تاریخ عمومی ایران
-
چرا نام این محله نازیآباد است؟ | از روستای نازآباد تا حضور نازیها
روزگاری نازیآباد نه محلهای با خیابانها و آپارتمانهای کوچک و بزرگ در جنوب تهران، بلکه روستایی جمع و جور بود به نام «ناز آباد» که پشت حصار تهران و در دل اراضی بلوک غار قرار داشت. در باره علت نامگذاری این محله روایتهای مختلفی وجود دارد؛ از حضور آلمانیها در این محله تا روستایی به نام نازآباد.
-
باغی به جامانده از قاجار که شاخص ترین آثار ملی کشور است
باغ پهلوان پور یکی از آثار بر جای مانده از اواخر دوره قاجاریه است که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
-
اولین آپارتماننشینهای تهران | این شهرکها بیش از ۷۰سال قدمت دارند
ساختمانهای چهارصد دستگاه و هزار دستگاه یادگاری ارزشمند از گذشته محله نازیآباد است که رد پای مهندسان آلمانی در ساخت آنها دیده میشود. در ادامه به ویژگیهای متفاوت این ساختمانها که روزگاری نخستین آپارتمانهای تهران با سبک مدرن بودند پرداختهایم.
-
تمیزترین شهر ایران را بشناسید
نماد «بیرجند قدیم» که یکی از نمادهای نوروز آرایی مرکز خراسان جنوبی ست نه تنها در نوروز بلکه بعد از آن نیز همچنان مورد اقبال مسافران و مجاوران بیرجندی برای مرور خاطرات و نوستالوژی های گذشته آن هاست.
-
رژه آلمانیها در نازیآباد | مهندسان آلمانی در نازیآباد چه میکردند؟
تاریخچه محله نازی آباد با آلمانیها گره خورده است.اگرچه به گواه منابع مکتوب، نام محله نازی آباد ارتباطی به حضور آلمانیها یا نازیها در این محله ندارد، اما روزگاری مهندسان آلمانی در توسعه این محله نقش اساسی داشتند.
-
چرخ تولید در نازیآباد میچرخید
گامهای نخست توسعه محله نازیآباد و تبدیل شدن آن به محلهای پرجمعیت در جنوب پایتخت با ساخت چند کارخانه و مرکز صنعتی مهم در این محدوده برداشته شد. در ساخت شماری از این کارخانهها نیز ردپای مهندسان آلمانی دیده میشود. در ادامه به معروفترین کارخانههای نازیآباد پرداختهایم.
-
هزار و هفتاد نفر برای دویست محله
با مشارکت بیش از ۷۰ محقق، عکاس، نویسنده و... مجموعه کتابهایی جامع و خواندنی درباره هویت محلههای تهران تولید کرده است. «محله ما» عنوان کتابی است که هر آنچه درباره تاریخ یک محله باید بدانید در آن یافت میشود. در ادامه با «علیرضا زمانی» تهرانپژوه درباره کتابهای محله ما گفتوگو کردیم.
-
دوم خرداد ۱۳۵۸ یادآور یک تصمیم تأییده نشده | چرا استعفای خلخالی در خرداد ۵۸ پذیرفته نشد؟
تعداد روزنامه های ایران در سال ۵۸ زیاد نبود و یکی از مهمترین آنها، روزنامه اطلاعات بود که در دوم خرداد ۱۳۵۸ در صفحه اول خود خبر استعفای صادق خلخالی، رئیس دادگاه انقلاب را منتشر کرد.
-
بازشناسی شمایل یک شاهد عینی | انوار گنجینه تهران
مرحوم عبدالله انوار را به گنجینهای برای تاریخ و فرهنگ ایران و تهران تشبیه میکنند؛ پژوهشگر، کتابشناس و نسخهپردازی که عمر خود را وقف تحقیق، پژوهش و شرح و ترجمه آثار مختلف کرد و با کار ماندگارش در حوزه ثبت و حفظ نسخ خطی، دین خود را به فرهنگ و ادب میهن ادا کرد.
-
تصاویری از حرم امام رضا در دوره قاجار
طوس روستایی که پس از پذیرا شدن قدوم مبارک امام رضا(ع) روز به روز بزرگتر شد
-
رونمایی از جام زرین خشایارشا در موزه تخت جمشید | تصاویر
همزمان با هفته میراث فرهنگی جام زرین خشایارشا در موزه تخت جمشید رونمایی شد.
