یکشنبه ۲۲ آذر ۱۳۹۴ - ۰۶:۴۵
۰ نفر

همشهری دو - پیام صدریه: همشهریان نیازمند همکاری‌ یکدیگرند. همیاری اجتماعی در فرهنگ قرآن تعاون نام دارد. مردمان براساس تعاون به زندگی اجتماعی خود ادامه می‌دهند و نیازهای یکدیگر را برطرف می‌کنند.

همه سرباز وظیفه‌ایم

قرآن‌كريم در كلامي جهت‌بخش، نيكوكاري و پرهيزكاري را محدوده همياري معرفي مي‌كند (مائده/2). از اين‌رو امام علي(ع) در بستر شهادت به مردمان سفارش مي‌كنند كه «...دشمن ظالم و ياور مظلوم باشند» (نامه47). در نگرش امام(ع) تعاون نه‌تنها وظيفه‌اي انساني كه به‌عنوان يك نياز اجتماعي مطرح مي‌شود؛ نيازي كه مرز منصب‌هاي اجتماعي و جايگاه‌هاي انسان‌ها را درنورديده و آدميان را در هر شرايطي محتاج به همياري مي‌كند.

امام علي(ع) مي‌فرمايند: «...آدمي هر چند، خرد و بي‌مقدار باشد و در ديده‌ها بي‌ارج‌ آيد، مي‌تواند ديگران را بر حق ياري دهد يا از ديگران ياري خواهد» (خطبه207). يعني خود را در هر مقامي، نبايد بي‌نياز از همكاري ديگران بدانيم و هركس، هر اندازه درنظرها كوچك آيد، نبايد تصور كند كه كوچك‌تر از آن است كه دعوت به همكاري بشود يا مورد حمايت ديگري قرار گيرد؛ ازاين‌رو همه افراد به يكديگر محتاجند و همه بايد در حد توانايي خود تلاش كنند.

رفتار مبتني بر تعاون كه ويژگي دوسويگي را به‌همراه دارد، كهتر و مهتر نمي‌شناسد و جايگاه اجتماعي افراد در التزام به تعاون دخالتي ندارد.

اما تعاون با چه معياري بايد صورت گيرد؟! امام‌علي(ع) معيار تعاون را حق و انصاف برمي‌شمرد. انصاف و مطابقت با حق، همواره بايد درنظر گرفته ‌شود، به‌همين دليل در سايه همكاري و تعاون، حقوق دوسويه در سايه عدل و انصاف نيز به‌وجود مي‌آيد، كه طرفين بايد به آن التزام عملي داشته ‌باشند. آشكار است كه رعايت اصل حق و انصاف، مستلزم تصميم‌گيري و اراده فرد، در نتيجه آزادي در عمل است. انسان آزاد، صاحب اختيار و مسئول، موظف به‌اداي فريضه‌الهي در كمك‌رساني و ياري ديگران است. اين كمك متقابل در كمال اختيار و آزادي و از روي انصاف انجام مي‌گيرد.

براين اساس 3 ركن مهم در حيات اجتماعي، يعني آزادي، اختيار و مسئوليت محقق مي‌شود. ازاين‌رو هيچ‌يك از افراد جامعه مجاز به كناره‌گيري از عمل تعاون و همكاري نيستند زيرا در آن‌صورت حقوق الهي دچار نقصان شده و جامعه متزلزل مي‌شود. امام(ع) اعضاي جامعه را به‌مثابه همكاراني مي‌داند كه نمي‌توان هيچ‌يك از آنها را ناديده انگاشت. افراد بايد براي رفع نيازها و تحقق آرمان‌ها به ياري و كمك يكديگر برخيزند اما هيچ‌كس در اين اقدام مجبور نيست. آشكار است كه رعايت اين اصل جامعه را به انسجام رسانده و مي‌تواند جامعه آرماني را پي‌ريزي كند. پس بر شماست كه در چنين زماني به يكديگر اندرز دهيد و يكديگر را با تعاوني نيكو ياري دهيد (خطبه 207).

کد خبر 316854

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha