همشهری آنلاین، شقایق عرفی‌نژاد: امسال حتی با فرا رسیدن اردیبهشت و زمان برگزاری جشنواره وزارت علوم هیچ فراخوانی برای برگزاری آن اعلام نکرده و حتی خبری از برگزار نشدن آن هم نداده است. هر تماسی هم برای پرس و جو در باره برگزاری این جشنواره بی نتیجه می‌ماند و بعد از تماس‌های مکرر، به معاونت فرهنگی این وزارتخانه دسترسی پیدا نمی‌کنیم. تنها یکی ازکارمندان که اسم جشنواره تئاتر دانشجویی هم برایش چندان آشنا نیست، می‌گوید فکر نمی‌کنم امسال برگزار شود.
به این ترتیب این چهارمین سالی است که این جشنوراه معتبر و مهم را از دست داده‌ایم. سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ این جشنواره به دلیل گسترش کووید و مثل تمام فعالیت‌های جمعی دیگر تعطیل شد. اما آنچه سال گذشته این جشنواره را به تعطیلی کشید ماجرای دیگری بود. هر سال یکی از دانشجویان تئاتر به عنوان دبیر جشنواره انتخاب می‌شد و کارها را پیش می‌برد، اما در آخرین روزهای اسفند ۱۴۰۰، خبری از سوی وزارت علوم منتشر شد که بر مبنای آن رحمت امینی، مدرس دانشگاه، دبیر این جشنواره اعلام شده بود.
انتشار این خبر در شرایطی که تعطیلات نوروز در پیش بود و طبیعی بود که دانشجویان نمی‌توانستند در این مدت واکنشی به این انتصاب داشته باشند، اعتراض آنها را به دنبال داشت. آنها معتقد بودند که این کار یک بدعت است و تا به حال سابقه نداشته یکی از استادان دانشگاه دبیر این جشنواره باشد. دانشجویان این کار را نوعی نفوذ وزارت علوم در این جشنواره می‌دانستند که باید جلوی آن گرفته می‌شد. وزارت علوم در اولین روزهای کاری سال ۱۴۰۱ اعلام کرد که رحمت امینی تنها دبیر علمی این جشنواره است و دبیر اجرایی آن یک دانشجو خواهد بود. اما این توضیحات دانشجویان را قانع نکرد و آنها همچنان به آنچه تخلف آشکار وزارت علوم خواندند، معترض بودند. در آخرین روز فروردین، دانشجویان و رحمت امینی در «عمارت روبه‌رو» جمع شدند و در یک نشست پر تنش در باره اتفاقی که افتاده بود، صحبت کردند. رحمت امینی در این نشست اعلام کرد که قصدش اصلا دبیری نبوده و می‌خواسته به عنوان مشاور در این جشنواره حضور داشته باشد. او گفت بنا بر نقدی که به غیر دموکراتیک بودن روند انتخاب دبیر جشنواره در سال‌های پیش داشته، این سمت را قبول کرده و ایده آل‌هایی دارد که به بهتر برگزار شدن جشنواره کمک خواهد کرد. اما پاسخ دانشجویان این بود که حکم او دبیری جشنواره است و در این حکم ایده‌آل‌های او مطرح نیست.
خواسته دانشجویان استعفای رحمت امینی بود تا به این ترتیب جشنواره مثل دوره‌های قبل با دبیری یک دانشجو برگزار شود. در این میان البته اساتید دیگری هم بودند که اعتقاد داشتند در هیچ کجای دنیا جشنواره دانشجویی با دبیری دانشجویان برگزار نمی‌شود و حضور یک استاد دانشگاه به بهتر برگزار شدن آن کمک می‌کند. بنابراین مشکل جشنواره تئاتر دانشجویی چیز دیگری است و آن حمایت نکردن دانشگاه‌ها از این جشنواره است. به هر حال این ماجراها ادامه پیدا کرد و باعث شد این جشنواره سال گذشته برگزار نشود و امسال هم به دلایل دیگر و در کمال بی‌توجهی برگزار نخواهد شد.
جشنواره تئاتر دانشجویی یا دانشگاهی اولین بار سال ۱۳۶۴ برگزار شد. در سال‌هایی که تعداد دانشکده‌های تئاتری بسیار محدود بود، وجود چنین جشنواره‌ای موهبت بزرگی بود و دانشجویان استقبال خوبی از آن می‌کردند. این جشنواره دبیرخانه دائمی در تالار مولوی داشت و به طور منظم زیر نظر جهاد دانشگاهی برگزار می‌شد. در میانه‌های دهه هفتاد دو اتفاق افتاد. یکی این که با تغییرات اجتماعی رویکرد دانشجویان هم به این جشنواره تغییر کرده بود و از طرف دیگر به دلیل این که هر سال زیر نظر یک دبیرخانه دائمی برگزار می‌شد، این احساس به وجود آمد که دچار یک نگاه ثابت شده است. به همین دلیل قرار شد جشنواره دانشجویی دیگری در کنار جشنواره فجر و به عنوان بخشی از آن برگزار شود. از سال ۸۶ اما جشنواری که زیرنظر جهاد دانشگاهی برگزار می‌شد، حذف شد و فقط جشنواره تئاتر دانشجویی فجر وجود داشت. به تدریج و در طی برگزاری این جشنواره این مشکل به وجود آمد که دانشجویان با کار حرفه ای‌های تئاتر مقایسه می‌شد و یا اصلا خود دانشجویان تمایل داشتند کارهایی شبیه به بخش حرفه‌ای روی صحنه ببرند. به دلایل مختلف این جشنواره در دهه هشتاد از جشنواره فجر جدا شد و به صورت جشنواری مستقل در اردیبهشت ماه برگزار می‌شد. دبیر و اعضای برگزاری جشنواره هم همگی دانشجو بودند که از طریق کانون‌های تئاتر دانشگاه‌های مختلف، انتخاب می‌شدند. اما سال ۸۸ و در دولت محمود احمدی‌نژاد، این کانون‌های تئاتر حذف شدند و به گفته بسیاری از دست‌اندرکاران و دبیران دوره‌های پیشین روند انتخاب دبیر دیگر چندان دموکراتیک نبود و در اصل آنها منصوب می‌شدند.
- ادامه ماجراهای انتصاب دبیر جشنواره تئاتر دانشگاهی | رحمت امینی:من می‌مانم تا جلوی انحراف را بگیرم | دانشجویان: استعفا دهید و در کنار دانشجویان بایستید
- اولین ضربه را خود دانشگاه‌ها به جشنواره دانشجویی زدند | هیچ جای دنیا دبیر یک جشنواره، دانشجو نیست
با تمام این فراز و فرودها جشنواره تئاتر دانشگاهی یکی از جشنواره‌های معتبر با نمایش‌های نوآورانه بود که بهترین امکان برای نمایش کارهای دانشجویان محسوب می‌شد و تعطیلی آن تعجب آور و حتما به ضرر دانشجویان خواهد بود.
نظر شما