در حال حاضر، عمده سیاستهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی این کشور مبتنی بر توجه به نسل جوان است. اما به تازگی، شماری از کشورهای عرب خلیجفارس به فکر سالهای پیشرو افتادهاند که جمعیت سالمندان بر اثر اجرای سیاستهای موفق بهداشتی و ارتقای کیفیت زندگی رشد خواهد کرد.
ایران نیز که در حال حاضر بنا بر برخی آمارها با جمعیت 50درصدی افراد زیر 30 سال روبهرو است باید از همین امروز به فکر برآوردن نیازهای این بخش عظیم از جامعه در سالهای آتی باشد. در مطلبی که از پی میآید، برخی از اقدامات جدید کشورهای حاشیه خلیجفارس در این راستا توصیف شده است.
کشورهای عرب حاشیه خلیجفارس به نسبت جمعیت زیادی ندارند، اما با بالا رفتن میانگین سن جمعیت در این ممالک، نیازهای سالمندان مورد توجه قرار میگیرد.
به گزارش ای پی اس، پیر شدن جمعیت یکی از عوامل اصلی افزایش تقاضا برای مراقبتهای ویژه سالمندان در منطقه خلیجفارس است. افزایش میانگین سن سبب شده است تا شمار فزایندهای از افراد در 6کشور حاشیه جنوبی خلیجفارس به مراقبت پزشکی نیاز پیدا کنند.
در حال حاضر برآورد میشود جمعیت بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی تا سال 2025 دو برابر خواهد شد. همچنین پیشبینی میشود در خلال 25 سال آینده، جمعیت افراد بالای 65سال در عربستان سعودی که پرجمعیتترین کشور عرب حاشیه خلیجفارس به شمار میرود، هفت برابر شود.
بنا به گزارش وزارت بهداشت امارات متحده عربی، شمار افراد بالای 60 سال در این کشور حدود 13 درصد از شمار کل اتباع بومی این کشور را که حدود 850 هزار نفر است، تشکیل میدهد. در سالهای اخیر، امید به زندگی در امارات برای زنان به 81 سال و برای مردان به 76 سال رسیده است. دولتهای این منطقه اقدامات مختلف اجتماعی و اقتصادی را در ارتباط با پیری تدوین میکنند که براساس آن، سالمندی موضوعی مربوط به حقوق بشر است. حتی تعریف پیری نیز تغییر میکند.
قانون موجود در امارات، پیری را سن بالای 60 سال تعریف میکند اما وزارت اموراجتماعی این کشور اکنون خواستار بازتعریف این مقوله و افزایش حد سنی آن به 80سال شده است. در منطقه خلیجفارس، دین، فرهنگ و سنت نقش مهمی دارند. خانوادهها بهندرت سالمندان را به سرای سالمندان میسپارند.
در نتیجه، دولتها ناچارند برای تدوین سیاستهای مربوط به سالمندان، اهمیت حفظ فضای خانوادگی را نیز در نظر بگیرند. یوسف المفتح، مدیر بنیاد مراقبت سالمندان در قطر گفت در این کشور 29 هزار نفر سالمند از مراقبتهای مناسب از جانب خانواده، دولت و اجتماع برخوردار شدهاند. وی افزود: نسبت سالمندان به کل جمعیت در حال حاضر اندک است اما تلاشهای دولت معطوف به سال 2050 است که در آن سال افراد بالای 60سال، 27 درصد کل جمعیت این کشور را تشکیل خواهند داد. وی خاطرنشان کرد بهرغم آنکه جامعه این کشور در حال دگرگونی و تبدیل به جامعهای متشکل از خانوادههای هستهای است، سنت پیوندهای خانوادگی همچنان نیرومند است. در نتیجه فقط شمار بسیار اندکی از سالمندان زیرپوشش این بنیاد قرار گرفتهاند.
توجه دولت قطر به سالمندان سبب شده است تا دولت سهبرابر بودجه مربوط به جوانان، برای بهداشت سالمندان هزینه کند. از جمله اقدامات دولت قطر برای سالمندان، ساختن مکانهای ملاقات برای سالمندان به سبک مجلس سنتی این کشور است. هدف از این طرح، فراهم آوردن امکان ملاقات این افراد با هم است که معمولاً در تنهایی به سر میبرند.
المفتح، این طرح را بخشی از راهبرد ملی این کشور برای بهزیستی و توانبخشی سالمندان دانست. واحدهای سیار بهداشت که شامل یک پزشک، یک پرستار و یک مددکار اجتماعی است، در محل سکونت سالمندان به آنان خدمات بهداشتی، اجتماعی و روانی میدهند.
در امارات متحده عربی 11 هزارنفر از کمکهای اجتماعی برخوردارند و از گرمخانهها و باشگاههای روزانه که برای تداوم حضور آنان در زندگی خانوادگی طراحی شده است، استفاده میکنند.
نخستین بیمارستان ویژه سالمندان در اردیبهشت ماه در این کشور گشایش یافت. بیمارستان پیشرفته عبیدالله با بودجه 5/6میلیون دلار در رأسالخیمه ساخته شده است. این بیمارستان ظرفیت پذیرش 126 بیمار را دارد و به بخش مراقبتهای ویژه و امکانات تفریحی مجهز است و تنها آن دسته از بیمارانی که بهمراقبتهای ویژهای نیاز دارند و امکان دریافت آن در منزل وجود ندارد یا از مراقبت کافی خانوادگی محروم هستند، در این بیمارستانها بستری میشوند.
در مرکز توانبخشی ابوظبی به این دسته از بیماران مشاوره روانی نیز میدهند. سال گذشته کنفرانس بینالمللی پیری در ابوظبی برگزار شد تا به ارتقای آگاهیها در مورد نیازهای این بخش از مردم کمک کند. در این نشست، سازوکارهای مناسب برای ارائه خدمات بهتر اجتماعی و روانی برای سالمندان مورد بررسی قرار گرفت. به علاوه، اداره بهداشت ابوظبی برنامهای را برای داوطلبان دانشآموز به اجرا درآورده است که هدف از آن آشنایی نسل جوان با نیازهای سالمندان است.