جمعه ۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۶ - ۱۳:۱۰
۰ نفر

حسن بهشتی‌پور: 1. سرگی ایوانوف معاون اول نخست وزیر روسیه که از او به عنوان رئیس جمهوری آینده این کشور یاد می شود پس از ملاقات بدون نتیجه با رایس گفت: هیچ دلیلی برای صحبت درباره امکان همکاری بین روسیه و آمریکا در زمینه سیستم‌های استراتژیک دفاع ضد موشکی وجود ندارد.

ایوانف در ادامه اظهارات خود گفت: اجرای این استراتژی آمریکا تا حدی خیال خام است زیرا برای استقرار چنین سیستمی همیشه می توان استدلال متقابل ارزانتر و مفیدتری را ارائه داد.

2. هر دو طرف برای آنکه نگویند به نتیجه نرسیده‌اند صرفاً اعلام کرده‌اند توافق کرده‌اند از لفاظی و تبلیغات منفی علیه یکدیگر خودداری کنند اما این توافق ظاهری نمی تواند بر شکست مذاکرات سرپوش بگذارد.

3. رایس به صراحت اعلام کرد به روسیه اجازه نخواهد داد مانع اجرای طرح سپر دفاع موشکی در شرق اروپا شود.

در حالی که روز دوشنبه هنگام ورود به مسکو در جمع خبرنگاران گفته بود: من به عنوان یک کارشناس و کسی که در زمان جنگ سرد زندگی کرده ام فکر می‌کنم که تشابهی بین دوره کنونی با دوره جنگ سرد بین آمریکا و شوروی وجود وی در عین حال به پیچیده بودن دوره فعلی از نظر روابط آمریکا با روسیه اعتراف کرد و گفت: اما این دوره‌ای نیست که در آن وقایع
فاجعه بار در روابط دو کشور رخ دهد.

4 . پس از مذاکرات رایس بلافاصله مذاکرات کارشناسان اتحادیه اروپا و روسیه برای بررسی نشست آتی سران مسکو ورهبران این اتحادیه تشکیل جلسه دادند.

مواضع روسیه در قبال پیمان نیروهای مسلح متعارف اروپا و برنامه آمریکا در زمینه استقرار سیستم پدافند موشکی در اروپا و نیز عقد قرارداد پیمان جدید همکاری روسیه ـ اتحادیه اروپا درنشست سران روسیه ـ اتحادیه اروپا که در روزهای 81 .71 مه (82 .72 اردیبهشت) در سامارا برپا خواهد شد بررسی می شود.

از طرف اتحادیه اروپا :آنگلا مرکل(صدر اعظم آلمان به عنوان رئیس دوره ای این اتحادیه)، فرانک والتر اشتاین مایر(وزیر امور خارجه این کشور)، خوزه مانوئل باروزو( رئیس کمیسیون اروپا)، خاویر سولانا( نماینده عالی سیاستگذاری خارجی اتحادیه اروپا) و بنیتا فررو والدنر( کمیسر روابط خارجی این اتحادیه) در اجلاس مذکور شرکت دارند.

5. در ملاقات رایس با لاوروف وزیر خارجه روسیه علاوه بر سیستم دفاع موشکی در شرق اروپا درباره مسائل مربوط به کوزوو، ایران، عراق و خاور نزدیک نیز گفت وگو شد. که علی رغم اهمیت آن از جزئیات این مذاکرات خبری منتشر نشد فقط مطبوعات روسیه اعلام کردند روسیه طرح جدیدی را در مورد تعلیق فعالیتهای هسته ای در دوران مذاکره ایران با گروه 5+1 به رایس ارائه کرده‌اند که قرار است در مذاکرات معاون وزیر خارجه روسیه در تهران به مقام‌های ایرانی نیز ارائه شود.

6. ولادیمیر پوتین در مراسم گرامیداشت شکست نازی در آلمان صراحتاً نوک پیکان حملات را به سمت جورج بوش گرفته و سیاست‌های خارجی جورج بوش را به سیاست‌های رایش سوم تشبیه کرد.

این اظهارات نادراز جانب پوتین خشم و تعجب کاخ سفید را برانگیخت. کاخ سفید بلافاصله از کرملین درخواست کرد که در این خصوص توضیح دهد.

به نظر می رسد آمریکا بر اجرای طرح موسوم به سپر دفاعی خود اصرار دارد زیرا علی رغم همکاری‌های روسیه و آمریکا در پانزده سال اخیر،آمریکا هیچگاه به روسیه به عنوان متحدی قابل اطمینان نگاه نکرده است چراکه به تحولات داخلی روسیه اعتمادی ندارد.