-
تصاویر دیدنی از رونمایی الواح هخامنشی
۳۵۰۶ گل نبشته هخامنشی اواخر شهریورماه ۱۴۰۲ در سفر رئیسجمهور به آمریکا، تحویل ایران شد. این الواح بخشی از گل نبشتهها و تبلتهایی است که حدود ۹۰ سال پیش دولت وقت ایران به صورت امانی به موسسه شرق شناسی شیکاگو سپرد تا آنها را رمزگشایی و مطالعه کنند.
-
پیدا شدن سازه ای مرموز در آرامگاه خشایارشا | تصاویر
بارانهای اخیر حفرهای بزرگ در پاییندست آرامگاه خشایارشا ایجاد کرده که در ادامه به یک شکاف طولی در محوطه نقش رستم منجر شده است.با این وجود، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید معتقد است آنچه در پیرامون آرامگاه پنجمین شاه هخامنشی رخ داده، بیشتر فروشُست بوده و راه چاره دارد.
-
از ملاقات با امینالضربها تا پرسه در دارالخلافه همراه با داریوش شهبازی
۴ دهه از عمر هفتاد و یک سالهاش را صرف پژوهش درباره تاریخ تهران کرده است. داریوش شهبازی، فعالیت خود در حوزه تاریخ تهران را از سالهای نخست دهه ۶۰ آغاز کرد و با نگارش کتابهایی چون روایتی از تاریخ تهران، از الهیه تا دروازه غار، تهراننامه و... پژوهشهای فراوانی در باره تاریخ تهران انجام داده است.
-
تاریخسازی با پای پیاده
مرحوم منوچهر ستوده، ایرانشناس و جغرافیدان تاریخی برجسته، با نگارش آثاری چون از آستارا تا استارآباد، تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس و... اطلاعات ارزشمندی از تاریخ و هویت نقاط مختلف کشور را به ثبت رساند و با نگارش کتاب دو جلدی جغرافیای تاریخی شمیران نیز گامی بلند برای معرفی گستره از پایتخت برداشت.
-
ایستاده با چراغ راهنما | چراغهای راهنمایی چطور به خیابانهای تهران آمدند؟
امروز دیگر این تصور که یک چهارراه شلوغ و پررفت و آمد چراغ راهنمایی نداشته باشد غیرممکن است. یک قرن پیش نیز زمانی که خودروها به جای چهارپایان و درشکهها مسئولیت جابجایی مسافران را در خیابانهای تهران به عهده گرفتند، نخستین بار جای خالی چراغ راهنمایی در چهارراههای شلوغ پایتخت احساس شد.
-
حصار و باروی خشتی محافظ کشاورزان دولابی بود
روزگاری به جای خیابانهای شلوغ محله اصفهانک تا چشم کار میکرد زمین کشاورزی دیده میشد و کوچهباغها و مزارعی که دل هر رهگذری را میبرد. آن روزها روستای اصفهانک دولاب قلعهای خشت و گلی داشت با ۴ برج دیدهبانی در چهار سو و دیوارهایی به ارتفاع بیش از ۷ متر که دهها خانواده در آن زندگی میکردند.
-
سرزمین عرفان و دانش | آشنایی با برجستهترین عالمان و عرفای دولاب
در اهمیت جایگاه علمی و مذهبی دولاب همین بس که محمد ابن جریر طبری، صاحب کتاب تاریخ طبری، در خاطرات خود از سفر به دولاب و نشستن پای درس علمای بزرگی چون ابوالبشر دولابی نوشته است. آبادی کهن دولاب در طول تاریخ خود میزبان جلسات مذهبی و عالمان بزرگ دینی بوده است.
-
اینجا نخستین محل زندگی ارامنه در تهران است
آبادی کهن دولاب در طول تاریخ خود پذیرای اقوام و مهاجران بسیاری از نقاط مختلف کشور بود. وجود گورستان قدیمی ارامنه در اراضی دولاب، یکی از مهمترین نشانههایی است که گواهی میدهد زندگی ارامنه در دولاب قدمت بسیار دارد. در ادامه به ماجرای کوچ ارامنه به دولاب و رسم خاص آنها در این آبادی پرداختهایم.
-
اینجا عجیب ترین و پر رازترین قبرستان ایران ؛ قبرستانی با درختان قطع شده! | تصاویر
«باغلق» روستایی ترکمن نشین در منطقه جرگلان استان خراسان شمالی است. قبرستان این روستا از قبرستانهای قدیمی خراسان و شکل آن نیز متفاوت از آرامگاههای متداول در ایران است و به همین دلیل جزو ۱۰ گورستان عجیب و پر رمز و راز کشور محسوب میشود.
