اگر شما هم تمايل به انجام اين كار داريد مي‌توانيد در اين روزهاي آخر سال مقدمات اين كار را فراهم كنيد و همين‌جا اطلاعات لازم را به‌دست بياوريد.
- براي شروع كاربه اين وسايل نياز داريد
بذر، خاك استاندارد، گلدان مناسب، دستكش، آبپاش كوچك، بيلچه و الك تنها ابزارهاي كاشت سبزي در آپارتمان هستند. البته اينها ابزار استاندارد براي كار كردن هستند و مي‌توان از وسايلي كه در منزل در اختيار داريد نيز به جاي آنها استفاده كنيد، مثلا از قاشق به جاي بيلچه. ولي بهتر اين است كه براي كار با خاك و گلدان ابزاري مخصوص و جداگانه تهيه كنيد. نكته مهم اين است كه در انتخاب بذر مناسب و خاك استاندارد از راهنمايي فروشندگان محصولات كشاورزي استفاده كنيد تا به مرور زمان قدرت تشخيص آنها را به‌دست آوريد و در واقع خودتان باغبان خبره‌اي شويد.
- عمق گلدان مهم‌تر از جنس آن است
خوشبختانه بذر بيشتر سبزيحات در هر شرايطي پرورش مي‌يابند. معمولا هم جنس گلدان براي رشد آنها تفاوت چنداني نمي‌كند. جعبه‌هاي چوبي، سطل‌هاي پلاستيكي، گلدان‌هاي بزرگ و كوچك، انواع ظروف مايع ظرفشويي و بطري‌هاي نوشابه خانواده براي اين منظور مناسبند. موضوع مهم، عمق گلدان و دفعات آبياري به موقع آنهاست. براي مثال حداقل عمق گلدان براي كاهو، تربچه و تمام سبزيجات ريشه كوتاه 10سانتي‌متر است. جعبه‌هايي با عمق 15سانتي‌متر براي كشت انواع كلم قمري، هويج‌فرنگي و همچنين بذر سبزيجات به‌كار مي‌رود. جعبه‌هايي با عمق 25سانتي‌متر براي پرورش گياهان خانواده كلم و كلم بروكسل و مشابه آن است. بذر هر نوع سبزي مانند تره، شاهي، شنبليله، ريحان، جعفري، گوجه‌فرنگي، فلفل رنگي، حتي كدو و بادمجان را در هر زمان و هر فصلي مي‌توان در آپارتمان چه در بسترهاي خاكي و چه غيرخاكي كاشت.
- در انتخاب بذرها دقت كنيد
اگر در بهترين خاك و زمين حاصلخيز بذر نامرغوب كاشته شود و همه مراقبت‌هاي لازم نيز رعايت شود، نتيجه‌اي عايد نمي‌شود. به‌همين دليل بايد نهايت دقت در تهيه و انتخاب بذر مرغوب و اصلاح‌شده صورت بگيرد؛ به‌طوري كه بذر انتخاب شده بايد داراي مشخصات كامل جنس و رقم مورد نظر و عاري از آفات و بيماري‌ها و گرد و خاك و تخم علف هرز باشد.
با توجه به اينكه روي پاكت‌هاي بسته‌بندي شده بذرها، مقدار مصرف در هر مترمربع و تاريخ انقضاي مصرف آن نوشته شده، بايد هنگام خريد و قبل از استفاده به اين دو نكته دقت كنيد.
- چگونه از سلامت بذر مطمئن شويم؟
با تمام اين احوال باز هم براي اطمينان بيشتر از سالم بودن بذر، 2يا 3عدد بذر خريداري شده را در دستمال كاغذي يا پارچه آستري قرار داده و براي 2يا 3روز دستمال را با اسپري‌كردن آب مرطوب نگه داريد. اگر در اين مدت بذرها جوانه زدند بنابراين بذر سالم است و اگر در مراحل بعدي كاشت، بذرهاي خريداري شده سبز نشدند، اشتباهي در كار بوده است. بديهي است بذرهايي كه در دستمال سبز نشده، قابليت كاشتن را ندارد و بايد بذر مرغوبي جايگزين آن شود. درصورت سالم بودن بذر، آنها را يك تا چند روز با توجه به نوع بذر داخل آبي كه هواي كافي وارد آن شود خيس كنيد تا پوسته آن كمي نرم شود. بذرهاي خريداري شده را با توجه به بزرگي، كوچكي و نيز ضخامت پوست آن در آب قرار داده تا كمي پوست آن نرم شود؛ به‌عنوان مثال بذر شاهي و جعفري به‌مدت 2ساعت و باقلا و لوبيا به‌مدت 4ساعت بايد در آب براي آماده شدن جهت كاشت قرار گيرند.
- كاشت سبزي در گلدان
هنگام كاشت بذر در گلدان يا فلاورباكس و يا يك جعبه چوبي بايد به نكاتي توجه كرد. براي اين كار از گلدان‌هايي كه به شكل مكعب مستطيل هستند و عمق كمتري دارند استفاده مي‌شود چرا كه براي كاشتن بذر در خانه بسيار مناسب‌تر و راحت‌تر هستند.
