به گزارش همشهری، در پنجمین روز برگزاری نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال، نشست بررسی فرصت‌ها و چالش‌های صادرات نرم‌افزار در بحران جهانی اقتصاد با حضور محمود لیالی مدیرکل صنایع برق الکترونیک و فناوری اطلاعات وزارت صنایع، محمد حسن مهدی پور مدیرکل دفتر توسعه صادرات و خدمات سازمان توسعه تجارت، طلایی
نایب رئیس اتحادیه صادرکنندگان نرم‌افزار، محمدرضا شهرستانی رئیس اتحادیه تولیدکنندگان نرم‌افزار، جواد اتفاق پدیدآورنده و صادرکننده نرم‌افزار و آرش وکیلیان، معاون طرح و برنامه مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد و هر یک از این مسئولان از دیدگاه و منظر مسئولیت خود به تشریح چالش‌ها و فرصت‌های صادرات نرم‌افزار پرداختند.
پیش به سوی 80 میلیون دلار
آرش وکیلیان کارشناس مسئول مرکزتوسعه فناوری اطلاعات ورسانه های دیجیتال در ابتدای این نشست گفت: صادرات نرم‌افزار از ایران در سال 84 حدود 13 میلیون دلار بود که در
سال 85 به حدود 20 میلیون دلار رسید.
این میزان در سال 86 به 45 میلیون دلار افزایش یافت، در سال 87 به حدود 65 میلیون دلار رسید و پیش‌بینی می‌شود امسال بتوانیم میزان ارزش صادرات نرم‌افزارهای رایانه‌ای و رسانه‌ای را از ایران به حدود 80 میلیون دلار برسانیم.
وی افزود: گر چه هر سال با افزایش نسبی صادرات نرم‌افزار مواجه بوده‌ایم ولی با توجه به بازار بزرگ این محصولات در جهان سهم ایران در بازار جهانی ناچیز است و نمی‌توان این افزایش را به منزله موفقیت در این عرصه اعلام کرد.
مراجعه 300 تولیدکننده نرم‌افزار
محمود لیالی، مدیرکل صنایع برق الکترونیک و فناوری اطلاعات وزارت صنایع سخنران بعدی این نشست بود که با تشریح اقدامات انجام شده در وزارت صنایع برای توسعه تولیدات نرم‌افزارها در کشور گفت: بحث اصلی برای توسعه کشور در این عرصه آماده کردن محیط و زیرساخت‌های لازم برای سرمایه‌گذاری در این زمینه است.
از جمله این زیرساخت‌ها تدوین قوانین و ضوابط مناسب برای حمایت از حقوق تولیدکنندگان است. برای این کار شناسنامه دار کردن نرم‌افزارها شروع شده و تاکنون 300 تولیدکننده نرم‌افزار برای شناسنامه دار کردن محصولات خود مراجعه کرده‌اند.
وی عنوان کرد: اقدام دیگری که برای حمایت از تولیدات نرم‌افزارهای داخلی انجام شده است، هدفگذاری خرید 60 درصد نرم‌افزارهای امنیتی فناوری اطلاعات از بازار تولیدات داخلی و تأمین 2 درصد تولید ناخالص ملی از طریق این محصولات است که برای رسیدن به صادرات 100میلیون دلاری این محصولات برنامه‌ریزی شده است.
وی اضافه کرد: با وجود این، ناهماهنگی بین دستگاه‌های مسئول همچنان ادامه دارد و تقسیم کاری بین 3 شورای‌عالی فناوری اطلاعات، انفورماتیک و اطلاع رسانی همچنان ادامه دارد.
صنعت نوپا
در ادامه این نشست، محمد حسن مهدی پور، مدیرکل دفتر توسعه صادرات و خدمات سازمان توسعه تجارت به اقدامات انجام شده از سوی وزارت بازرگانی برای حمایت از صادرات نرم‌افزارهای رایانه‌ای اشاره کرد و گفت: صنعت تولید نرم‌افزار در ایران نوپاست و برخلاف سایر تولیدات که صادرات آن ممکن است موجب کمبود در بازار داخلی شود ما در عرصه خدمات مهندسی با ظرفیت مازاد مواجه هستیم و با توجه به ارزش افزوده بالای این محصولات و اشتغال‌زایی آن وزارت بازرگانی نیز از توسعه صادرات این محصولات حمایت می‌کند.
