آشنایی با موسیقی فولکلوریک

فولکلور که در بطن جامعه جریان دارد معمولا به شکل شفاهی و سینه به سینه به نسل های بعدی جامعه منتقل می‌شود. موسیقی فولکلور نیز بخشی از فرهنگ عامه‌ی مردم هر جامعه‌ای است. برای مفهوم موسیقی فولکلور یا موسیقی توده‌ی مردم ویژگی‌های گوناگونی درنظر گرفته شده است.

"والتر ویورا" می‌گوید که ترانه‌ی توده دارای سه ویژگی است:اول اینکه به وسیله ی توده ی مردم خلق شده باشد. دوم اینکه توده ی مردم مالک آن باشند و سوم اینکه ترانه بازتابی باشد از خصوصیات طبقه ی زیربنایی جامعه.

به عبارت دیگر وقتی از موسیقی فولکلوریک سخن می‌گوییم درواقع منظور نوعی از موسیقی است که در کنار موسیقی سنتی یا کلاسیک هر ملتی رواج دارد. نوعی از موسیقی که از درون بسترهای اجتماعی جامعه برخاسته و زندگی قشر زیربنایی آن را توصیف می‌کند. نوعی از موسیقی که سازندگان آن لزوما آموزش موسیقایی ندیده‌اند و ترانه‌ها، ریتم ها و ملودی‌های به کار رفته در آن را براساس سبک زندگی نوشته‌اند. در متن ترانه‌های فرهنگ عامه که مضمون آنها اغلب عشق، دوری از معشوق و گاهی اعتراض به شرایط حاکم است، می توان زبان توده‌ی مردم را به خوبی دریافت.

نکته‌ی جالب توجه این است که این ترانه‌ها با توجه به قومیت افراد نیز در هر جامعه‌ای متفاوت است. برای مثال در متن بعضی از ترانه ها می‌توان نقش کشاورزی و دامداری را در زندگی مردم به وضوح مشاهده کرد که این می‌تواند نشان از آن باشد که ترانه متعلق به منطقه ای است که کار کشاورزی یا دامداری در آن رواج داشته است. از طرف دیگر سبک موسیقایی این قطعات موسیقی نیز بسته به نوع قومیت ها با یکدیگر متفاوت است. برای مثال در کشور ایران که از قومیت‌های گوناگونی تشکیل شده است هنگامی که به کنکاش در موسیقی محلی بپردازیم این تفاوت‌ها کاملا مشهود است. برای مثال هنگام گوش دادن به یک موسیقی کردی شما به وضوح استفاده از ریتم ۴/۲ را احساس می‌کنید که در انواع گوناگون ترکیب شده است. عده ای معتقدند که استفاده از این ریتم که با حرکات موزون کردی نیز ترکیب شده است اشاره دارد به سالها جنگندگی و روحیه ی مبارزه طلبی کردها. از طرف دیگر ترانه‌های گیلکی به طرز قابل توجهی در آواز دشتی دستگاه شور ساخته شده‌اند.

در نهایت نکته ی قابل توجه آن است که تمام این ترانه‌ها و ملودی‌های عامه متعلق به قشر زیربنایی جامعه بوده و به صورت شفاهی به نسل‌های بعدی رسیده است. چه بسا که در اغلب موارد نام سازنده ی قطعه نامشخص است.