همشهری آنلاین: یکی از ویژگی‌های دوره تکاملی جوامع، گذر از خصلت‌های ساده به پیچیده است.به این ترتیب اگر مبنای شکل‌گیری شهر را در سیر تکاملی‌اش، روستا در نظر بگیریم این موضوع قابل‌پذیرش است که موضوعات و مسائل شهر گسترده و در عین‌حال پیچیده است. حال سؤال این است آیا راهکاری برای حل مسائل پیچیده شهری وجود دارد؟ آنچه روشن است داشتن پاسخ و نیز تجربه موفق بسیاری از جوامع در حل‌وفصل مسائل پیچیده است.
انقلاب علمی و متعاقب آن انقلاب صنعتی در غرب که انقلابی در حوزه ماشینی بود به دنبال خود انبوهی از مشکلات و مسائل پیچیده را به‌ویژه در حوزه اجتماعی پدید آورد. نتیجه این امر ظهور و شکل‌گیری علوم اجتماعی بود برای مواجهه و تعدیل مسائل، که این موضوع جز با برنامه‌ریزی میسر نبود. برنامه‌ریزی حاصل انباشت و پیوستاری یافته‌ها و نتایج علمی و پژوهشی در عرصه اجتماعی، تعدیل‌کننده مشکلات پیچیده اجتماعی زندگی شهری بود. درواقع رویکرد علمی در عرصه اجتماعی ضمن پاسخ به نیازها، تعادل و تناسبی بین اجزا و عناصر ساختاری و کارکردی شهرهای توسعه‌یافته ایجاد کرد.
حال سؤال دیگر این است که آیا این امر، قابل تحقق برای شهر تهران است. تهران نمود عینی پیچیدگی مسائل در حوزه‌های مختلف کالبدی، جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی است. واضح است در مرزبندی کشورها به لحاظ سیر تکاملی کشور ما به‌عنوان کشوری درحال‌توسعه و در حدفاصل بین سنت و تجدد است. درعین‌حال که ویژگی‌های تجدد را به خود گرفته، از ریشه‌های سنت به‌طور کامل جدا نشده است.
اندیشمندان اجتماعی اذعان دارند که نتیجه چنین وضعیت و فرایندی ظهور مشکلات اجتماعی است و تهران از این قاعده مستثنا نیست. تغییر رویکرد در جوامع توسعه‌یافته راه‌حل مناسب و تعادل‌بخش و نتیجه برنامه‌ریزی حاصل از پیوستاری علم در عرصه اجتماعی بوده است، بنابراین یکی از راه‌های مواجهه و تعدیل مشکلات زندگی شهری در تهران، اتخاذ رویکرد علمی در عرصه اجتماعی است.
در این راستا، رویکرد و گفتمان شهردار محترم تهران «تهران، شهری برای همه»، بن‌مایه اجتماعی و انسانی دارد و امیدوارکننده است و این موضوع وظیفه اندیشمندان و پژوهشگران عرصه اجتماعی را سخت می‌کند و لازم است پیوستگی، پیوستاری و اتصال علم و عمل در عرصه اجتماعی، جایگزین کارهای جزیره‌ای و ناپیوسته شود.
منبع:ویژه نامه شهرپژوه
نظر شما