خبرهای رسیده از شهرهای متفاوت کشور نشان می‌دهد که کارگران ساختمانی متقاضی بیمه تأمین اجتماعی هستند، اما این سازمان محدودیت‌هایی را ایجاد کرده و کارگران از دستیابی به بیمه محروم شده‌اند.عباسعلی صفری، دبیرخانه کارگر استان کردستان به خبرگزاری ایلنا گفت: در چند سال اخیر 34هزار کارگر در این استان متقاضی استفاده از بیمه کارگران ساختمانی بوده‌اند که از سال 88تاکنون فقط 19هزار نفر از آنها موفق شده‌اند و 14هزار نفر هنوز در نوبت انتظار قرار دارند.
عبدالله قدم‌یاری، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی کارگران و استادیاران ساختمانی نیشابور هم از نصف‌شدن سهمیه کارگران در این شهر خبر داده و گفته: در حالی که هر سال 700کارگر ساختمانی در این شهرستان بیمه می‌شدند، امسال تاکنون فقط 300نفر توانسته‌اند از این امکان استفاده کنند، به این ترتیب سهمیه کارگران این شهر به نصف کاهش پیدا کرده است.
محمدباقری، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی کارگران و استادیاران ساختمانی کشور هم اعلام کرده:هر سال در استان تهران بیش از 31هزار و 500نفر سهمیه برای بیمه تأمین اجتماعی کارگران ساختمانی اختصاص داده می‌شد که در سال‌جاری به 3هزار نفر کاهش پیدا کرده است. این 3نمونه از میان اخبار زیادی است که از شهرها و استان‌های مختلف کشور منتشر شده و مشکلات و دشواری‌های کارگران ساختمانی را برای دستیابی به یک بیمه حداقلی نشان می‌دهد.
سال 1386نخستین‌بار معاون وقت امور مجلس وزارت پیشین رفاه، جزئیات بیمه کارگران ساختمانی را اعلام کرده و گفته بود که یک لایحه در سال 1384از سوی وزارتخانه رفاه پیشنهاد شده که به تصویب مجلس رسیده و براساس آن تمامی کارگران ساختمانی و خانواده‌هایشان از بیمه اجتماعی، فوت، بازنشستگی، ازکارافتادگی، حوادث، غرامت و دستمزد برخوردار خواهند شد. بر این اساس صدور پروانه ساختمانی، منوط شد به ارائه رسید پرداخت حق بیمه برای هر مترمربع سطح زیربنا معادل ۴درصد(این درصد بعدها به 3درصد تغییر کرد) حداقل دستمزد ماهانه سال که به‌حساب سازمان تأمین اجتماعی واریز شده باشد.
دولت در سال 1390اعلام کرد که سازمان تأمین اجتماعی 200هزار کارگر ساختمانی را تحت پوشش بیمه قرار داده ا ست و در این روند در سال 91نیز ادامه پیدا خواهد کرد، محاسبات دولت نشان می‌داد که می‌بایست تا پایان سال 91حداقل 200هزار کارگر تحت پوشش بیمه قرار گرفته باشند. از آنجا که سهمیه مناطق مختلف به‌صورت سالانه تعیین و اعلام می‌شد، هر سال در ماه‌های اردیبهشت و خرداد مشکلاتی بر سر میزان سهمیه‌ها وجود داشت، امسال این مشکلات بیشتر از سال گذشته است به‌گونه‌ای که سبب اعتراض تشکل‌های کارگری و صنفی شده است.
شاید استیضاح
مشکلات کارگران به مجلس شورای اسلامی منعکس شده و یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس اعلام کرده درصورتی که دولت به سهمیه‌بندی بیمه کارگران ساختمانی ادامه دهد، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی را استیضاح خواهیم کرد. عباس قائید رحمت تأکید کرده که سهمیه‌بندی بیمه کارگران ساختمانی از سوی سازمان تأمین اجتماعی غیرقانونی است و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید بر این مسئله نظارت داشته باشد و درصورتی که رویه فعلی اصلاح نشود مجلس گزینه‌هایی مانند تذکر به وزیر، سؤال و استیضاح را پیش رو دارد.
اختصاص سهمیه غیرقانونی است
اواخر آذر‌ماه سال 91مجلس شورای اسلامی تبصره‌های ماده واحده طرح موانع اجرایی قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی را اصلاح کرد و به موجب این اصلاحات درصورت تأمین منابع مالی از محل احداث پروژه‌های ساختمانی هرگونه استثنا و اعمال سهمیه که موجب ایجاد محدودیت در اجرای بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی شود بلااثر است. اما علیرضا حیدری، کارشناس کارگری، با استناد به قانون «رفع موانع اجرایی قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران» به خبرگزاری ایلنا گفت: هر کارگری که از زمان اجرای این قانون، برای دریافت بیمه به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه کند می‌تواند زیر پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار گیرد.
قانون رفع موانع اجرایی قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران، سازمان تأمین اجتماعی را مکلف می‌کند با دریافت حق بیمه، کارگران شاغل در کارهای ساختمانی را به‌طور کامل و با نظارت دقیق بیمه کند. فعالان کارگری معتقدند در این قانون هیچ اشاره‌ای به سهمیه‌بندی بیمه برای کارگران ساختمانی نشده است. حیدری در ادامه با اشاره به سهم 3درصدی دولت، سهم 4درصدی ساختمان سازها و سهم 7درصدی کارگران ساختمانی در تأمین منابع لازم برای اجرای قانون «رفع موانع اجرایی قانون بیمه‌های اجتماعی کارگران ساختمانی» بیان کرد: دولت سهم 3درصدی‌اش برای اجرای این قانون را به صندوق سازمان تأمین اجتماعی واریز نکرده است. اگر دولت از انجام تعهدات خود برای اجرای قانون سر باز می‌زند دعوایی جداگانه است و ربطی به کارگران ساختمانی ندارد.
کارگران قربانی شدند
دولت سهمش را نمی‌پردازد، تأمین اجتماعی سهمیه اعمال می‌کند و قربانی این کشمکش و بازی، کارگران ساختمانی‌اند که هر روز جانشان را بر داربست‌ها می‌گذارند و هر لحظه ممکن است با مرگ و حادثه دست و پنجه نرم کنند. کارگران مشغول کارند، ساختمان‌ها ساخته می‌شوند، کارگرها بیمه نیستند و حادثه در کمین کارگران قد برافراشته است. هنوز معلوم نیست که دولت و تأمین اجتماعی چرا از بیمه کردن کارگران ساختمانی روی‌گردانده‌اند.