آمریکا در واقع همیشه تلاش کرده است از فرصت ایجاد شده پس از فروپاشی شوروی حداکثر بهره برداری را داشته باشد.به همین دلیل می کوشد حوزه نفوذ خود را هرچه بیشتر در شرق اروپا و قفقاز جنوبی گسترش دهد تا حلقه محاصره را در غرب و جنوب روسیه تا حد امکان تنگ تر کند.بویژه آنکه قرار است در اسفند ماه آینده انتخابات ریاست جمهوری در روسیه برگزار شود وآمریکا اعتمادی به جانشینان پوتین ندارد.

در نقطه مقابل از نگاه روسیه طرح سپر دفاع موشکی آمریکا مستقیما امنیت روسیه را به مخاطره می اندازد زیرا موجب تقویت مواضع آمریکا در حوزه نفوذ سنتی روسیه یعنی در شرق اروپا می شود.

بنابراین روسیه دیگر نمی تواند با گرفتن امتیاز از مواضع خود عقب نشینی کند. کاری که در چند سال اخیر در ماجرای یوگسلاوی و عراق وایران انجام داده است. در اینگونه موارد روسیه سعی می کرد از کیسه متحدین خود به نفع بازسازی اقتصاد ویران شده روسیه که میراث خوار اصلی شوروی بود، خرج کند.

به عبارت دیگر به زیان متحدین خود از آمریکا امتیازهای سیاسی و یا عمدتاً اقتصادی دریافت می کرد. اما اکنون هم در اثر افزایش قیمت نفت، موقعیت روسیه برای مانور دادن در برابر فشارآمریکا بهبود یافته و هم موضوع امنیت روسیه و منافع مستقیم این کشوربا تهدید جدی آمریکا روبرو شده است.

بر این اساس انتظار می‌رود روسیه در این مورد حداقل در کوتاه مدت عقب نشینی نکند. اما سئوال مهمی که در این بین مطرح است آیا روسیه امکانات لازم را برای مقا ومت در برابر اجرای طرح موسوم به سپر دفاع موشکی در شرق اروپا دارد؟

در پاسخ به این سئوال مهم باید گفت روسیه چند اقدام مهم را در دستور کار دارد:

اول: تعلیق قرارداد مهم مربوط به کاهش سلاح‌های متعارف در اروپا که در سال 1990 در پاریس به امضا رسید.روسیه تهدید کرده است اگر آمریکا طرح خود را به اجرا گذارد مسکو بصورت یکجانبه از این پیمان خارج خواهد شد.

در صورت عملی شدن چنین تهدیدی کل معادلات امنیتی اروپا ی پس از جنگ سرد با تهدید جدی روبرو می شود به همین دلیل رهبران اتحادیه اروپا به تکاپوی جدی تری وادار شدند تاآمریکا را متقاعد کنند از طریق مشارکت باروسیه در طرح سپر دفاع موشکی، همکاری مسکو را به دست آورد.

دوم: روسیه موضوع انرژی را در دستور سیاست خارجی خود به عنوان یک محور مهم و تاثیر گذار قرار داده و تلاش می‌کند از این اهرم قوی برای رسیدن به مقاصد خود استفاده کند.

اگرچه این ابزار برای آمریکا مستقیما اثری ندارد اما فشار زیادی را بر متحدین آمریکا در اروپا وارد می کند زیرا روسیه از نظر تامین گاز اروپا در مکان نخست و از نظر تامین نفت در مکان دوم قرار دارد.

در مجموع 30 درصد نفت و گاز مصرفی کشورهای اروپایی را روسیه تأمین می‌کند و قرار است این رقم در سالهای آینده با راه‌اندازی خطوط لوله جدید از جمله خط لوله گاز اروپای شمالی که نفت روسیه را به آلمان انتقال خواهد داد افزایش یابد.

سوم: روسیه از طریق مخالفت با قطعنامه مربوط به استقلال کوزوو روند جدیدی را در تعاملات خود با امریکا ایجاد می کند که حتی ممکن است روسیه را به سمت نزدیک شدن بیشتر به ایران و کره شمالی و بعضی از کشورهای منتقد سیاست واشنگتن در آمریکای لاتین سوق دهد.

در حال حاضر با توجه به افزایش اختلاف‌ها بین دو طرف بهترین شرایط برای بهره برداری ایران محسوب می شود مذاکرات ایران با آمریکا در باره عراق به دقت و حساسیت از طرف روس‌ها دنبال می شود و دست ایران را برای مانور بیشتر در برابرآنها باز می کند.

بر این اساس ایران می تواند در مذاکرات آتی با معاون وزیر خارجه روسیه در تهران با قدرت بر اجرای به موقع تعهدات روسیه در پروژه بوشهر تأکید کند.

کد خبر 22316

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز