شاید روی دیگر سکه کمبود بودجه و غیبت بزرگان در جشنواره باشد. این دوره با وجود افزایش گرانی بلیت هواپیما و افزایش قیمت‌ها همانند دوره گذشته برگزار می‌شود و تعجبی ندارد که حضور گروه‌های خارجی نسبت به سال گذشته کمتر شده و بخش‌های جشنواره هم آب رفته‌باشد یا از همه مهم‌تر شاهد حضور کارهای تکراری در بخش‌های اصلی جشنواره باشیم.
جشنواره آغاز شد
روزهای اول جشنواره تئاتر فجر با اجراهای تئاترهای قدیمی کار خود را آغاز کرد، اما نکته جالب حضور مخاطبان بی‌شمار در تئاترهایی بود که پیش از این اجرای عمومی داشتند. اجرای نمایش «گیلگمش» به کارگردانی بابک مهری در تماشاخانه او یکی از همین تئاترها بود. تعداد بالای تماشاگران به اندازه‌ای بود که باعث شد، مسئولان این تماشاخانه خصوصی تصمیم بگیرند که تنها کسانی حق ورود به سالن را داشته باشند که بلیت خریده باشند و افرادی که بلیت مهمان داشتند در اولویت آخر قرار بگیرند. حضور تماشاگران زیاد به اندازه‌ای بود که باعث شد گروه میزانسن‌های خود را تغییر بدهند تا حرکات آنان باعث آسیب رساندن به تماشاگرانی که روی زمین و نزدیک به صحنه نشسته بودند، نشود. این ازدحام به اندازه‌ای بود که کارگردان به طنز گفت: ما شش‌ماه اجرا داشتیم اما نیامدید کار را ببینید، حتما باید جشنواره باشد که به دیدن تئاتر بیایید؟
ترک سالن در نیمه‌های اجرا
تماشاگران ایرانی تماشاگران مودبی هستند، بعد از هر اجرا حتی اگر از کار خوششان نیامده باشد، هنرمندان را تشویق و به ندرت تئاتر را نیمه رها می‌کنند اما در اجرای چند کار در جشنواره با وجود اینکه به‌علت ازدحام تماشاگر رفت‌وآمد سخت بود، تماشاگران ناراضی صحنه را ترک کردند. هرچند که مسئولان اصرار دارند که حضور زیاد تماشاگران را نشانه استقبال از نمایش‌های صحنه‌ای بدانند، به‌نظر می‌رسد که مسئولان تصمیم گرفته‌اند که چشم بر رفتن تماشاگران در میانه نمایش ببندند.
با این حال معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نشستن تماشاگران روی تشک و زمین را نشان از اقبال از مخاطبان دانسته، اما درباره خروج برخی تماشاگران از سالن محل اجرای برخی نمایش‌ها در زمانی که هنوز نمایش به پایان نرسیده نیز گفته‌است: شاید این موضوع به‌خاطر فشردگی جدول اجرای نمایش‌هاست و برخی تماشاگران چون حیفشان می‌آید نمایش بعدی را از دست بدهند، در دقایق پایانی اجرا‌ها سالن را ترک می‌کنند تا به اجرای بعدی برسند اما اینکه این موضوع به‌خاطر کیفیت پایین جشنواره است یا خیر، در پایان جشنواره مشخص می‌شود.
گرچه حمید شاه‌آبادی به پایان جشنواره اشاره کرده‌است، اما گویا فراموش کرده در این دوره آمار مردمی جشنواره تئاتر فجر حذف شده‌است. بخشی که در چند سال گذشته جزو بخش‌های ثابت و جدی این جشنواره بوده و در آن بهترین نمایش از سوی تماشاگران انتخاب می‌شده‌است. به‌نظر می‌رسد که حکم جشنواره برتر از قبل داده‌شده‌است، چرا که معاون هنری وزارت ارشاد در روزهای اول جشنواره پیش از گرم شدن جشنواره تئاتر فجر و قبل از شروع دیگر جشنواره‌های فجر اعلام کرده‌است: تفاوتی جدی و ماهیتی در جشنواره‌های سه سال گذشته فجر که من عهده‌دار مدیریت آن بودم با جشنواره‌های پیشین وجود دارد.
زبان اصلی بدون زیرنویس
سالن‌های تئاتری پر از مخاطب است. معمولا هم صف‌های بلیت اهالی رسانه، صف مهمانان ویژه، اهالی رسانه و هنرمندان با کسانی که بلیت تهیه کرده‌اند یکسان است اما این حضور نتوانسته است که رضایت مخاطب را به‌دنبال داشته باشد، خصوصا تئاتری‌هایی مثل «زنی در حادثه قطار» از آذربایجان و «دزدمونا» از استرالیا که با دیالوگ‌هایی به زبان اصلی همراه بود و متأسفانه فکری برای زیرنویس یا بالا نویس آن نشده بود و نتوانست مخاطب را راضی کند و اغلب هم تصمیم گرفتند که دیدن نمایش را رها کنند.
اعتبار جشنواره رقابتی
جشنواره تئاتر فجر، جشنواره رقابتی است.نیما دهقان که از جشنواره تئاتر فجر جوایز متعددی را کسب کرده است در آخرین اجرای نمایش «ترن»، خود نوک انتقاد را به سمت مدیران تئاتری برد و گفت: همیشه تصور می‌کردم بزرگ‌ترین جایزه در زندگی‌ام دریافت جایزه بهترین کارگردانی در جشنواره تئاتر فجر است که آن را به‌دست آوردم اما باید اعتراف کنم که دیگر اینطور فکر نمی‌کنم، زیرا وقتی در این نمایش دیدم که در مدت سه‌ماه تمرین و حدود دو‌ماه اجرا 29نفر هر شب به‌مدت دو ساعت و 10دقیقه و بدون هیچ‌گونه ادعای مالی، با عشق و علاقه به هنرشان، من را همراهی می‌کنند، احساس کردم بهترین جایزه را دریافت کرده‌ام. آنها پای من ایستادند و من اجازه می‌خواهم با وجود اینکه امشب در میان ما هنرمندان و بزرگواران زیادی حضور دارند، اجرای آخر را به این دوستانم تقدیم کنم. اگرچه این رویه‌ای معمول نیست اما تنها چیزی است که می‌توانم به آنها هدیه کنم.
اما این تنها انتقاد عوامل نمایش ترن در جشنواره تئاتر فجر نبود، خصوصا اینکه این نمایش با حذف دو اپیزود و بازی شهرام حقیقت‌دوست و ساناز بیان همراه بود. حسین پاکدل یکی از بازیگران ترن خود با مشکلات ممیزی آشناست. او سال گذشته نمایش «عشق و عالیجناب» را در سی و یکمین جشنواره اجرا کرد اما به‌دلیل مشکلاتی که شورای نظارت برای کار به‌وجود آورد کار به اجرای عمومی نرسید. او با تأسف درد همه هنرمندانی را اعلام کرد که در این سه سال اخیر دچار کج فهمی‌های مسئولان شده‌اند و تأسف خود را از هراس از آنچه شخصا فهمیده نمی‌شود، ابراز کرد.
صبوری تا پایان جشنواره
به روزهای پایانی جشنواره تئاتر فجر نزدیک می‌شویم. 39اجرای دیگر مانده‌است تا پرونده سی و یکمین جشنواره تئاتر فجر بسته شود. شاید روزهای پایانی جشنواره بتواند مخاطبان خاص و عام تئاتر را راضی نگه دارد.