در اين روش نيز ابتدا بذرها را روز قبل از كاشت در آب ولرم ريخته و بين 8ساعت تا 3روز مجاز هستيد آنها را در آب نگه داريد تا متورم شوند. سپس خاك مناسبي را انتخاب و آن را الك كرده و به ارتفاع حداقل ۱۵ سانتي‌متر در يك گلدان كه زهكش داشته باشد بريزيد.
بذرها را از آب خارج كنيد و به روي يك پارچه يا روزنامه قديمي منتقل كنيد تا نم آنها گرفته شود. سطح خاك را كوبيده و صاف كنيد و بذرها را به‌صورت فاصله‌دار روي سطح خاك پاشيده و روي بذرها را با كمي خاك بپوشانيد.
نكته قابل توجه اين است كه اگر سايز بذر 2ميلي‌متر باشد، حداكثر 2ميلي‌متر بايد روي آن با خاك پوشانده شود. در مرحله بعد، سطح مقطع گلدان را با يك برگ روزنامه بپوشانيد تا بذرها دقيقا زير روزنامه قرار بگيرند و با يك آبپاش كوچك به‌صورت روزانه 2تا 4بار روي روزنامه آب بريزيد تا سطح آن كاملا خيس شود و گلدان را 2تا 5روز در گرم‌ترين جاي ممكن قرار دهيد.
- ميزان دماي سبزي چقدر باشد؟
مي‌توان گلدان آماده شده را دور از نور و در جاي تاريك نگه‌داشت تا سبزي‌ها 2تا 3ميلي‌متر رشد كنند و روزنامه روي خاك آرام‌آرام بالا بيايد. ايده‌آل‌ترين درجه حرارت براي كاشت بذر سبزي، به‌طور كلي بين ۸ تا ۱۶ درجه سانتي‌گراد است.
- زغال در گلدان؛ سد بيمار شدن سبزي خانگي
هر چه نور بيشتري به سبزي‌ها برسد بهتر است اما اگر چنين فضايي در آپارتمان وجود نداشت، مي‌توان از لامپ‌هاي فلورسنت استفاده كرد. بعد از الك كردن خاك، مقداري زغال در خاك بريزيد تا وجود كربن مانع از بيمار شدن گياه بشود.
- كودهاي ارگانيك خانگي درست كنيد
تفاله خشك‌شده چاي، پودر استخوان و خاكستر چوب جزو كودهاي ارگانيك محسوب مي‌شوند. بعد از گذشت حدود 2هفته به گياه كود بدهيد و ترجيحا از كود طبيعي استفاده كنيد. اگر تمام اين مراحل به درستي انجام شود بعد از گذشت حدود 2هفته سبزي‌هاي شما آماده خوردن مي‌شوند.
- مخلوط آب و الكل سم مورد نياز سبزي خانگي
راه‌هاي زيادي براي پيشگيري از آفت‌زدگي گياهان وجود دارد؛ مثلا مي‌توان يك گلدان گياه جعفري يا گل هميشه بهار را كنار گلدان سبزيجات گذاشت چراكه با اين روش تا ۶۰ درصد از بيمار شدن گياه و حمله شته‌ها جلوگيري مي‌شود.
- خاك شما بايد اين ويژگي‌ها را داشته باشد
خاك سبزيكاري شما نه بايد سخت و كاملا رسي باشد كه آب در آن جمع شود و نه خيلي هم ماسه‌اي كه آب به سرعت در آن فرو برود يا از زير جعبه يا گلدان بلافاصله خارج شود.
خاكي براي سبزيكاري مناسب است كه در آن نشاي گل به خوبي عمل آيد، در اين خاك سبزي هم به خوبي رشد مي‌كند.
خاك باغچه‌هايي كه هر ساله كشت مي‌شوند و معمولا سياه رنگ هستند، بهترين خاك براي كشت سبزي هستند.
خاك آوار كه مخلوطي از كود حيواني پوسيده و خاك برگ است، خاك مناسبي است كه حدود 2بيل كود حيواني پوسيده نيز براي يك مترمربع اين تركيب كفايت مي‌كند. پس از سبز شدن بذرها، دادن يك لايه كود حيواني يا كود شيميايي مناسب است.
- نكته 1
براي تميز كردن گلداني كه خاك آن را خالي كرده‌ايد ولي هنوز جرم دارد، لازم است آن را ابتدا با آب سرد بشوييد و سپس محلول غليظي از سركه و نمك را داخل گلدان بريزيد و مدتي صبر كنيد، تا اينكه جرم‌ها از ديواره گلدان جدا شود.
- نكته 2
3عامل مهم حرارت، رطوبت و هواي مساعد موجب سبز شدن بذرها مي‌شوند. به همين دليل براي كشت در منزل حتي‌الامكان از كاشت رديفي استفاده كنيد تا عمليات زراعي نظير وجين، سمپاشي، كنترل علف‌هاي هرز و چيدن محصول آسان‌تر و راحت‌تر انجام شود.
نظر شما