات پیشین،هرات پسین و شیراز اما با روشهای متفاوت بکارگیری، استفاده از فرمهای تذهیبی مختلف و متناسب با نحوه نگارش از این پژوهش به دست آمد.
مینا صدری سخنران بعدی همایش بود که با موضوع "تأثیر ادبیات عرفانی بر نگارگری مکتب هرات دوره تیموری" سخنرانی کرد.
صدری با اشاره به اهمیت عرفان در دوره تیموری گفت: در دوره تیموری اقبال ویژه‌ای به عرفان شد و این اقبال در ادبیات ظاهر شده است.
آثار عارفان و شاعران برجسته که معانی عرفانی را در قالب نثر یا شعر مطرح کرده بودند، مورد توجه قرار گرفت و بسیاری از هنرمندان به این امر توجه کردند.
وی در ادامه افزود: هنرمندان با چنین مبانی به خلق اثر هنری می‌پرداختند، به همین دلیل، معانی عرفانی در نگاره‌ها حضور یافته و عناصر بصری با ویژگی‌های ادبیات عرفانی ممزوج شدند و بیانی عرفانی گرفتند.
محرمعلی پاشا زانوس در این همایش مقاله‌ای با عنوان "آموزه‌های طبیعت‌گرایانه در نگارگری معاصر ایران" ارائه کرد.
پاشا زانوس با اشاره به تحولات سنت دیرپای نگارگری ایران در طی تاریخ گفت: در این مقاله به اوضاع نگارگری در سده حاضر توجه شده است که با بررسی انجام شده می‌توان به چند گرایش از جمله سنت‌گرایان، طبیعت‌گرایان و نگارگران مدرن اشاره کرد که همگی با عنوان "نو نگارگری" قابل بررسی است.
یکی از این گرایشات پر طرفدار، نگارگری طبیعت‌گرا بوده است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
