بازی‌های مجازی، مشکلات واقعی

 درک این فضای غبار آلود برای کسانی امکان دارد که از دنیای حقیقی فاصله گرفته‌ و در دنیای مجازی غرق شده‌اند و این غرق‌شدگی سرانجام خوبی نخواهد داشت. 

گیم نت به معنای بازی شبکه‌ای است؛ بازی‌هایی که برای انجام آنها به اینترنت نیاز داریم و به همین جهت مغازه‌هایی که این خدمات را ارائه می‌دهند گیم نت نام گرفته‌اند. کودکان و نوجوانان و حتی جوانان به انجام بازی‌های رایانه‌ای تمایل زیادی نشان می‌دهند و بیشتر آنها بازی‌های خشونت آمیز را انتخاب می‌کنند. گروه‌سنی کاربران اینترنتی (در بخش
گیم نت)در محله‌ها و مناطق مختلف شهر تهران متفاوت است؛ به عبارت روشن‌تر در برخی مناطق و محله‌ها فقط جوانان از یک بازی استفاده می‌کنند و در محله یا منطقه‌ای دیگر، کودکان را هم می‌توان دید.  بنا بر آمار‌های به دست آمده گروه سنی استفاده‌کننده از بازی‌های اینترنتی، 8 تا 28 سال است ضمن اینکه فضای گیم نت‌ها به‌گونه‌ای است که فقط پسرها در آن حضور دارند.

دکتر حسین باهر، رفتارشناس و مشاور امور رفتاری در رابطه با گرایش کودکان و نوجوانان به بازی‌های رایانه‌ای می‌گوید: «به‌طور کل این گروه سنی بازی‌های رایانه‌ای را دوست دارند زیرا این بازی‌ها هم کنجکاوی آنها را برمی‌انگیزد و هم برایشان سرگرمی محسوب می‌شود. این بازی‌ها به راحتی در دسترس بچه‌ها قرار می‌گیرد و به همین جهت طرفداران زیادی پیدا می‌کند. هیجانی که در برخی از بازی‌های رایانه‌ای وجود دارد عامل اصلی جذب کودکان و نوجوانان به این نوع بازی‌هاست. این بازی‌ها جای خودشان را در بین اقشار مختلف جامعه باز کرده‌اند و به‌دلیل تقاضای زیاد، روز به روز در حال افزایش هستند.»

خانه مغلوب شد

‌ سرعت بالای اینترنت گیم نت‌ها نسبت به اینترنت خانگی باعث‌شده که کاربران برای انجام بازی‌های رایانه‌ای به گیم نت مراجعه کنند.  باهر در رابطه با انتخاب گیم نت به جای محیط خانه می‌گوید:«در فضا‌هایی مثل گیم‌نت بحث نظارت والدین بسیار کمرنگ است و حتی می‌توان گفت که این نظارت وجود ندارد، به همین جهت بچه‌ها این فضا را نسبت به خانه ترجیح می‌دهند.

ارتباط با گروه همسالان، دلیل جذب کودکان، نوجوانان‌ و جوانان به این نوع مکان‌هاست و در برخی از این  محیط‌ها علاوه بر تبادل موضوعات فرهنگی و اجتماعی تبادل سی دی‌های غیراخلاقی و. . .  در بین این گروه سنی مشاهده می‌شود؛ چیزهایی که در محیط خانه کمتر اتفاق می‌افتد در این محیط‌ها وجود دارد. تمامی گروه‌های سنی آسیب پذیر هستند ولی گروه کودکان، به‌دلیل عدم‌مهارت‌های زندگی نسبت به سایر گروه‌ها آسیب‌پذیرترند. قرار گرفتن در فضای مجازی، به‌صورت مستمر در رشد شخصیت کودک
تاثیر سوء به همراه دارد، به‌طوری‌که کودک به گوشه‌گیری و دوری از فضای خانواده روی می‌آورد. »

من معتادم

کسانی که در گیم نت‌ها رفت‌وآمد می‌کنند معمولا چهره‌های تکراری دارند؛ به‌ عبارت دیگر گیم نت‌ها را می‌توان پاتوق نامید. بنا بر آمارهای به دست آمده‌ کمترین میزان استفاده از بازی‌های اینترنتی در گیم نت‌ها 8 ساعت است. حتی‌ برخی از صاحبان گیم نت‌ها با تعرفه‌های تخفیفی، کاربران را به استفاده بیشتر از این بازی‌ها تشویق می‌کنند. 

دکتر باهر در رابطه با اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای می‌گوید:«هر چیزی را که نتوانیم برای بلندمدت ترک کنیم، تبدیل به عادت می‌شود و عادت تکرار خواهد شد و در نهایت اعتیاد به‌وجود می‌آید.  اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای بسیار مضر است به‌ویژه در بین کودکان و بر سلامت جسمی و روحی کودک تاثیر منفی می‌گذارد و در بین کودکانی که به این امر اعتیاد پیدا کرده‌اند شاهد افت تحصیلی هستیم. این کودکان از کانون گرم خانواده فاصله می‌گیرند و در نبود بازی‌های رایانه‌ای پرخاشگر می شوند.

استفاده از این بازی‌ها برایشان به یک نیاز تبدیل می‌شود که این نیاز علاوه بر خسارت‌های روحی، خسارت‌های مالی را هم به خانواده‌ها تحمیل می‌کند.»استفاده افراطی از بازی‌های رایانه‌ای مشکلات زیادی را برای کودکان، نوجوانان و حتی جوانان به‌وجود می‌آورد که این مشکلات در 3 گروه فیزیکی، اجتماعی و روانی خلاصه می‌شوند. در گروه اجتماعی و روانی مسائلی چون کم شدن انگیزه برای ارتباط با دیگران و استرس و افسردگی مشاهده می‌شود. در گروه فیزیکی، نزدیک بینی چشمان و صدمه به سیستم اسکلتی بدن (به‌ویژه در افراد در حال رشد ) وجود دارد.

راه حل کجاست ؟!

نسل امروز به‌عنوان سرمایه‌های آینده کشور محسوب می‌شوند و برای داشتن جامعه‌ای سالم باید محیطی مناسب برای رشد و پرورش این گروه سنی فراهم کرد.  بحث کنترل کودکان و نوجوانان به‌صورت افراط گونه هیچ اثری نخواهد داشت و تشدید این کنترل‌ها نه تنها کودک و نوجوان را از استفاده از  بازی‌های رایانه‌ای باز نمی‌دارد بلکه آنان را نسبت به این کار تشنه‌تر می‌کند.

دکتر باهر درباره کاهش استفاده افراطی از بازی‌های رایانه‌ای می‌گوید:«تمامی رسانه‌های جمعی از جمله صداو سیما و مطبوعات می‌توانند در کاهش اثرات منفی این امر تاثیر‌گذار باشند. برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ناشی از بازی‌های اینترنتی باید فرهنگ‌سازی و آگاه‌سازی‌ صورت بگیرد و تا وقتی که این فرهنگ‌سازی شکل نگیرد هیچ کاری نمی‌توان انجام داد.  گذاشتن کارگاه‌های آموزشی با موضوع بازی‌های رایانه‌ای در فرهنگسرا‌ها و پارک‌ها بسیار تاثیر‌گذار است.  اگر این جلسات آموزشی توسط یک استاد فرهیخته و به‌صورت مستمر باشد قطعا کاربردی‌تر خواهد بود و می‌توان با شیوه‌های درست و منطقی این معضل را تا حد زیادی حل کرد.»