علل قهر کودکان چیست؟ | راه‌های برخورد با کودک هنگام قهر کردن

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از بیتوته، قهر کردن رفتاری اکتسابی است. یعنی اینکه کودکان آن را می‌آموزند و سپس در مواردی که ضروری می‌دانند، از آن به عنوان یک اهرم فشار برای رسیدن به خواسته‌هایشان استفاده می‌کنند.

قهر کردن، در واقع یکی از زیرشاخه‌های خشونت محسوب می‌شود و معمولا در کودکانی مشاهده می‌شود که زودرنج هستند و به گونه‌ای میزان تحمل آنها پایین است. کودکانی که حساس هستند هم نسبتا در دفعات بیشتری قهر می‌کنند.

قهر کردن در کودکان از سن ۳ سالگی می‌تواند بیشتر هم شود، زیرا کودکان شروع می‌کنند که از این سن، زندگی اجتماعی را درک کنند و وارد آن شوند. به این دلیل بسیار مهم است که به امر قهر کردن کودکان در این سن حساس، واکنش مناسبی داده شود.

دلیل قهر کردن کودکان 

یکی از دلایل مهم در قهر کردن کودکان، اعتماد به نفس پایین آنهاست که می‌تواند به عوامل مختلفی وابسته باشد. یکی از این دلایل برخورد غلط و نادرست خانواده‌ها با کودکان است. کودکان معمولا در زمانی که توانایی مقابله با فشار محیط را نداشته باشند و نتوانند در مقابل رفتار و گفتار بزرگ‌ترها بایستند، قهر می‌کنند.

در برخی موارد نیز کودکان یاد می‌گیرند که برای رسیدن به خواسته‌های خود از قهر کردن استفاده کنند تا حرف خود را به کرسی بنشانند و والدین خود را مجبور به انجام خواسته خود کنند.

همانطور که پیش‌تر گفتیم، قهر کردن یک رفتار آموزش‌پذیر است، در نتیجه خانواده‌ها نیز با رفتار نادرست می‌توانند دلیل قهر کردن فرزند خود باشند.

نقش خانواده در قهر کردن کودکان

انسان‌ها در دوران کودکی، معمولا از بزرگ‌ترها الگوبرداری می‌کنند و تلاش می‌کنند مانند آنها برخورد کنند، در نتیجه کانون خانواده نقش مهمی در نحوه برخورد کودک با محیط پیرامون دارد. کودک می‌تواند از والدین خود ایستادگی در برابر مشکلات را بیاموزد یا اینکه با قهر کردن تلاش کند با آنها مقابله کند.

کودکان معمولا بعد از گذشت مدت کوتاهی از قهر کردن خود، سریع آشتی می‌کنند؛ این امر در بعضی خانواده‌ها باعث می‌شود که والدین به این مسئله مهم واکنشی نشان ندهند، در حالی که می‌تواند در طولانی‌مدت باعث مشکلات بزرگی شود.

زمانی که خانواده به کودک قهرکرده خود، توجه بیشتری را نشان می‌دهند، در واقع به کودک خود یاد می‌دهند که قهر کردن، راه مناسبی برای جلب توجه اطرافیان است. این مسئله بسیاری از کودکان امروزی را تحت تأثیر قرار داده است و آنها تلاش می‌کنند با قهر کردن، توجه خانواده خود را جلب کنند.

خانواده باید قبل از اینکه دست به اصلاح فرزند خود بزنند، باید روی رفتار خودشان کار کنند و اطمینان حاصل کنند که علت قهر فرزندشان، به خودشان برنمی‌گردد.

کارهایی که در هنگام قهر کودکان باید انجام داد

تلاش کنید کودک خود را سرزنش نکنید و به او یاد آوری کنید که رفتار او رفتار بسیار بدی است و باعث می‌شود دوستانش از او دوری کنند. از خوبی‌های فرزند خود، با او سخن بگویید و به‌هیچ‌وجه به نقاط منفی اشاره نکنید. در صورت اینکه خواسته فرزند شما نابجا است، با قاطعیت به آن پاسخ منفی بدهید.