وی افزود: قانون، وزارت بازرگانی را موظف به حمایت از صادرات این محصولات کرده است، به همین علت هر سال حتما یکی از صادرکنندگان نمونه کشور، از بین صادرکنندگان این محصولات انتخاب می‌شود و بیشترین جوایز نیز به فعالان عرصه IT و معادل 8 درصد مبلغ قرارداد پرداخت می‌شود، معافیت مالیاتی برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان این محصول نیز اقدام دیگری برای حمایت از تولیدات نرم‌افزاری است که اجرا می‌شود.
امان از کپی رایت
طلایی، نایب رئیس اتحادیه صادرکنندگان نرم‌افزار نیز در این نشست عنوان کرد: صادرات هر کالا در مرحله اول به کیفیت تولیدات آن وابسته است، اما تولیدکنندگان نرم‌افزار در کشور ما با مشکلات زیادی مواجه هستند، قبل از هر چیز به‌علت رعایت نشدن قانون کپی رایت در کشور امنیت کافی برای معرفی و عرضه تولیدات خود ندارند، به همین علت به جای گسترش سرمایه‌گذاری در این عرصه شاهد فرار این سرمایه‌ها از کشور هستیم.
وی اضافه کرد: اگر این روند ادامه پیدا کند با تولید محصولات بی‌کیفیت و معرفی آنها به بازار جهانی رفته‌رفته از گردونه بازار بین‌المللی حذف می‌شویم.
بنابراین از همه مسئولان این عرصه به‌خصوص وزارت ارشاد می‌خواهیم روی شناسنامه دار شدن محصولات و ارزشگذاری واقعی آنها کار کنند.وی گفت: مسئله دیگر ضعف تبلیغات و معرفی نرم‌افزارهای با کیفیت است.
طلایی اضافه کرد: مسئله دیگر این است که بحران اقتصادی جهانی، صادرات نرم‌افزار از ایران را نیز بی‌نصیب نگذاشته است و ما اکنون در شرایط رکود بازار هستیم، با این حال صادرات نرم‌افزار هنوز در کشور ما جوان است و اگر بتوانیم بازارهای هدف را به‌خصوص بازار 57 کشور اسلامی، جهان شیعه و نیازهای 5 میلیون ایرانی خارج از کشور را بشناسیم می‌توانیم در این عرصه به موفقیت‌های بزرگی برسیم.
زبان انگلیسی
محمدرضا شهرستانی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان نرم‌افزار در ادامه سخنان طلایی گفت: به‌نظر من مهم‌ترین ضعف ما در تولید نرم‌افزارهای با کیفیت این است که هنوز اکثر مردم ما زبان انگلیسی نمی‌دانند، یونسکو اعلام کرده است که تا سال 2020 هر کس زبان جهانی را که امروز انگلیسی به لهجه آمریکایی است و IT نداند، بی‌سواد است.
وی افزود: هند، مالزی و هنگ‌کنگ الگوهای موفقی هستند که تجربه آنها پیش روی ماست، حتی مالزی با فعالیت در عرصه reexport چشم‌انداز جدیدی را برای به‌دست آوردن بازار جهانی ایجاد کرده است.
برای این کار فقط بر چسب‌سازی و برندسازی اهمیت دارد، بعد از آن به راحتی می‌توان محصولات با کیفیت را از هر جای دنیا تهیه کرد و با بسته بندی مجدد دوباره به بازار عرضه کرد. برای این کار می‌توانیم به تقاضای بازار یک میلیارد و 400 مسلمان در 57 کشور جهان و 340 میلیون شیعه هم توجه داشته باشیم.
انتظار از وزارت ارشاد
جواد اتفاق، پدیدآورنده و صادرکننده نرم‌افزار گفت: کمترین انتظار ما از وزارت ارشاد این است که از بخش خصوصی حمایت کند، اما بسیاری از نرم‌افزارها مثل نرم‌افزارهای انبارداری و حسابداری هیچ ربطی به وزارت ارشاد ندارد، جایی که وزارت ارشاد وارد می‌شود، درباره نرم‌افزارهای مرتبط با مسائل فرهنگی و ارزش‌های ایرانی و اسلامی است که اتفاقا بیشترین ظرفیت‌های ما هم در اینجاست که متأسفانه با وجود سابقه طولانی فرهنگ ایرانی و اسلامی تولیدات پرمحتوا، معتبر و مستند در این عرصه کم داریم.