-
نخستین وسیله حمل و نقل عمومی پایتخت چه بود؟
روزگاری درشکهها نخستین و البته محبوبترین وسایل حمل و نقل عمومی پایتخت بودند. پیش از ورود تاکسی به خیابانهای تهران، درشکهها مدرنترین و سریعترین وسیله حمل و نقل بودند که مسافران را از مراکز پررفت و آمدی چون سینماها، سالنهای تئاتر و ایستگاههای شلوغ شهر به مقصد میرساندند.
-
لشکرگاه افراسیاب در کدام نقطه تهران بود؟
دولاب قدمتی هزار ساله دارد. روستایی وسیع که با زمینهای زراعی خود شناخته میشد و اکنون به یکی از محلههای تهران تبدیل شده است. دولاب در طول تاریخ خود وقایع بسیاری را از سر گذرانده و چهرههای برجسته بسیاری نیز به جامعه علمی، فرهنگی و مذهبی تقدیم کرده است. در ادامه به تاریخ کهن این آبادی پرداختهایم.
-
۱۸ اردیبهشت سالروز اعلام حکم «میرزای شیرازی» درتحریم تنباکو است
روزی که عیاشی های ناصرالدین شاه کار دستش داد | زنان قلیان ها را در حرمسرای شاه شکستند
نهضت تنباکو، از جنبشهای اصیل و مردمی در تاریخ کشورمان است که در آن نقش عالمان دینی در مبارزه با استعمار غرب برجسته و تاثیرگذار است. در جریان نهضت تنباکو، اعتراض سراسری مردم ایران به قرارداد واگذاری انحصار بازرگانی توتون و تنباکو به یک شرکت انگلیسی اتفاق افتاد.
-
ماجرای کشف بنای تاریخی در همدان چه بود؟ | تصاویر
در پی عملیات پیادهراهسازی خیابان باباطاهر همدان یک بنای تاریخی در عمق ۱.۵ متری زمین کشف شد.
-
چرا در تهران قدیم خودروها وسط خیابان پارک میکردند؟
با توسعه شهر، افزایش جمعیت، توسعه حمل و نقل و افزایش شمار خودروها حالا دیگر کوچه و خیابانی را در پایتخت نمیتوان پیدا کرد که شهروندان خودروهای خود را در حاشیه آن پارک نکرده باشند. اما روزگاری در تهران قدیم وقتی نخستین نسل اتومبیلها وارد خیابانهای شهر شدند، رسم بود که رانندگان وسط خیابان پارک کنند.
-
اسراف و تجمل گرایی این زن ایرانی زبانزد بود + عکس و سند
تجملگرایی و اسراف در خاندان پهلوی از ویژگی های شناخته شده این خانواده بود که در میان آنها هم، شمس پهلوی خواهر ارشد محمدرضا به شواهد اسناد تاریخی یکی از مُسرفترین و تجملگراترین چهرههای رژیم پهلوی بوده است.
-
مادر شاه چگونه رحیم علی خرم را به ثروت افسانهای رساند؟
رحیمعلی خرم مقاطعهکار معروف زمان پهلوی و صاحب کاباره جزیره (پارک ارم کنونی) در آن زمان، روزگاری یک کارگر ساده آسفالتکار بوده که بواسطه آشنایی اتفاقی با مادر شاه به یک سرمایهدار بزرگ تبدیل شد.
-
تاکسیها چطور جای درشکهها را گرفتند؟ | شوفرتاکسیهای کت و شلواری تهران
هنوز شهر در سیطره درشکهچیها بود که اولین تاکسیها در خیابانهای تهران آفتابی شدند. این پدیده مدرن دنیای جدید که مسافران را زودتر به مقصد میرساند، به تدریج جای درشکهها را گرفت و همراه با خود واژههای تازهای چون شوفر تاکسی، کرایهکش و... را نیز وارد فرهنگ عامه کرد.
-
کشف گنج هخامنشی و ساسانی از قاچاقچی عتیقه در چالوس ؛ این اشیا هنوز قیمت گذاری نشده اند
فرمانده انتظامی شهرستان چالوس از کشف عتیقه جات هخامنشی در این شهرستان خبر داد.
-
آبناهار؛ میانوعده مخصوص طرشتیها
روزگاری که طرشت نه محلهای در قلب پایتخت، بلکه یک آبادی سرسبز با انواع باغهای میوه و محصولات کشاورزی در بیخ گوش تهران قدیم بود، ساکنانش آداب و فرهنگ غذایی مخصوص به خود را داشتند؛ از وعده آبناهار تا آداب و رسوم اطعام عزادران در محرم و صفر.