همشهری آنلاین:گروه خانواده-مژگان مهرابی:پدربزرگ و مادربزرگش هم بودند. همه با هم زندگی می کردند. شاد و سرخوش. تا این که یک روز اتفاقی افتاد ...» یادش بخیر قصه های کودکانه ای که مادر شب ها برای مان تعریف می کرد. شب ها که خسته از کار روزانه و بچه داری می خواست سرش را روی بالش بگذارد ملتمسانه از او می خواستیم که قصه دختر گیسو طلا، دختر شاه پریان، حسنی و خانم حنا را برای مان تعریف کند. چقدر صدایش را دوست داشتیم. مهربان بود نوای مادرانه اش. لابه لای همان قصه ها چقدر درس زندگی می گرفتیم. حالا دیگر خبری از آن شب های خاطره انگیز نیست. بازار قصه گویی کساد شده، هرکس سرش به کاری گرم و حوصله ای برای این کار ندارد. حتی بچه ها هم ترجیح می دهند وقت شان را بازی های کامپیوتری پر کنند تا دورهمی های شبانه. به باور افسانه حکیمی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، قصه گویی ابزاری طلایی برای پرورش شخصیت کودکان است. او به پدر و مادرها گوشزد می کند که روزانه وقتی را برای قصه گفتن به کودکان خود در نظر بگیرند.
آموزش مهارت های زندگی با قصه گویی
قصه گفتن ابزاری طلایی برای تربیت فرزند است. روشی که می توان به کمک آن مهارت های زندگی را به کودک یاد داد. حکیمی داستان گویی را یکی از اثربخش ترین کارها در شخصیت پذیری کودک است. او می گوید: «چه خوب که مادرها شب، قبل از خوابیدن کودک زمانی را برای قصه گفتن در نظر بگیرند. این کار باعث تقویت قوه تخیل و تصور بچه می شود. بعد هم قدرت تفکرش افزایش پیدا می کند. کودک با شنیدن قصه خود را به جای قهرمان داستان گذاشته و سعی می کند الگو برداری کند. مهمتر اینکه مهارت فردی و جمعی را یاد می گیرد.»
داستان واقعی، اثرگذاری بیشتر
به گفته حکیمی هر چه داستان واقعی تر باشد اثر مثبت تری در ذهن کودک می گذارد. او ادامه می دهد: «بچه ای که سر ساعت و به موقع با لالایی مادر یا صدای قصه گفتن او به خواب رود. خواب آرامی خواهد داشت. همین روی مسائل فیزیولوژیک و خوراکش اثر مثبت می گذارد. باید متذکر شوم کار برای بزرگسالان شادابی می آورد. قصه برای کودکان فوق العاده مفید است. بهتر است مادران داستان زندگی ائمه معصومین(ع) و پیامبران یا دانشمندان را تعریف کنند. کودک هم با بزرگان دین و علم آشنا می شوند هم می تواند الگو برداری کنند.» طبق پژوهش های صورت گرفته از سوی روانشناسان، صدای مادر آرامش خاصی به بچه می دهد. باعث می شود کودک یا نوجوان با آرامش بخوابند و صبح با نشاط به مدرسه بروند. علاوه بر آن رابطه عاطفی قوی تری بین کودک و مادر برقرار می کند.
صدای مادر، زیباترین آوای دنیا
خوش به حال آن روزها که تفریح مان همین قصه گویی ها بود. حالا شده دنیای مجازی و پدر و مادرها متاسفانه چه سرگرم شده اند با این وسیله ارتباطی. خیلی ها هم مشغله کاری را بهانه کرده و خیلی لطف کنند داستان های صوتی برای فرزندشان پخش می کنند. حکیمی می گوید: «هیچ چیز مثل آغوش گرم پدر و مادر امینت خاطر کودک را فراهم نمی کند. چیزی که این روزها به سبب شهرنشینی و دغدغه های کاری از بچه ها دریغ شده است.» حکیمی در ادامه به موضوع مهمی اشاره می کند و آن تاثیر صدای مادر در آرامش کودک است. او می افزاید: «لالایی خواندن مادر حتی می‌تواند روی شخصیت کودک، اعتمادبه‌نفسش و نیز رشد عقلی کودک تأثیر گذاشته و هوش و درایتش را افزایش دهد. بچه هایی که با صدای مادر به خواب می روند از آرامش روانی بیشتری برخوردارند.»
آموزش مهارت زندگی در قالب داستان گویی
حکیمی دلخور از رفتار ناآگاهانه بعضی از والدین می گوید: «امروز خیلی از مادرها را دیده ام که مرتب به بچه هایشان امر و نهی می کنند. همین بچه را دلزده می کند و باعث می شود برای پیش بردن حرف خود لجاجت کند. در این حالت مادر باید با ملایمت رفتار کرده و سعی کند رفتار نادرست کودک را در قالب شخصیت خاکستری داستان بیان کند. کودک با شنیدن قصه پسری که توپ به دیوار می کوبد یا وسایل بازی اش را می شکند، حس بدی پیدا کرده و فکر می کند. مطمئنا بعد از آن دیگر آن اشتباه ها را تکرار نخواهد کرد چون متوجه خطاهایش می شود.»
نظر شما