تلاش کنید با ایجاد فضای مثبت در محیط خانه، از شدت ناراحتی کودک خود بکاهید و او را به انجام فعالیت‌های مثبت مانند کمک به والدین در کارهای خانه، دعوت کنید.

اگر کودک از رفتار قهرآمیز خود دست برنداشت، شما نیز بر چیزی که می‌دانید درست است پافشاری کنید و تسلیم حرف او نشوید.

یکی از کارهای اشتباهی که والدین در هنگام قهر کردن کودکان انجام می‌دهند، قهر کردن متقابل با آنهاست؛ به گونه‌ای که حتی اگر کودکان از کار خود پشیمان شوند، والدین آنها را تحویل نمی‌گیرند. این امر بسیار بر سلامت روان کودکان تاثیر دارد و روشی است که به‌هیچ‌وجه برای جلوگیری از قهر کودکان، توصیه نمی‌شود.

چه عواملی میزان قهر کردن کودک را افزایش می‌دهند؟

کمبود اعتماد به نفس در کودکان، به خاطر عدم حضور مثبت در اجتماع می‌تواند این رفتار را در آنها افزایش دهد. هیجانات بیش از حد و همچنین خالی نشدن آنها با روش درست، می‌تواند باعث قهر کردن‌های متعدد شود.

تسلیم شدن والدین در برابر خواسته‌های کودکان می‌تواند باعث شود که کودکان بیشتر از این رفتار استفاده کنند. در بعضی موارد هم مشاهده می‌شود که توجه بیش از اندازه به کودکان این رفتار را در آنان تشدید می‌کند.

راهکارهای بلندمدت برای پیشگیری از قهر کودکان

والدین باید قدرت استفاده از کلمه نه را یاد بگیرند. شاید ساده به نظر برسد، اما بسیاری از والدین نمی‌توانند این کلمه را در مقابل فرزندان خود به کار بگیرند. نه گفتن یکی از مهم‌ترین بخش‌های تربیت کودک، به شیوه صحیح و درست است.

نباید تمام سختی‌های زندگی را از کودکان پنهان کرد، بلکه باید آنها را به‌ندرت با سختی‌ها آشنا کرد تا یاد بگیرند که زندگی آنها در آینده، با قهر کردن پیش نخواهد رفت و کسی نیست که با قهر کردن آنها، خواسته‌هایشان را برآورده کند.

ثبت نام کردن کودکان در باشگاه‌های ورزشی و یا کانون‌های اجتماعی و فرهنگی، قهر کردن کودکان را به طرز بسیار مؤثری کاهش می‌دهد. باشگاه‌های ورزشی هم می‌توانند توانایی‌های اجتماعی و گروهی کودکان را توسعه ببخشند و هم باعث تخلیه هیجان کودکان می‌شوند.

همانطور که پیش‌تر گفته شد، تخلیه درست هیجانات منفی کودک می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش قهر کردن او داشته باشد. به طور مثال برخی والدین با فرستادن فرزندانشان به باشگاه‌های رزمی، یا حتی خریدن دستکش و کیسه بکس برای آنها، شرایط مناسب برای تخیله هیجانات منفی آنها را فراهم می‌کنند.

شاید برایتان جالب باشد، اما تحقیقات نشان می‌دهند که نقاشی کشیدن هم می‌تواند بر کاهش این رفتار مؤثر باشد؛ از این رو می‌توانید کودک خود را به کلاس‌های نقاشی بفرستید یا حتی او را تشویق به نقاشی کشیدن در خانه بکنید. 

سلامت روانی کودکان یکی از مهم‌ترین مسائل در تعیین سرنوشت آنهاست. یکی از موضوعات مهم سلامت روانی قهر کردن است که به هیچ وجه نباید در کودکان به یک عادت تبدیل شود.

تلاش کنید برای کودکان خود الگوی مناسبی باشید و به آنها یاد بدهید در مقابل سختی‌های زندگی ایستادگی کنند. شما حتی می‌توانید با خواندن داستان‌هایی برای کودکان که در آنها، قهرمان داستان در برابر سختی‌ها تسلیم نمی‌شود و بسیار قوی است، به آنها یاد بدهید که مانند قهرمان‌ها، در برابر سختی‌ها مقاوم باشند.